Фестивал за критичка култура: „Крик“ го опсервира актуелното општество
Вториот дел на Фестивалот за критичка култура „Крик“, во организација на „Контрапункт“, се одржа од 15 до 18 септември во Музејот на современата уметност и донесе серија релевантни опсервации на актуелното општествено живеење.
Тема на годинашното петто издание на Фестивалот за критичка култура „Крик“ е „Конечноста и кршливото општество – социјализам, слобода и секуларност“, а инспирирана е од книгата на Мартин Хеглунд „Овој живот – секуларна вера и духовна слобода“. Низата предавања почна на 15 септември со професорката Елизабета Шелева во разговор со Мања Величковска со наслов „Тропи на ранливоста (потеклото како долг или бегство од биографија)“.
– Ковид-денешницата ја размрда подзаборавената, а длабока потреба (и потрага) на човекот за поинаква праведност и моралност (онаа, која не исцрпува во селфи-идеологијата како метафора, туку примарно постои преку заемноста, базичната грижа за Другиот и неговата добробит), етичноста – при тоа, не толку однадвор наметната како покорност (кон Бога), туку изнедрена однатре, како инхерентна потреба од „доброволна“, изворна заемност, но, и утопизам: непресушна верба во подоброто утре, или, во самиот концепт на иднината, различна од (тековната) апокалипса, деструкција или сеопшто обезвреднување – забележа професорката Шелева во своето предавање на „Крик“.
Следните денови серијата предавања продолжи со „Политичкото естетско: релационост, ранливост и антагонизам“, предавање на Славчо Димитров во разговор со Артан Садику и со дијалогот на Артан Садику и Станимир Панајотов од Бугарија на тема „Смртта и сексуалноста“. Последната вечер на 18 септември премиерно беше прикажан краткиот филм „Сето време е сето време“ на Иван Блажев, по што следуваше „Пролегомена за една комунитативна ангажираност“, предавање на Небојша Вилиќ проследено со излагања и разговор со Натали Р. Павлеска и Јованка Попова.
Петтото издание на „Крик“ својата програма ја почна во јуни со онлајн предавањата на Франко Берарди Бифо, Џули Реше, Светлана Слапшак, Томислав Медак и Алфредо Саад Фиљо, а ќе продолжи до декември. „Крик“ се фокусира на три главни, прилично деликатни области од нашето современо политичко и идеолошко опкружување, кои се клучни одредници за историјата на филозофската и политичката мисла: слободата, секуларизмот и социјализмот.
– Повеќе од јасно е дека во овој миг сите сме исправени пред, можеби, најважните предизвици за кои досега само академски, епистемолошки, со напор за практикување во општествениот контекст, сме разговарале – што значи практикувањето, втемелувањето на одговорна, солидарна, емпатична, еманципаторска критичка заедница и култура. Во мигов сме соочени со најранливото лице на светот, кое не постои ниту само во умните книги, ниту само на масовните форуми и конференции, ниту само во интелектуалните парадигми. Сега ни се случуваат во реалниот простор и време тагата и распадливоста на она што го живееме како претпоставена заедница, култура, политички имагинариум – потенцира Искра Гешоска, програмска уредничка „Крик“.
(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 49, во печатеното издание на „Слободен печат“ на 19-20 септември 2020)