Црната ролка: скромна владетелка на стилот со векови
Постојат парчиња облека кои никогаш нема да излезат од мода. Ќе се одолговлекува со децении, понекогаш и со векови, можеби ќе ја смени основната намена, но на некој магичен начин ќе остане непоправливо актуелено. Едно од овие парчиња е дефинитивно црната ролкна.
Кога мислиме на црната ролка денес, веројатно мислиме на Одри Хепберн или на еден од познатите егзистенцијалисти. Сепак, црната ролка е повеќе од патентот на филмот на Одри „Смешно лице“ и повеќе од карактеристика на филозофскиот стил на една генерација. Зад оваа навидум едноставна облека се крие историја, многу важни личности, па дури и неколку општествени движења.
View this post on Instagram
Ова е приказна за господарката на стилот – за се‘ што преживеала, се‘ што произвела и се што означувала, а означува и денес, не само во модниот свет, туку и на поширокиот општествен план.
Кратка историја на црната ролка
Црната ролка првпат се појавила во средината на 16 век, кога ја носеле членовите на англиската аристократија. Кралицата Елизабета Прва била позната по блузите и фустаните со т.н со висок врат, а често носела црна ролкна под богатите слоеви на тантела и накит.
View this post on Instagram
Иако се чинело дека црната ролка на некој начин ќе остане кралски симбол, тоа не беше така. Во текот на 19 век, англиските поло играчи ќе ја користстат како дел од спортски дрес на натпреварите. Оттука, на англиски, најпрвин во британскиот изговор, за ролката е зачуван терминот „polo neck“, покрај познатиот „turtleneck“.
View this post on Instagram
Во текот на 30-тите и 40-тите години на 20 век, црната ролкна стана класичен дел од гардеробата на просечниот американски работник, а исто така беше дел од официјалната американска униформа за време на Втората светска војна (овој пат направена од тешка волна).
Во овој период, а особено во 50-тите, црната ролка конечно ќе успее да се пробие на модната сцена и да стане императив на стилот, благодарение на познатите личности кои ја прославија.
View this post on Instagram
Академици, филозофи, интелектуалци, уметници – сите го носеа ова моќно парче облека. Црните “цигара“ панталони , црното здолниште и црните чевли набргу станаа вечна и непогрешлива комбинација. Одри Хепберн ја лансираше еднаш засекогаш во нејзиниот филм „Смешно лице“. Црната ролка на една од најубавите жени на сите времиња под силните светла на Париз стана вистинска дефиниција за стилот.
Жан Пол Сартр, Албер Ками, Симон де Бовоар и цела констелација егзистенцијалисти ја овековечија црната ролкна како одлика на интелектуален, донекаде мистичен стил, кој беше неминовно и остана привлечен за секого.
View this post on Instagram
Во деценијата која следеше, црното здолниште стана дел од свечената гардероба, заменувајќи го костумот и вратоврската. Се верува дека модните дизајнери Пјер Карден и Ив Сен Лоран се најзаслужни што го пробија ова парче меѓу деловниот свет. Класичната бела кошула ја заменија со црна ролка, а вратоврската со шал.
На овој начин, ролката започнува да го освојува поширокиот пазар, а тогашните бизнисмени станаа далеку помодерни и поелегантни од порано.
View this post on Instagram
Во едно издание на Њујорк Тајмс од 1967 година пишува:
„Црните ролки на Менхетен се неизбежни како и загадениот воздух, а луѓето кои постојано ги носат се чувствуваат како да го избегнале конформизмот на костумите и вратоврските.“
Конечно, во текот на 1970-тите, црната ролка значително го одбележува феминистичкото движење. Глорија Стајнем најгласно се залагаше за еднаквост меѓу мажите и жените во тоа време, но особено во областа на облекувањето. Во своите говори таа често носи црна ролка, и стана, така да се каже, симбол на ова силно општествено движење.
View this post on Instagram
Што е толку магично во црната ролка?
Пред сè, многу е благодарна за носење – не само затоа што совршено одговара на телото, туку оди во корист на самодовербата.
Кога ќе облечеме црн ролка, сè на нас одеднаш изгледа многу поубаво и помазно. Високиот врат на ролката чини да изгледаме речиси скулптурно. Модниот дизајнер Рој Халстон за ова ќе изјави:
“Црната ролка е најудобното и најубавото парче што можете да го носите. Се движи со телото, се прилепува за него, го нагласува лицето и ја издолжува фигурата. Тоа едноставно го прави животот толку едноставен“
View this post on Instagram
Уште повеќе, значењето на ова парче облека станува се‘ поголемо откако ќе се запознае негова целата историја. Носејќи го се поистоветуваме со Мерлин Монро, Софија Лорен, Камил, Ворхол, Стив Џобс…
Овде е интересно да се погледне фактот дека многу моќни и познати личности имале многу едноставен стил на облекување и често ја носеле истата комбинација во текот на животот, а токму тоа создавало најсилен впечаток.
View this post on Instagram
Стив Џобс, човек кој остана запаметен по комбинацијата „црна ролка-Левис 501“, ќе запознае еден од нивните дизајнери на патување во Јапонија и се воодушевува од неговата колекција на црни ролки. Тој бил толку импресиониран од нивната едноставна автентичност што решил тие да станат негова униформа.
Тој побара од дизајнерот да му направи стотици идентични ролки, а на новинарско прашање зошто се држи само до една единствена комбинација, тој ќе рече:
„Црните ролки се она што јас го носам. Имам доволно од нив да траат до крајот на мојот живот и тоа совршено ми одговара“.
View this post on Instagram
Црната ролка денес
Од денешна перспектива, не треба да биде нималку необично што црната ролкна е сепак задолжително парче во секој машки или женски плакар.
Како што Глорија Стајнем се бореше за еднаквост носејќи црна ролка, така и денес низ модните синџири за ѓирока потрошувачка се турка идејата за т.н. унисекс гардероба. Женските бутици се преплавени со облека со мотиви на воени маскирни униформи, бојфренд фармерки, па дури и женски вратоврски. Така, црната ролка значително го забрза процесот за пропагирање на родова еднаквост.
View this post on Instagram
Како што Грета Гарбо или Жан Пол Сартр се чувствуваа супериорно и интелектуално носејќи црни ролки, така се чувствуваме и ние денес. И зарем богатата историја на едно парче облека не е она што го одржува во живот на крајот?
Целата тајна на добриот изглед е сумирана во само едно, навидум обично, безначајно парче – едноставност, став и физика. Стиловите се менуваат, епохите минуваат и доаѓаат, но очигледно црната ролка уште долго ќе остане константна.
View this post on Instagram
