Ако во минатото патот на дрогата, односно херионот почнуваше и се развиваше во Јужна Америка, тој денес најмногу се разнесува во цел свет токму преку балканските патиштата и регионот. Вака накратко Американската служба за борба против дрога – ДЕА гледа на регионот и шверцот со дрога како што некогаш гледаше на земјите од Јужна Америка и трговијата со наркотици.

Имено во Албанија минатата недела, како што информираше Полициската управа на Црна Гора, запленети беа 430 килограми кокаин, кој со брод бил прошверцуван од Колумбија преку пристаништето Бар. Тоа беше епилогот од меѓународната полициска акција именувана како „Пристаниште“, која, според пишувањата на медиумите, ја водеше американската агенција ДЕА, специјализирана за борба против нарко-мафијата и борбата против латиноамериканските кланови.

Како што пишува белградска Политика само еден ден подоцна, во саботата изминатиот викенд, во Белгија беа запленети 115 килограми кокаин, што доведе до апсење на осуммина осомничени од Србија и Босна и Херцеговина. Тие се обвинети дека доставувале дрога од Јужна Америка во Ротердам. Кокаинот запленет во Албанија и Белгија се сомнева дека бил наменет за нелегалниот нарко пазар во Европската унија.

Овие два случаи говорат за се поголемата сила на балканските банди, групи кои се во длабока сенка, додека војната продолжува во регионот и во светот до истребување на членовите на познатите кланови „Шкалјарски“ и „Кавачки“. Огромните количества на дрога кои повремено се запленети, пред се кокаин, зборуваат за нивната тешко замислива огромна финансиска моќ и влијание. Се разбира, тоа не остана незабележано во најголемите светски полициски служби, поради што ДЕА, Европол и другите службеници на јавниот ред толку многу се занимаваат со Балканот.

Дополнително „Дејли трибјун – Бахерин “ неодамна објави дека е разбиена групација на интернационалци меѓу кои има и Македонци кои се вмешани во нелегална трговија со наркотици. Според информации на „Слободен печат“ станува збор за македонски државјани познати на надлежните за нивните криминогени активности кои засега медиумите во земјава не објавија дека се уапсени во Бахреин.

Долгогодишни врски

Во меѓувреме Европската агенција за следење на дрога и зависност од дрога (ЕМЦДДА) неодамна ја објави својата анализа за овие пропусти на Западен Балкан, бидејќи во Брисел ги нарекуваат земјите од регионот надвор од ЕУ политички и географски – Албанија, Црна Гора, Северна Македонија, Босна и Херцеговина и Србија, со тоа што Косово го третираат како посебен ентитет. Наведоа дека сè уште е актуелна балканската рута на хероин, која од Турција води кон западна Европа, но дека шверцот на кокаин во оваа насока добива се поголемо значење. За сложеноста на тие канали доволно говори и фактот што патиштата за дрога влегуваат во ЕУ во овие области, на пример, од Турција до Бугарија, па преку Србија, понатаму, во Унгарија излегуваат, каде што повторно влегуваат во Европската унија.

Освен географијата, за развојот на шверцерските канали е важна и демографијата. Како што е наведено во американските извештаи, фактот што голем број граѓани од Балканот живеат во земјите на ЕУ значи дека има многу кои би можеле да бидат регрутирани да работат за подземјето. Овие кланови се присутни во Белгија и Холандија, земји каде што се наоѓаат големите пристаништа Антверпен и Ротердам, а кои инаку се важни „порти“ за шверцувани наркотици наменети за европскиот нарко пазар. Исто така, балканската миграција е многу присутна во Германија, Швајцарија, Италија, Шпанија, па дури и надвор од границите на ЕУ – во Велика Британија.

Во нивните активности, се наведува, важна улога има насилството извршено за време на конфликтот за превласт на нарко пазарот, што доведе до голем број убиства. Како и да е, традиционалната балканска рута на хероин се повеќе станува трансверзала на кокаинот. Споменатиот извештај не навлегува во почетоците на врските на локалното подземје со Јужна Америка, но се претпоставува дека тие први контакти се остварени кон крајот на деведесеттите години на минатиот век. На почетокот на 2000-тите, „земунскиот клан“, тогаш најмоќната криминална група, се фокусираше на Колумбија, но нивното заминување таму беше прекинато со нивното апсење во Париз и екстрадиција во Белград.

Можеби најдобар пример за латиноамериканската врска е обвинетиот Дарко Шариќ и неговата група, кои се најдоа под лупата на ДЕА, која оттогаш, се чини, го следи Балканот, но и Јужна Америка, што можеше да се види пред неколку дена во Албанија. Балканскиот клан е активен во Еквадор, објавија деновиве медиумите. Во последниве години, оваа земја стана појдовно пристаниште за илјадници тони кокаин од Колумбија и Перу, наменети за меѓународниот пазар. Овој клан, како што се наведува, се состои од шарен етникум, во него има Албанци, Хрвати, Црногорци, Срби и Руси. ЕМЦДДА во својот извештај забележува уште една интересна промена во подземјето на регионот – некогаш Албанија беше центар на одгледување марихуана, а денес се произведува во лаборатории низ целиот Балкан, а некои од нив се преместени дури и во ЕУ. Криминалните групи ги усвоија најновите технологии за подобрување на производството на марихуана, вклучително и опрема за одгледување во затворени простории. За комуникација користат и криптовалути и шифрирани системи, од кои најпознати во Србија се телефоните „Скај“. „Овие криминални групи имаат значително влијание врз безбедноста, владеењето и владеењето на правото во регионот“, се посочува во извештајот на ЕМЦДДА.

Превласта за наркотиците како причина за насилства и убиства во регионот

„Криминалните групи од Западен Балкан станаа клучни играчи на пазарот на наркотици во регионот, но и во ЕУ“, се наведува во извештајот на ЕМЦДДА.

Во нивните активности, се наведува, важна улога игра насилството извршено за време на конфликтот за превласт на нарко пазарот, што доведе до голем број убиства. Сепак, традиционалниот балкански пат до хероин станува сè попречен на кокаинот.

Споменатиот извештај не навлегува во почетоците на врските на локалното подземје со Јужна Америка, но се претпоставува дека тие први контакти се остварени кон крајот на деведесеттите години на минатиот век. На почетокот на 2000-тите, „земунскиот клан“, тогаш најмоќната криминална група, која се фокусираше на Колумбија.

Балканскиот клан е активен во Еквадор, пишува дневниот медиум. Оваа земја во последната година стана појдовно пристаниште за илјадници тони кокаин од Колумбија и Перу, наменет за меѓународниот пазар. Овој клан, како што наведува медиумот, се состои од шарени етнички групи, меѓу кои Албанци, Хрвати, Црногорци, Срби, Македонци и Руси.