Акушерската истражувачка Марлена Фејзо во текот на втората бременост трпела мачнина и гадење, не можејќи да јаде и чувствувајќи се премногу слабо за воопшто да стои. Лекарите ѝ рекле дека нејзината болест е само во нејзината глава, пишува „Саенс алерт“ (Science alert). 

Донекаде и било така, меѓутоа…

Речиси две третини од бремените жени доживуваат различни степени на гадење или повраќање, познати како утринска мачнина, во текот на денот.

Тешките форми на утринска мачнина претставуваат ризици како што се губење на тежината и дехидратација, загрозувајќи ги и мајката и нероденото дете.

Фејзо води тим на истражувачи кои сега, по децении на истражување, издвоија еден хормон кој делува на мозокот и предизвикува повраќање како веројатна причина за утринската мачнина – и додала куп нови докази за да ги поткрепи своите тврдења.

Истражувачите се фокусирале на одреден хормон наречен ГДФ15 уште од моментот кога за првпат е откриен во високото ниво во крвниот серум на трудници во 2000 година.

Оттогаш, студиите на близнаци и студиите за геномско секвенционирање на луѓе со тешки мачнини и гадење и повраќање во бременоста укажале на генетската компонента на нивната болест која вклучува два гени, вклучувајќи го и оној што го кодира ГДФ15. Линиите на докази се совпаѓале.

Гадењето и повраќањето се многу чести во првото тримесечје од бременоста, но во околу 2 отсто од случаите или 1 од 50 бремености, се развива најтешка форма позната како хиперемеза гравидарум (ХГ).

Искуството на Фејзо со хиперемеза ја поттикнало уште повеќе да продолжи да ја бара основната причина. На почетокот на 2022 година, таа и нејзините колеги откриле неколку нови ретки и вообичаени генетски варијанти во генот ГДФ15 што го поврзаа со ризикот од ХГ. Но, интеракцијата помеѓу овие генетски чуда и хормонот ГДФ15 остана нејасна.

Сега, Фејзо, од Медицинскиот факултет Кек на Универзитетот во Јужна Калифорнија, и колегите ја споделија својата најнова серија докази за да ја поддржат идејата дека ГДФ15 предизвикува хиперемеза.

Како и многу други протеини, нивото на ГДФ15 се зголемува во текот на бременоста, и се чини дека некои жени се почувствителни на хормонот од другите.

„Нашите наоди го ставаат ГДФ15 во механистичкото срце на (гадење и повраќање во бременоста) и ХГ и јасно укажуваат на патот до стратегиите за негово лекување и превенција“, пишуваат истражувачите во нивниот труд, кој сè уште не е рецензиран.

Веста дека научниците можеби ја откриле причината за хиперемеза треба да донесе одредено олеснување за трудниците, дури и ако сè уште не се развиени нови третмани од откритието.

За почеток, Фејзо и нејзините колеги откриле дека нивоата на ГДФ15 биле мерливо повисоки кај група од околу 60 жени со хиперемеза отколку кај друга група на незасегнати бремени жени со слична големина, што додава тежина на претходните наоди.

„Сега можеме со сигурност да заклучиме дека повисоките циркулирачки нивоа на ГДФ15 во мајчината крв се поврзани со зголемен ризик од ХГ“, пишуваат Фејзо и неговите колеги.

Потоа ги споредиле трудниците и неродените бебиња кои носат различни генетски варијанти за ГДФ15 и откриле дека „огромното мнозинство“ на ГДФ15 кај здрава бременост потекнува од фетусот и плацентата. Иако истражувачите забележуваат дека мајките може да придонесат повеќе ГДФ15 кога нивните бремени тела се под тешкиот стрес од хиперемеза.

Враќајќи се на претходно идентификуваните генетски варијанти поврзани со ХГ, Фејзо и нејзиниот тим откриле дека жените со овие варијанти имале значително пониски нивоа на хормонот ГДФ15 кој циркулира во нивната крв додека не биле бремени.

Тоа изненадувачко откритие имало малку повеќе смисла кога истражувачите ги анализирале податоците од одвоени студии на повеќе од 18.000 Шкотланѓанки. Тоа покажало дека жените кои имале повисоки нивоа на ГДФ15 пред бременоста, всушност, имале помал ризик од развој на хиперемеза.

Слично на тоа, жените со бета-таласемија, состојба на крвта што ги зголемува нивоата на ГДФ15 надвор од бременоста, ретко доживувале гадење и повраќање во текот на бременоста, покажало мало истражување на 20 жени.

Како да има повисоки нивоа на ГДФ15 пред бременоста пружа одредена заштита од хиперемеза, намалувајќи ја чувствителноста на жените на хормонот, така што има помалку ефект на предизвикување на повраќањето, сугерираат Фејзо и нејзините колеги.

Севкупно, тие велат дека новите докази сугерираат дека „сериозноста на гадење и повраќање во бременоста е резултат на интеракцијата на ГДФ15 добиен од фетусот и чувствителноста на мајката на овој пептид, што е суштински определено со нејзината претходна изложеност на хормонот“.