Илјадници амандмани против една изборна единица
Несогласувањата на партиите за промените во Изборниот законик кои вчера се манифестираа со околу 6.000 илјади амандмани што во Собранието ги поднесоа владејачката ДУИ и опозициската ВМРО-ДПМНЕ, денеска ќе се „пеглаат“ на состанок во Министерството за правда. Пратеникот од ДУИ Артан Груби вчера информираше дека министерката Рената Дескоска свикала состанок на сите парламентарни и вонпарламентарни партии, како и на претставници од граѓанскиот сектор и од некои институции, на кој ќе се бара најдобриот можен изборен модел.
ДУИ вчера поднесе речиси 5.000 амандмани на предложените измени на Изборниот закон, а повеќе од 1.000 амандмани поднесе ВМРО-ДПМНЕ.
– Процесот на еднонасочно, еднострано менување на правилата на игра пред да почнат изборните процеси е опасен преседан со кој би се соочило ова Собрание и политичката сцена во нашата држава. Таквите измени треба да се носат консензуално, во согласност со сите политички партии – изјави пратеникот Груби.
До консензус тешко ќе дојде со оглед на бројот на амандманите, но и поради несогласувањето на ДУИ и на ВМРО-ДПМНЕ со предлогот целата територија на Македонија да биде една изборна единица, наместо досегашните шест.
Помалите парламентарни партии поднесоа предлог и за отворени листи на кандидатите за советници на локалните избори, при што застапеноста на мажите и жените на листите е еднаква.
СДСМ го поддржува овој предлог и смета дека нема пречка предвремените парламентарни избори во април 2020 година да се одржат во една изборна единица. Премиерот Зоран Заев потсетува дека тоа било нивно предизборно ветување и се надева дека Собранието ќе усвои нов изборен закон.
– СДСМ и оваа коалиција се за една изборна единица. Тоа е наше изборно ветување. И тоа е обврска кон татковината за еден чекор повеќе кон демократизација на општеството. Ние губиме со тоа како партија, потоа губи и ВМРО-ДПМНЕ и потоа верувам не губи никој, туку сите добиваат. Тоа им дава шанса на помалите партии, но и на помалите етнички заедници – вели премиерот Зоран Заев во интервју за „Слободен печат“.
Според него, ова е исправно зашто сме мултиетничко општество, затоа што е подемократски и затоа што едновремено ја отстранува можноста од нови автократии.
Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека секој Изборен законик треба да се донесе со што поширок партиски консензус и што подалеку од изборниот момент. Пратеникот Антонио Милошоски на прес-конференција рече дека поднеле околу 600 амандмани на предлогот за една изборна единица и исто толкав број на амандмани на другиот предлог-закон за изборните листи.
Пратеникот од СДСМ, Коста Костадинов, ја обвини опозицијата дека е против сите реформски процеси.
– Со амандманите ја блокираат собраниската дебата за измени во Изборниот закони. ВМРО-ДПМНЕ е против отворените листи, против демократизацијата на изборниот процес – рече Костадинов.
Во предлогот за една изборна единица е наведено дека главна критична точка е поделбата на шест изборни единици, што е пречка за фер изборен натпревар за помалите политички партии и независните листи, затоа што нивните гласови се делат во шест единици и тешко собираат концентрирани гласови во една изборна единица кои се доволни за да добијат пратеник.
„Резултат е затворање на општеството и бипартизација, каде две главни политички опции ја делат власта. Ваквата состојба е генератор на чести кризи кои ја разбиваат општествената кохезија и го попречуваат натамошниот демократски и економски развој. Најефикасно може да се обезбеди политички плурализам и демократизација со една изборна единица без изборен праг, што ќе им овозможи на поголем број политички партии и на партиите на помалите етнички заедници да го остварат своето право на претставување. Тоа несомнено ќе води кон мобилизација на квалитетни и конкурентни кадри од страна на сите политички субјекти, што дополнително ќе го подигне нивото на политичка култура, отчетност и ефикасност на избраните претставници,“ пишува во предлогот за законски измени.