Прозападен дипломат од кариера победи близок соработник на популистичкиот премиер на Словачка, Роберт Фицо во првиот круг од претседателските избори во неделата за да се постави вториот круг меѓу двајцата за да се одлучи кој ќе ја наследи Зузана Чапутова, првата жена претседателка на земјата.

Поранешниот министер за надворешни работи Иван Корчок доби 42,13 отсто од гласовите доцна во неделата, при што речиси сите избирачки места беа пребројани од Словачката канцеларија за статистика. Питер Пелегрини беше втор со 37,28%, пренесува АП.

Бидејќи ниту еден кандидат не освои целосно мнозинство, вториот круг ќе се одржи на 6 април во оваа централна европска држава со 5,4 милиони жители.

Поранешниот министер за правда и судија, Штефан Харабин (66), кој отворено застана на страната на Русија во нејзината војна со Украина, беше далечно трет со 11,79%. Севкупно, девет машки кандидати се обидоа да станат шести шеф на државата откако таа стекна независност во 1993 година, откако Чехословачка се подели на два дела.

Чапутова, силен поддржувач на соседна Украина во нејзината борба против руската инвазија, не побара втор мандат на оваа главно церемонијална функција. Корчок го нарече резултатот „охрабрувачки“ и „ветувачки“, но додаде дека „мора да направиме повеќе за да победиме во вториот круг“.

„Планирам да им пристапам на сите гласачи“, рече тој.

Корчок служеше и како амбасадор на Словачка во Соединетите Држави и Германија и цврсто го поддржува членството на неговата земја во ЕУ и НАТО. Пелегрини важеше за фаворит во трката, а анкетите покажаа дека тој ќе победи кој било кандидат во вториот круг. Тој му честиташе на Корчок за победата во првиот круг и предвиде тесна пресметка во вториот круг.

„Веројатно ќе биде тесна трка“, рече Пелегрини.

Победата на Пелегрини, кој моментално ја извршува функцијата претседател на парламентот, ќе ја зацврсти моќта на Фицо со тоа што нему и на неговите сојузници ќе им даде контрола на стратешките позиции.

Пелегрини (48), кој се залага за силна улога на државата, ја предводи левичарската партија Хлас (Глас), која заврши на третото место на парламентарните избори на 30 септември. Неговата партија се приклучи на владината коалиција со левичарската партија Смер (Насока) на Фицо и ултранационалистичката Словачка национална партија.

Новата влада веднаш ја прекина испораката на оружје за Украина. Илјадници луѓе неколку пати излегоа на улиците низ Словачка неодамна за да се соберат против проруската и другите политики на Фицо, вклучително и плановите за измена на кривичниот законик и преземање контрола врз јавните медиуми.

Критичарите се загрижени дека Словачка во времето на Фицо ќе го напушти својот прозападен курс и ќе ги следи упатствата на Унгарија под популистичкиот премиер Виктор Орбан. Пелегрини во саботата рече дека членството на Словачка во Европската унија и НАТО не е доведено во прашање.

„Тоа што зборуваме за посуверен глас на Словачка или за суверена надворешна политика… не мора да значи дека ја менуваме основната насока на нашата надворешна политика“, рече Пелегрини.