Западните влади се лути на „ТикТок“. Кинеската апликација која ја сакаат тинејџерите ширум светот е критикувана поради тоа што овозможува шпионирање, не ги заштитува личните податоци, па дури и ја корумпира младината, пишува „Политико“. Владите во Соединетите Американски Држави, Обединетото Кралство, Канада, Нов Зеланд и ширум Европа одлучија во последните месеци да ја забранат употребата на „ТикТок“ на службените телефони.

Ако се оди како што бараат западните влади, можни се построги ограничувања. Белата куќа побара од кинеската матична компанија „БитДенс“ да го продаде „ТикТок“ или апликацијата ќе биде целосно забранета во САД. Официјалните лица за безбедност не кажуваат многу за тоа зошто се против „ТикТок“.

Ова може да се должи на чувствителноста на прашањата за национална безбедност или едноставно знак дека тоа се неосновани празни приказни. Извршниот директор на „ТикТок“, Шоу Зи Џу, одговараше на прашања од американски конгресмени во врска со ова.

Најчести критики упатени кон „ТикТок“:

1. Пристап на Кина до податоците на „ТикТок“

Можеби најголемата загриженост е потенцијалниот пристап на кинеската влада до податоците на милиони корисници на „ТикТок“. Западните безбедносни претставници предупредија дека „БитДенс“ може да биде предмет на законите за национална безбедност на Кина, особено законот од 2017 година кој бара кинеските компании да „поддржуваат, помагаат и соработуваат“ со разузнавачката заедница на нацијата. Законот им дава слобода на кинеските разузнавачки агенции, велат властите.

Корисничките податоци на „ТикТок“ може да ги користат и стотици кинески инженери и вработени во „ТикТок“, од кои некои можат да работат за државата, велат западните власти. Во декември 2022 година, некои вработени во „БитДенс“ во Кина и САД беа насочени кон новинари од западните медиуми кои ја користеа апликацијата (а подоцна беа отпуштени).

Минатиот месец, европските институции им забранија на своите вработени да имаат „ТикТок“ на нивните службени телефони. Мејловите испратени до вработените во европската организација за заштита на податоците објаснува дека ова е за „да се намали изложеноста на Комисијата на сајбер напади бидејќи апликацијата собира толку многу податоци на мобилните уреди што може да се користат за напад на Комисијата“.

„ТикТок“ тврди дека никогаш не и дал податоци на кинеската влада

Ирската Комисија за заштита на податоците, главниот регулатор на ЕУ за ова прашање, треба да одлучи во наредните месеци дали „ТикТок“ незаконски префрлал податоци за европските корисници во Кина. Оние кои се скептични за безбедносните наводи истакнуваат дека кинеската влада едноставно може да купи големи количини на кориснички податоци од лесно регулирани посредници.

Американските социјални мрежи како Твитер исто така имаа проблеми со заштитата на податоците на корисниците од љубопитните очи на странските влади, посочуваат тие. „ТикТок“ тврди дека никогаш не доставил податоци до кинеската влада и дека би одбил да го стори тоа доколку биде побарано. „БитДенс“ е регистриран на Кајманските Острови, за кои „ТикТок“ тврди дека ќе го заштити од законските обврски да им помага на кинеските агенции.

Проект „Тексас“ и Проект „Кловер“

Дваесет проценти од акциите на „БитДенс“ се во сопственост на неговите основачи и кинески инвеститори, 60 проценти од глобалните инвеститори и 20 проценти од вработените. Компанијата објави два планови за заштита на податоците. Во САД, проектот Тексас е план од 1,5 милијарди долари за изградба на ѕид помеѓу американската подружница и нејзините кинески сопственици.

Европската верзија од 1,2 милијарди евра, проектот „Кловер“, ќе ги премести повеќето европски податоци на „ТикТок“ на сервери во Европа. Но, главниот европски лобист на „ТикТок“, Тео Бертрам, во март рече дека ќе биде „исклучително тешко“ целосно да се запре преносот на европските податоци во Кина.

2. Влезна врата за кинески шпиони

Ако кинеските агенции не можат легално да пристапат до „ТикТок“, тие можат да влезат преку „задната врата“, велат западните власти. Кинеските сајбер шпиони се меѓу најдобрите во светот, а работата им е олеснета доколку базите на податоци и дигиталната инфраструктура се наоѓаат на нивна територија.

Холандските разузнавачки агенции ги советуваа владините службеници да деинсталираат апликации од земји кои водат „навредливи сајбер програми“ против Холандија, вклучително и Кина, но и Русија, Иран и Северна Кореја.

Критичарите на аргументот за сајбер шпионажа укажуваат на студија во граѓанска лабораторија на Универзитетот во Торонто од 2021 година, која покажа дека апликацијата не покажува „очигледно злонамерно однесување“ што би се очекувало од апликација за шпионирање.

Компанијата сака да вработи повеќе инженери надвор од Кина

Но, директорот на лабораторијата рече дека истражувачите немаат информации за тоа што се случува со податоците на „ТикТок“ складирани во Кина. Проектот „Тексас“ и проектот „Кловер“ на „ТикТок“ вклучуваат чекори за олеснување на стравот од сајбер шпионажа, како и правен пристап до податоци.

Планот на ЕУ ќе и даде на европската безбедносна управа овластување да ги прегледа политиките поврзани со сајбер безбедноста и контролата на податоците и да го ограничи пристапот на некои вработени.

Бертрам рече дека агенцијата може да комуницира со европските безбедносни агенции и регулатори „без да се вклучи „ТикТок“, за да се увери дека нема што да се крие“. Бертрам, исто така, рече дека компанијата бара да вработи повеќе инженери надвор од Кина.

3. Право на приватност

Критичарите на „ТикТок“ ја обвинуваат апликацијата за масовно собирање податоци, особено во Соединетите Држави, каде граѓаните немаат федерално заштитени општи права за приватност. Во јурисдикции кои имаат строги закони за приватност, „ТикТок“ се соочува со чести обвинувања за неусогласеност.

Компанијата е под истрага во Ирска, Обединетото Кралство и Канада за тоа како се справува со податоците на малолетните корисници. Регулаторите во Холандија, Италија и Франција, исто така, ги истражуваат нејзините практики за заштита на правата на приватност околу персонализираното рекламирање и за неограничувањето на пристапот на децата до нејзината платформа.

„ТикТок“ ги негираше наводите изнесени во некои извештаи, тврдејќи дека американските технолошки компании собираат исто толку податоци. Мета, Амазон и други исто така добија големи казни за кршење на правата за приватност на европските граѓани.

4. Психолошки операции

Можеби најсериозното обвинување, и секако најновото правно, е дека „ТикТок“ е дел од севкупната цивилизациска борба на Кина против Западот. Неговата улога е да шири дезинформации и лажна содржина меѓу младите надвор од Кина, сеејќи поделеност и апатија.

Директорот на американската Агенција за национална безбедност (НСА), Пол Накасоне, овој месец предупреди дека кинеската контрола врз алгоритмот на „ТикТок“ може да и дозволи на владата да спроведува операции за поттикнување влијание меѓу западното население. „ТикТок“ тврди дека има околу 300 милиони активни корисници во Европа и САД. Апликацијата беше најсимнувана од интернет во 2022 година.

Италија истражува дали компанијата ги штити децата од вируси

Во 2019 година, се појавија извештаи кои сугерираат дека „ТикТок“ ги цензурира про-ЛГБТИ содржините и видеата во кои се споменува плоштадот Тјенанмен во Пекинг. „БитДенс“ исто така беше обвинет за промовирање бесмислени видеа на западните деца за да губат време, наспроти корисната едукативна содржина понудена на нејзината кинеска апликација „Доуин“.

Покрај обвинувањата за намерно забранување на содржини, „ТикТок“ беше критикуван и за неуспехот да ги заштити децата од зависноста од својата апликација, опасните вирусни предизвици и дезинформациите. Францускиот регулатор минатата недела соопшти дека апликацијата сè уште е во „многу рана фаза“ на контрола на содржината.

Седиштето на „ТикТок“ во Италија оваа недела беше претресено од регулаторот за заштита на податоци со помош на италијанската полиција за да истражи како компанијата ги штити децата од вирусни предизвици. Истражувачите на „Ситизен Лаб“ рекоа дека „ТикТок“ не практикува отворена цензура.

Компанијата може да се пофали со центар за транспарентност

Други критичари на тој аргумент истакнаа дека и странските влади манипулираат со западните платформи, како што е руската кампања на „Фејсбук“, која се обиде да влијае на изборите во САД во 2016 година. „ТикТок“ тврди дека ги приспособил контролите на содржината од 2019 година и редовно објавува извештај за транспарентност за тоа што отстранил.

Компанијата, исто така, може да се пофали со „центар за транспарентност“ што го отвори во САД во јули 2020 година и друг во Ирска во 2022 година. Исто така, истакнува дека ќе се усогласи со новите правила на ЕУ за контрола на содржината, Законот за дигитални услуги, кој ќе бара платформи за да им обезбедат на регулаторите и да им дадат пристап на научниците до нивните алгоритми и податоци.