Наместо со современи друмски возила, дел од превозот се врши и со „ќумбиња“ на четири тркала
Камиони, комбиња и други транспортни возила крстосуваат по македонските патишта, иако според нивниот датум на производство, одамна требало да бидат рециклирани. Фрапантно е што повеќе од половина од 14.949 влечни возила за јавен превоз на стока и за превоз на сопствени потреби (состојба на 24 јуни годинава, Министерство за транспорт и врски) се со „евро 0“ и „евро 1“ стандарди за издувни гасови!
Истата статистика покажува дека со македонски регистрации има 2.773 камиони со „евро 5“ и 3.052 со „евро 6“ стандарди, кои се најеколошки. Иако светските студии покажуваат дека речиси една четвртина од емисијата на јаглерод диоксид во друмскиот сообраќај е од камионите, од осамостојувањето до денес, македонските институции не одговараат на барањата на транспортерите за помош при замената на старите генерации камиони и приколки, вели за „Слободен печат“ Билјана Муратовска од „Макам транс“.
– Македонските транспортери сами се грижат за набавката на своите возила, а досега немаме добиено ниту денар како поттик или помош. Како здружение на секоја средба со институциите го истакнуваме ова барање уште од 2009-та, со предлози како и кај нас да се изведе оваа операција. Европските земји веќе две децении изнаоѓаат разни начини да ги стимулираат превозниците, па дури и за набавка на филтри за воздух, кои би биле во насока на помало загадување во износ од 100 до 10.000 евра. Со оглед на фактот во каква состојба се и дел од државните камиони, имаше предлог тие да бидат заменети со откуп на понови генерации вакви возила од приватниците, а тие да си додадат средства и да набават уште поеколошки возила, но и тоа не помина – објаснува Муратовска.
Германија, на пример, пролетва објави дека превозниците ќе може да аплицираат за 15.000 евра субвенција за набавка на нов камион и до 5.000 евра за нова приколка. Камионите што германските транспортери ги набавуваат, мора да ги задоволуваат највисоките „евро 6“ стандарди и да бидат произведени во 2021 година. Тамошните превозници истовремено ќе мора да ги предадат за рециклирање старите возила што се со „евро 0“ до „евро 5“ стандарди.
– Европските земји го ограничуваат движењето на старите камиони и преку зголемените цени што се плаќаат за патарини. Разбирливо е што странските компании повеќе ги ангажираат транспортерите чии возила се со „евро 5 и 6“ стандарди, заради поголема сигурност и побрз транспорт. Покрај примарната еколошка цел, во ЕУ сакаат да ја забрзаат обновата на транспортната друмска флота, да им помогнат на превозниците, но и на производителите на камиони. А да не ја заборавиме и зголемената безбедност во сообраќајот – додава Муратовска.
Набавката на нов камион чини најмалку 80.000 евра, а новите приколки чинат од 20 до 50.000 евра. Цените на новите автобуси се движат меѓу 200 и 300 илјади евра.