Јапонскиот кабинет го одобри планот за продажба на идните борбени авиони од следната генерација што ги развива со Велика Британија и Италија на други земји, како најнов чекор по оддалечувањето од повоените пацифистички принципи на земјата, пренесува „Асошиејтед прес“.

Спорната одлука е со цел да се дозволи меѓународна продажба на оружје и се очекува да помогне да се обезбеди улогата на Јапонија во заедничкиот проект за борбени авиони и дел од потегот за изградба на јапонската индустрија за оружје и зајакнување на нејзината улога во глобалната безбедност.

Кабинетот на јапонскиот премиер, исто така, одобри ревизија на јапонската опрема за вооружување и насоките за трансфер на технологија за да се дозволи заедничко произведено смртоносно оружје да се продава на други земји освен партнерите.

Главниот секретар на кабинетот, Јошимаса Хајаши, рече дека промените се неопходни со оглед на безбедносната средина во Јапонија, но нагласи дека јапонските пацифистички принципи остануваат непроменети.

„За да се изгради борбен авион што ги исполнува потребните перформанси и за да се избегне загрозување на одбраната на Јапонија, неопходно е да се префрлат готови производи од Јапонија во земји што не се партнери“, им рече Хајаши на новинарите, додавајќи дека Токио ќе следи строг процес на одобрување за продажба на авиони. Јасно покажавме дека ќе продолжиме да се придржуваме до нашата основна филозофија како мирољубива нација“, рече тој.

Јапонија долго време го ограничува извозот на оружје според пацифистичкиот устав на земјата, но брзо презеде чекори за дерегулација во услови на зголемени регионални и глобални тензии, особено од блиската Кина.

Јапонија соработува со Италија и Обединетото Кралство за да развие напреден борбен авион со кој ќе ја замени својата застарена флота од американски ловци Ф-2 и Еурофајтер Тајфун што ги користат британската и италијанската војска.

Јапонија, која претходно работеше на домашен дизајн кој ќе се вика „F-X“, се согласи во декември 2022 година да ги спои своите напори со британско-италијанската програма наречена „Tempest“ за распоредување во 2035.

Заедничкиот проект, познат како Глобална борбена воздушна програма или „GCAP“, е со седиште во Обединетото Кралство.

Јапонија се надева дека новиот авион ќе понуди напредни способности кои и се потребни во услови на растечки тензии во регионот, давајќи и технолошка предност против регионалните ривали Кина и Русија.

Поради нејзиното воено минато како агресор и уништувањето што следеше по нејзиниот пораз во Втората светска војна, Јапонија усвои устав што ја ограничува нејзината војска на самоодбрана.

Земјата долго време одржуваше строга политика за ограничување на трансферот на воена опрема и технологија и забрана на секаков извоз на смртоносно оружје.

Противниците ја критикуваа владата на премиерот Фумио Кишида дека се обврзала на проектот за борбен авион без да даде објаснување за јавноста или да бара одобрение за големата промена на политиката.

За да одговори на ваквата загриженост, владата засега го ограничува извозот на кодефинирано смртоносно оружје на авионот и вети дека нема да се продава за употреба во активни војни.

Владата, исто така, увери дека ревидираното упатство засега се однесува само на авионот и дека за тоа ќе биде потребно одобрение од кабинетот.

Потенцијалните купувачи ќе бидат ограничени на 15-те земји со кои Јапонија има потпишано договори за одбранбено партнерство и трансфер на опрема.

Неодамнешните анкети покажуваат дека јавното мислење е поделено за планот.

Во 2014 година, Јапонија почна да извезува некои несмртоносни воени материјали, а во последниот чекор во декември минатата година, одобри промена со која ќе се овозможи продажба на 80 смртоносни оружја и компоненти што ги произведува под лиценци од други земји назад на давачите на лиценца.

Промената го расчисти патот за Јапонија да продава ракети „Патриот“ од САД на Соединетите Држави, помагајќи да се замени муницијата што Вашингтон ја испраќа во Украина.

Во својата одлука, Кабинетот рече дека забраната за извоз на оружје на готови производи ќе ги попречи напорите за развој на новиот авион и ќе ја ограничи Јапонија на помошна улога во проектот.

Италија и Обединетото Кралство се желни да направат продажба на авионот со цел да ги покријат трошоците за развој и производство.

Кишида побара одобрение од Кабинетот пред да го потпише договорот во февруари, но тоа беше одложено поради отпорот на неговиот помал коалициски партнер, партијата Комито, поддржана од будизмот.

Промената, исто така, доаѓа кога Кишида планира државна посета на Вашингтон во април, каде се очекува да ја нагласи подготвеноста на Јапонија да преземе поголема улога во партнерствата во воената и одбранбената индустрија.

Извозот, исто така, ќе помогне да се зајакне јапонската одбранбена индустрија, која историски се грижи само за силите за самоодбрана на земјата, бидејќи Кишида се обидува да ја изгради војската.

И покрај напорите во изминатата деценија, индустријата сè уште се бори да привлече клиенти.