Поранешниот американски претседател Доналд Трамп тврди дека утре ќе биде уапсен под обвиненијата што произлегуваат од истрагата за исплата на 130.000 долари на порно ѕвездата Сторми Даниелс во 2016 година.

Ако е така, тој би бил првиот поранешен претседател кој ќе се соочи со кривична пријава, пишува „Би-Би-Си“.

Еве неколку клучни прашања за прашањата што се поставуваат во овој случај.

За што е обвинет Трамп?

Во 2016 година, познатата порно актерка Сторми Даниелс, контактирала со медиумите и понудила да ја раскаже својата приказна за, како што рече, прељубничка афера што ја имала со Доналд Трамп во 2006 година, и како заедно со неговиот адвокат Мајкл Коен и платиле 130.000 долари за да молчи.

Ова не е нелегално. Меѓутоа, кога Трамп му надоместил на Коен, на записот за исплатата пишувало дека тоа е за правни такси. Обвинителите велат дека ова значи дека Трамп фалсификувал деловни досиеја, што е прекршок – кривично дело – во Њујорк.

Обвинителите, исто така, потенцијално би можеле да обвинат дека ова го прекршува изборниот закон, бидејќи неговиот обид да ги скрие исплатите на Даниелс бил мотивиран од тоа што не сакал гласачите да знаат дека имал афера со неа. Прикривањето со фалсификување евиденција би било кривично дело, што е посериозно обвинение.

Дури и адвокатите на обвинителството признаваат дека овој случај е доста нејасен. Има мал преседан за такво гонење, а обидите од минатото да се обвинат политичарите дека ја преминале границата помеѓу финансирањето на кампањата и личните трошоци завршувале со неуспех.

„Ќе биде тешко“, вели Кетрин Кристијан, поранешен финансиски обвинител на окружниот обвинител во Њујорк.

Дали тој навистина ќе биде обвинет?

Одлуката дали да се поднесе обвинение е на окружниот обвинител на Њујорк, Алвин Брег. Тој ја формираше големата порота да истражи дали има доволно докази за да се спроведе гонење, и тој е единствениот кој знае дали – или кога – ќе биде објавено обвинение.

Минатата недела адвокатите на Трамп изјавија дека на поранешниот претседател му била понудена шанса да се појави пред големата порота, што се смета за знак дека истрагата е блиску до завршување.

Адвокатите на поранешниот претседател ги минимизираа сугестиите дека тие или Трамп имаат однапред известување за претстојното обвинение, велејќи дека коментарот на Трамп за тоа се заснова на медиумски извештаи.

И Мајкл Коен и неговиот поранешен правен советник Роберт Костело – сега остар критичар – се очекува да сведочат. Костело ќе биде претставен од тимот на одбраната на Трамп во обид да се дискредитира сведочењето на Коен.

Што ќе се случи ако Трамп биде уапсен?

Ако тој биде обвинет, адвокатите на Трамп посочија дека по апсењето на поранешниот претседател ќе следи стандардна процедура. Тоа значи дека ќе отпатува од својот дом во Мар-а-Лаго на Флорида за да се појави во судот во Њујорк.

Со оглед на историската природа на таквиот потег и вклучените безбедносни грижи, начинот на кој тоа ќе се одвива е неизвесен – и најверојатно ќе биде предмет на преговори меѓу канцеларијата на окружниот обвинител и тимот на Трамп.

Штом случајот ќе биде закажан и ќе се избере судија, ќе се најдат други детали, како што е времето на судењето и можните ограничувања за патување и барањата за кауција за обвинетиот.

Осудата за прекршок би резултирала со парична казна. Ако Трамп е осуден по обвинението за кривично дело, ќе се соочи со максимална казна од четири години затвор, иако некои правни експерти предвидуваат дека паричната казна е поверојатна и дека секое време зад решетки е многу малку веројатно.

Ќе има ли протести?

Откако во објава на социјалните мрежи сугерираше дека ќе биде обвинет во вторник, Трамп упати повеќекратни повици за масовни протести од неговите поддржувачи: „Не можеме повеќе да го дозволиме ова. Тие ја убиваат нашата нација додека ние седиме и гледаме.”

Неговиот коментар ја повторува лутата реторика што ја користеше пред нападот на американскиот Капитол во 2021 година и предизвика загриженост за потенцијалот за насилство.

Брег е во близок контакт со њујоршката полиција и обезбедувањето на судот, според писмото до неговиот оддел што беше објавено во печатот во неделата.

„Не толерираме обиди за заплашување на нашата канцеларија или загрозување на владеењето на правото во Њујорк“, напиша тој. „Нашите партнери за спроведување на законот ќе се погрижат сите конкретни или веродостојни закани против канцеларијата да бидат целосно истражени и дека се воспоставени соодветните заштитни мерки.

Меѓутоа, во моментот, има малку докази за видот на организирани масовни протести што доведоа до нападот на 6 јануари.

Дали сè уште може да се кандидира за претседател?

Обвинението, па дури и кривичната пресуда не би го спречило Трамп да ја продолжи својата претседателска кампања ако така одлучи.

Всушност, нема ништо во американскиот закон што го спречува кандидатот кој претходно бил прогласен за виновен за кривично дело да води кампања и да служи како претседател – дури и од затвор.

Меѓутоа, апсењето на Трамп сигурно ќе ја искомплицира неговата претседателска кампања. Иако тоа би можело да предизвика некои републикански гласачи да се соберат околу нивниот „борбен шампион“, тоа би можело да биде значително одвлекување на вниманието за кандидатот на кампањата, обидувајќи се да запне за гласови и да учествува во дебати.