Молдавија е во средина на итна хуманитарна криза по руската инвазија на Украина. Десетици илјади бегалци од Украина продолжуваат да бегаат и да ја преминуваат нејзината граница.

Избувнувањето на војната неодамна го поттикна Кишињев да побара членство во ЕУ, но тоа исто така покрена прашања за Придњестровје, отцепен регион поддржан од Русија, кој Молдавија го гледа како составен дел од својата територија.

За да разговара за последиците, Шандор Зирос од Еуроњуз разговараше со молдавската премиерка Наталија Гаврилица.

„Како ја гледате безбедносната ситуација на вашата земја со војната во Украина? Дали Молдавија е под директна воена закана од Русија?

Наталија Гаврилица, премиер на Молдавија

„Многу е жално тоа што се случува во Украина. Ние ја осудуваме војната и силно ја поддржуваме украинската независност и територијален интегритет во нејзините меѓународно признати граници. Но, во моментов не гледаме опасност или ризици во регионот на Придњестровје. Продолжуваме со нашите преговарачки формати. Молдавија е неутрална земја. Нејзината неутралност е запишана во уставот и очекуваме сите да дејствуваат во согласност со овој принцип“, вели таа.

„Кој е вашиот план ако руските трупи не застанат на вашите граници?

„Ова е хипотетичко сценарио. Во моментов сме многу концентрирани на управувањето со големите бегалски текови. Имаме повеќе од двесте и педесет илјади луѓе кои ја преминале границата од Украина. Ние сме на нашиот сегашен капацитет и ни треба меѓународна помош за да се справиме со оваа огромна хуманитарна криза. Затоа, ние сме концентрирани за предизвиците со кои се соочуваме сега наместо да дискутираме за хипотетичко сценарио“.

„Како се справувате со масовниот прилив на бегалци во споредба со релативно малата големина на вашата земја? Дали ви треба поголема меѓународна помош за ова прашање?

„Ние секако, како што споменав, го имаме најголемиот прилив на бегалци што некогаш го видела Молдавија, но веројатно некогаш и Европа, брзината, мислам, и големината на бегалскиот проток е повеќе од проценките на УНХЦР. пред да започне воената акција. Молдавија, се разбира, е и земја со најограничени ресурси, и дефинитивно ни треба финансиска помош и хуманитарна помош за да можеме да го поддржиме овој бран бегалци. И се додека воените дејствијата се во тек, очекуваме ова да продолжи. Затоа итно бараме зелени коридори до другите земји, но и финансиска помош за одржување на трошоците што во моментов ги правиме во последните десет дена.

„Имате отцепен регион на Придњестровје со руска воена база во него. Дали  мислите дека тие војници би можеле да се приклучат на конфликтот?

„Навистина, го имаме сепаратистичкиот регион Придњестровје. Имаме руски трупи стационирани таму. Последниве 30 години постојано повикуваме на повлекување на војниците. Во моментов не гледаме никакви ризици или планови за ангажман. Но, се разбира, ситуацијата е неизвесна и зависи од еволуцијата во Украина. Но, како што реков, ние сме неутрална земја и очекуваме сите меѓународни партнери да дејствуваат во согласност со принципот на неутралност.“

„Како би функционирала западната интеграција во случајот на Молдавија со проруски отцепен регион во неа? И очигледно, Владимир Путин, кој се обидува да го врати поранешниот Советски Сојуз, ќе се обиде да го блокира тоа. Како гледате на ова прашање? “

„Повторно, мислам дека ова е хипотетичко прашање. Во моментов работиме во рамките на договорените преговарачки формати и ќе работиме со сите меѓународни партнери, во зависност од еволуцијата и промените во околностите за да го дизајнираме најдобриот начин и најдобрите преговарачки формати за да продолжиме.

„Претходно ја спомнавте неутралноста на вашата земја. Тоа значи дека секој пристап во НАТО е исклучен, нели?

„Навистина, овој принцип на неутралност е содржан во Уставот и ние ќе се залагаме за интеграција во ЕУ, но нема да се залагаме за членство во НАТО алијансата.

1/4 #Moldova Prime Minister @natgavrilita told me for the moment any #Russian attack against her country was just a "hypothetical scenario" and she sees no "risks or plans for engagement" of Transnistria based Russian soldiers to join #UkraineRussia war. pic.twitter.com/QwOifakvhS

— Sándor Zsíros (@EuroSandor) March 7, 2022

ВО ЖИВО | Конфликтот во Украина, вести од минута во минута: ЕК подготвува нови санкции