Голем психолошки притисок, анксиозност, неснаоѓање, паника за сопственото и за здравјето на семејството, се психолошките последици од пандемијата. Особено на прагот на зимата. Психолозите велат дека интервенираат и се обидуваат да помогнат на граѓаните да ја пребродат психолошката криза. Личната и во семејните рамки.

Според Кристина Павлоски, психолог од невладината Центар за граѓански иницијативи од Прилеп, сите месеци од почетокот на пандемијата се обидуваат да помогнат со совети на граѓаните. Во почетокот нараснаа психолошките проблеми, но и семејното насилство, во летото, поради раздвиженоста стагнираа, но сега, на прагот на зимата се зајакнува психолошкиот притисок. Досега помогнале во преку 100 случаи на психолошки проблеми и во случаите на семејно насилство, но очекуваат „наплив” пред зимата.

– Работиме со граѓаните во повеќе правци. За намалување на психолошкиот притисок и за спречување на семејното насилство. Едно е пријавувањето, друга е фактичката состојба која е поголема. Имаме контакти, некогаш и повеќедневни, имаме постојано отворени линии за разговор со психолог. Најчести симптоми со кои луѓето се соочуваат во овој период се паничните напади и анксиозноста. Од почетокот на кризата сме имале повеќе од 100 случаи. Најголем е стравот за сигурноста, стравот од добивањето на вирусот, од заболување, а младите од стравот што ако го добијат нивните родители, вели Павлоски.

Главното прашање за сите граѓани е како да им се помогне, а најмногу како себе си да си помогнат. Како што објаснува клиничкиот психолог Јован Велески, секојдневните бројки на заболени и починатите се најголемиот притисок. Ама, многу е битно да се смени секојдневниот начин на функционирање. Ништо не е како порано. Да не се троши енергијата на непотребното.

– Не сум голем оптимист. Нема лесно да заврши пандемијата. Психата се оптоварува пропорционално со порастот на заболени лица. Луѓето ги мобилизираат одбранбените механизми. Прво, стресот се појавува од нарушувањето на личните навики на луѓето. Главна е работата на имунитетот и заштитата. Сега треба да сме подисциплинирани. Луѓето постепено треба да се откажат од некои свои удобности, од некои навики и сите ресурси да ги стават на зајакнување на имунитетот и да го сменат времето на извршувањето на секојдневните активности. Да се откажеме од работите кои трошат непотребна енергија. Фокусот е на семејството, на домаќинството и на приоритетите, објаснува Велески.

Психолозите се единствени – штитете доаѓаат од дезинформации и вознемирувачки вести. Бројките на заболени и на починати ја зголемуваат паниката.

– Не е битно само како се однесува вирусот, многу битно е како се однесуваат луѓето. Мојата препорака за менталното здравје е добра организација на секојдневниот живот, препорачува клиничкиот психолог Јован Велски при прилепската болница.

Инаку, при анкета со граѓаните, тие нагласуваат дека прошетките, психичкото растоварување од проблемите и оптимистичките мисли се главни за да ја пречекаме зимата и притисокот од пандемијата.

– Крајно време е нешто да земаме за смирување и отстранување на нервозите. Ние прилепчани сме мајтапчии. Прошетката, средбата, размената на мислењето и мајтапот, ќе помогнат. А и некој „лексилиум” за смирување. Се виде дека ни се потребни, велат прилепчани.