За многу Срби би било како талибанците да сакаат да изградат луксузен станбен комплекс на местото на урнатиот Светски трговски центар во Њујорк. Така, веста за проектот предложен од Џаред Кушнер, зетот на поранешниот американски претседател Доналд Трамп и Ричард Гренел, клучниот сојузник на Трамп, беа прифатени во некои квартови на Белград.

-Планот вклучува уривање на оштетениот поранешен штаб на југословенската армија, кој досега беше неофицијален споменик на српските страдања за време на бомбардирањето на НАТО на Белград во 1999 година. На негово место би се издигнал комплекс од луксузни станови и деловни простории во стилот на Трамп Тауер, пишува Политико.

Предлогот предизвика бес во Србија, фокусиран главно на историското значење на зградата – особено на фактот дека американска компанија (блиска до поранешниот американски претседател) ќе го обнови симболот на бомбардирањето на градот под раководство на Вашингтон.

-Срамота е што местото каде што се убиени и бомбардирани луѓе се претвора во место со џакузи и казина“, рече Александар Јовановиќ Ќута, опозициски политичар кој прв ја објави информацијата за споменатиот план во февруари.

 

Според документите кои протекоа до Јовановиќ, преговорите се во тек најмалку од 2022 година. Според условите на предложениот договор, српското Министерство за инфраструктура ќе додели 99-годишен закуп на двете парцели земјиште на Kushner Realty и Atlantic Incubation Partners, компанија со ограничена одговорност регистрирана во Делавер минатата година.

По првичното протекување, Кушнер ја потврди веста со споделување на дигитални проекции за развојните планови на X, кои вклучуваат и проекти во Албанија.

Excited to share some early design images for development projects we have been creating for the Albanian coast and downtown Belgrade. @nytimes @business pic.twitter.com/o0HIYLkZWV

— Jared Kushner (@jaredkushner) March 15, 2024

„Возбуден сум што споделувам некои детали од првичниот дизајн“, напиша Кушнер на X, споделувајќи слика од две осветлени кули на хоризонтот на Белград.

Колоквијално познато како зграда на Генералштабот, ова место во Белград некогаш служело како центар на военото разузнавање и оперативците на сега веќе непостоечката социјалистичка Југославија. За многу Срби, урнатините се потсетување на кампањата за бомбардирање на НАТО во која САД и нивните сојузници гаѓаа стратешки воени и политички локации во Србија, Црна Гора и Косово под изговор дека спречуваат кампањата на етничко чистење на српскиот претседател Слободан Милошевиќ.

Покрената петиција

Повеќекатницата се протега низ важна раскрсница во центарот на градот. Дотраената бетонска конструкција и заплетканите метални фитинзи останаа во голема мера недопрени со децении и покрај тоа што се наоѓаат веднаш преку улицата од седиштето на српската влада и Министерството за надворешни работи.

Гласините за интересот на семејството Трамп за оваа локација датираат од 2013 година, кога тогашниот премиер Ивица Дачиќ изјави дека поранешниот американски претседател – тогашниот магнат за недвижности и реалити ѕвезда – е заинтересиран за изградба на луксузен хотел.

Гренел беше амбасадор во Германија и пратеник во Србија и Косово за време на мандатот на Трамп и исто така предложи изградба на локацијата во 2020 година додека неговиот шеф се подготвуваше повторно да се кандидира за претседател.

Последниот предлог стана јавен откако Јовановиќ објави документи кои покажуваат дека владата го овластила министерот за инфраструктура Горан Весиќ да потпише договор за инвестирање со компанијата на Кушнер, Атлантик инкубации. Претходен меморандум за разбирање беше потпишан во декември 2022 година со компанија поврзана со Kushner Realty.

„Документот ни го дадоа луѓе од внатре кои се длабоко против проектот. Причината зошто повеќе луѓе кои се против проектот не излегуваат во јавноста е тоа што знаат дека веднаш ќе бидат отпуштени и казнети поради тоа, рече Јовановиќ.

Јовановиќ и другите опозициски политичари покренаа петиција против проектот, собраа околу 22.000 потписи и најавија протести за да се спречи реализацијата на проектот:

„Замислете ако американскиот претседател учествуваше во разговорите и склучуваше тајни комерцијални договори со Кина или Русија за да гради на места како Вест Поинт?”