Пандемијата на коронавирус во моментов покажува две лица. Нов Зеланд го прави она за што многу копнеат – им дозволува на своите жители да водат нормален живот. И не само тоа, сликите од рок концертот во главниот град Велингтон го обиколија светот. Десетици илјади луѓе стојат збиени едни до други и весело ги пеат своите омилени хитови – без маска и без безбедна дистанца.

Од друга страна, земји како Индија покажуваат дека вирусот сè уште беснее. Здравствениот систем се сруши под протисок на вториот бран на короната. Бројот на починати од коронавирусот достигна во средата (19-ти мај) – околу 4.500 луѓе, пишува Дојче веле.

Универзитетот Џон Хопкинс објави дека ниту една друга држава не пријавила толку смртни случаи од коронавирус за еден ден како Индија. Тој број е веројатно поголем, со оглед на тоа што има многу непријавени случаи.

Експертите влеваат надеж

Веќе година дена се расправа кога може да заврши пандемијата. Досега одговорите беа отрезнувачки, но и тоа се смени. Бидејќи водечките германски виролози зборуваат за „добро лето“, многумина се надеваат на ставање крај на пандемијата. Во Германија, инциденцата паѓа под 100, а бројот на вакцинирани се зголемува дневно. Дали има крај на повидок?

И во САД, експертите покажуваат оптимизам. Епидемиологот од универзитетот Џон Хопкинс, Џастин Леслер, за „Вашингтон пост“ изјави дека изгледа „вакцините ќе победат“ дури и ако нема да има нешто како „последниот ден“ на пандемијата. И вирологот Ентони С. Фаучи, кој ја советува Белата куќа, е уверен дека „пандемијата на ковид-19 ќе заврши“. Тој додава: „Ако успееме да вакцинираме околу 70 проценти од луѓето до есен, ќе излеземе од фазата на епидемија и ќе влеземе во фаза на контрола“.

Дури и ако овие зборови дадат причина за оптимизам, во многу западни земји нема да биде толку едноставно. Бидејќи кога и дали ќе заврши оваа пандемија зависи од многу фактори, а на некои е тешко да се влијае.

„Имунитетот на стадото“ расте

Научниците првично рекоа дека околу 60 до 70 проценти од луѓето мора да бидат имуни на вирусот за да се постигне она што се нарекува имунитет на стадо. Кога околу 66 проценти од луѓето се имуни на претходна инфекција или вакцина, Р вредноста ќе падне под 1, според тогашната претпоставка. Заразено лице тогаш може да зарази помалку од една личност и пандемијата ќе заврши.

Сега, сепак, се претпоставува дека коронавирусот е позаразен отколку што првично се сметаше. Повеќето научници сметаат дека околу 80 проценти од луѓето треба да се вакцинираат, да се задржи Р вредноста под 1 и да се запре пандемијата. Во некои ситуации, како што е Парадата на карневалот Хајнсберг во сојузната држава Северна Рајна-Вестфалија, која стана позната на почетокот на 2020 година поради бројни инфекции, имунитетот на стадото ќе треба да биде уште поголем за да има големи шанси против ширењето на вирусот поради прославата на карневалот, на кој луѓето, збиени еден до друг, славеа и пееја, вели германскиот новинар Маи Ти Нгуен-Ким.

Доаѓаат мутанти

Нови варијанти на коронавирус од Велика Британија, Јужна Африка, Бразил и Индија, исто така, предизвикуваат несигурност, бидејќи научниците претпоставуваат дека се шират најмалку 30 проценти побрзо од оригиналната варијанта. Скоро 90 проценти од луѓето ќе мора да бидат вакцинирани за да се постигне имунитет од стадо.

Покрај тоа, ефикасноста на вакцината може да се намали, особено во јужноафриканската варијанта. Така, векторските вакцини како што е АстраЗенека покажаа ефикасност од 10 до 57 проценти, додека другите вакцини како што е вакцината mRNA на Бионтеч имаа малку подобар ефект.

Степенот до кој вакцинацијата помага при понатамошно пренесување на вирусот сè уште не е конечно разјаснет. Досегашните резултати на производителите покажуваат дека можноста за инфекција, што може да ја пренесат вакцинирани лица, е помала и дека бројот се движи помеѓу 67 и 94 проценти – во зависност од вакцината.

Стапката на вакцинација се зголемува, но за колку подолго?

Стапките на вакцинација се зголемуваат секојдневно во многу земји. Во Германија, според платформата „Нашиот свет во податоците“, биле користени 37 вакцини на сто жители. Во Израел, една од водечките земји во однос на вакцинацијата, вакцинирани се 60 лица на 100 жители.

Но, прашање е дали може да се постигне стапка на вакцинација од околу 80 проценти во следните месеци. Проблем: дури и ако се достапни доволно вакцини, секогаш ќе има луѓе кои не можат да се вакцинираат. Ова вклучува, на пример, луѓе за кои вакцинацијата во моментов не се препорачува, како што се бремени жени или деца.

Не секој сака да се вакцинира

Во САД, се покажа дека кампањата за вакцинација исто така може да се наруши; бројот на вакцини, дадени дневно, опаѓа од средината на април. Околу осум проценти од вакцинираните не се појавија на втората доза на вакцина. Некои држави сакаат да привлечат луѓе со награди, како што се билети за лотарија, бесплатен влез во музеи или давање закуски и бесплатни пијалоци. И во Израел, бројот на вакцинирани расте бавно од март досега.

Стагнација може да се случи и во Германија. Според студијата Ковимо, спроведена од Државниот епидемиолошки институт Роберт Кох, подготвеноста за вакцинирање зависи и од достапните вакцини. Стапката на согласност за вакцините за mRNA од Бионтеч/Фајзер и Модерна беше значително поголема од онаа за АстраЗенека. Колку повеќе стареат, толку повеќе луѓе се подготвени да се вакцинираат. Ова може да значи дека помладата популација ќе покаже помалку подготвеност, како и дека стапката на вакцинација ќе стагнира.

Покрај тоа, можеби ќе треба да се освежат вакцините. Политичарот и епидемиологот на СПД Карл Лаутербах верува дека вакцината ќе го задржи имунитетот околу шест месеци по приемот на вакцината за корона.

И покрај сите лоши вести, експертите навестуваат на некаков прекин на опасноста и претпоставуваат дека вирусот станува ендемичен. Ова значи дека ќе се приклучи на голем број вируси кои предизвикуваат сезонски настинки и најверојатно ќе стане детска болест ако децата сè уште не се вакцинирани. Но, дотогаш, ќе мора да бидеме малку трпеливи: виролог од Клиничкиот центар Шарите во Берлин, Кристијан Друстен, смета дека тоа може да се случи само за околу една и пол година.

Извор: Дојче Веле