Како е да се живее со дијабетес во Македонија? Дали недостасуваат ленти и терапија за дијабетичарите во земјава? Има ли доволно глукомери? Утрово на 14 ноември, Светскиот ден на дијабетичарите, во утринската емисија „Слободен печат“ разговаравме со Диме Велев, претседател на Сојузот на здруженија на дијабетичари во Македонија.
Лани, болните годината ја завршија со многу проблеми, немаше глукомери, немаше ленти за мерење на шеќер.

– За разлика од минатата година која ја прогласивме за најкатастрофална досега за болните од дијабет, сега веќе се постабилни дистрибуцијата и достапноста на терапијата, прво за инсулинската терапија и за метформинот како терапија. Но има недостиг на лекови кои спречуваат компликации од дијабет. Ништо не се случи со промена на позитивната листа на лекови. Ние сè уште инновативната терапија ја плаќаме од сопствен џеб – вели Велев.

Тој објаснува дека она што е достапно преку Фондот за здравство е многу малку. Тоа веќе и докторите го покажуваат и го потврдуваат.

– Дека нема лекови кои спречуваат компликации од дијабетес потврдуваат за жал и бројките на компликации коишто дополнително нè оптоваруваат како луѓе, се сечат екстремитети, се јавува слепило, инфаркти, мозочни удари и сè повеќе луѓе завршуваат на дијализа – вели Велев.

Тој вели дека бројката на заболени се движи од 115.000 до 120.000. Според него, мора да се смени моделот на здравството посебно околу третманот за лицата со дијебетес Тип 1, бидејќи сме единствена држава на Европа којашто нема сензори за секое лице со дијабет Тип 1.

– Децата со дијабет кои се пријавија добија сензори, но се жалат за квалитетот. Кратко траат сензорите, брзо им горат, немаат долго време сензори, па мораат да набават и свој приватен. Значи, наместо да траат 7 или 14 дена, тие брзо се трошат – вели Велев.

Тој вели дека ги чекаат новите 700 сензори кои биле најавени во јули. Објаснува дека на позитивна листа не постојат лекови кои спречуваат компликации од дијабетес. Во државава ги има да се купат, но многу се скапи. Министерството ги дели на многу мал број пациенти.

– До пред три години бевме соодветен број на пациенти на антидијабетна терапија. Сега тој број е многу мал, има многу компликации. Лековите мора да се купат и тоа, за жал, понекогаш мора да ги купуваме во соседните држави, затоа што во нашата држава се многу скапи. Ако еден лек кај нас е 45 евра, во соседните држави истиот е 25. Истата кутија, истите производители, иста декларација – вели Велев.

Тој објаснува дека во државава има 3.200 луѓе со дијабет тип 1, а имаме само 200 пумпи. 3.000 луѓе не се на пумпа, а се Тип-1.

– Дефинитивно е тешко да се живее со дијабетес во државава и стандардите не дозволуваат, прво, се губат животи или компликациите се шират, заради нискиот стандард. Лицата со дијабет се сиромашни. Имаме случаи во Сојузот со ретинопатија, кои мора да пијат лек за да не им се развива. Плаќаат околу 200 евра плус. Ќе направам паралела со Босна. Колку што добива болен со дијабетес тип 1 кај нас, во Босна добива пациент тип 2 со дијабетес. Плус добиваат и сензори – вели Велев.

Тој објаснува дека годинава ги отвориле трите најважни прашања за болните со дијабетес. На денешниот ден бараат благосостојба за болните, можност за навремено лечење, навремени прегледи, навремени контролни прегледи, и тие контролни прегледи конечно да се практикуваат целосно, односно кај пациентот со тип еден особено со тип два, кој веќе појавува компликација, во еден преглед да се следи и компликацијата.