Блаже Конески е лингвопоетички знак на распознавање со светот
Стогодишнината од раѓањето на великанот на поетскиот збор и лингвистичката мисла, Блаже Конески, е силен мотив за повеќе културни установи да организираат настани во таа чест. Во паркот пред Културно-информативниот центар во Скопје, со поддршка на Град Скопје, на 5 мај, на Денот на македонскиот јазик, се одржа трибината „Блаже Конески денес“, на која учествуваа Претседателката на Советот на Град Скопје, Љубица Јанчева, и лингвисти од Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ при УКИМ, како Димитар Пандев, Бобан Карапејовски и Бојан Петревски.
Целта на трибината беше ликот и делото на Конески да се осветлат и во потесна и во поширока смисла. Во потесна смисла: она што претставува неговото творештво денес во македонската општествена, културно-просветна и научна стварност, како стимул и корпус. Во поширока смисла: како влог во една воспоставена лингвопоетичка традиција во македонистиката, од којашто произлегува препознатлива лингвистичка школа, која со право го носи неговото име: Школа на Блаже Конески.
– Конески е длабоко всаден и во науката и во традицијата. Неговото творештво е толку силно и цврсто втемелено, прво во научната вистина, потоа во нашата национална традиција и вредности, што него не можат некои бранувања од времен карактер да го доведат во прашање. Оттука, потсетувам и на зборовите на академик Гане Тодоровски, кој тврди дека „Блаже Конески е вон сите сомневања централна творечка фигура на втората половина на 20-тиот век во Македонија; тоа е личност на автор чие дело е временски и категоријално и качествено неповторливо, буквално неповторливо“ (Тодоровски, 2002: 78-79) – нагласи Јанчева.
Таа додаде дека нема сомневање дека Блаже Конески е личност што му даде најизразит печат на времето на нашето слободно живеење, што широко и длабоко ја осмисли нашата културна акција, тој беше, е и ќе биде наш знак на распознавање со светот. Човекот што го истури сиот свој творечки потенцијал во полза на својот народ со што го задолжи многу и својот народ и нашиот град, па редно е и тој – градот Скопје да му се оддолжи нему, согласно со „чување на вредностите во една традиција“, како што и тој рече при еден повод, забележа Јанчева.
– Со посебен пиетет сакам да нагласам дека потврда за тоа колку ние како Град Скопје денес му се имаме оддолжено на ликот и делото на Блаже Конески за тој да биде присутен меѓу сегашните и идните генерации е тоа што Советот на Град Скопје на својата 65-та седница, донесе одлука скопскиот булевар ВМРО да го носи името на Блаже Конески. Понатаму, за тој да биде инспирација за нови достигнувања во творештвото, финансиски го поддржуваме и издавањето на книгата „100 песни во чест на стогодишнината од раѓањето на Блаже Конески“, а како израз на почит кон великанот финансиски ја поддржуваме и трибината организирана од Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и мноштво други активности, зашто Конески не беше човек што се раѓа секој ден или, пак, секоја година – резимираше Јанчева.
Во своето обраќање професорот Димитар Пандев, меѓу другото, истакна дека статусот на Блаже Конески прераснува во легенда, а неговото книжевно творештво претставува стамен корпус во македонскиот литературен јазик. Со неговата лингвистичка мисла, во која на хиерархиски највисоко рамниште е поставена теоријата за литературните јазици, зашто меѓу лингвистите што теориски ја поставиле и обработиле оваа теорија во која било друга јазична заедница во светот, Конески е единствениот пример што со целокупното свое творештво индуктивно и интуитивно ја илустрира оваа теорија.
(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 79, во печатеното издание на „Слободен печат“ на 8-9 мај 2021)