Што е СВИФТ и зошто се смета дека би можел да биде „нуклеарна опција“ против Русија
Додека западните влади и се закануваат на Русија со пакет санкции без преседан, чија цел е да го одвратат претседателот Владимир Путин да нареди инвазија на Украина, постои една мерка што е особено алармантна во Кремљ: отсекување на земјата од глобалниот банкарски систем. Во медиумите оваа можност често се нарекува „нуклеарна опција“, пренесува Си-Ен-Ен.
Американските функционери во последните недели сугерираа дека Русија би можела да биде отстранета од СВИФТ (SWIFT), високобезбедна мрежа која поврзува илјадници финансиски институции ширум светот. Доколку тоа се случи, испораките на нафта, гас и метали во Европа би можеле да запрат, предупредува Русија, пишува Си-Ен-Ен.
„Ако Русија биде исклучена од СВИФТ, тогаш нема да добиваме девизи, но купувачите, особено од европските земји, нема да ги добијат нашите стоки – нафта, гас, метали и други важни компоненти“, рече заменик-претседателот на Горниот дом на Рускиот парламент Николај Журављов.
Што е СВИФТ?
Друштвото за светски меѓубанкарски финансиски телекомуникации (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, SWFT)
СВИФТ е основан во 1973 година за да го замени телексот и сега го користат повеќе од 11.000 финансиски институции за испраќање безбедни пораки и налози за плаќање. Без глобално прифатена алтернатива, ова е неопходен канал за глобалните финансии.
Отстранувањето на Русија од СВИФТ ќе им оневозможи на финансиските институции да испраќаат пари во или надвор од земјата, што би предизвикало ненадеен шок за руските компании и нивните странски клиенти – особено купувачите на нафта и гас деноминирани во американски долари.
Исклучувањето на Русија од СВИФТ ќе ја намали нејзината економија за пет отсто, изјави министерот за финансии Алексеј Кудрин во 2014 година.
СВИФТ е со седиште во Белгија и е управуван од одбор од 25 луѓе, вклучувајќи го и Еди Астанин, претседател на одборот на директори на Руската централна клириншка куќа за други договорни страни. СВИФТ, кој се опишува себеси како „неутрална комунална компанија“, е вклучен во белгискиот закон и мора да работи во согласност со регулативите на ЕУ
Што ќе се случи доколку Русија биде отстранета од СВИФТ ?
СВИФТ ги затвори иранските банки во 2012 година, откако ЕУ ги санкционираше поради нуклеарната програма на земјата. Иран загуби речиси половина од приходите од извозот на нафта и 30 отсто од својата надворешна политика по затворањето.
Не е јасно колкава поддршка има меѓу американските сојузници за преземање слични акции против Русија. Британскиот премиер Борис Џонсон во вторникот пред пратениците изјави дека неговата влада разговара со Соединетите држави за можноста за забрана на СВИФТ од Русија.
Соединетите Американски Држави и Германија може да загубат најмногу ако се исклучи Русија, бидејќи нивните банки се најчести корисници на СВИФТ за комуникација со руските банки, пишува СНН.
Кои би биле контрамерките на Русија
Во последните години Русија презеде чекори за ублажување на ситуацијата доколку биде отстранета од СВИФТ.
Москва воспостави сопствен платен систем SPFS, по санкциите на Западот воведени во 2014 година поради анексијата на Крим. SPFS сега има околу 400 корисници, а 20 отсто од домашните трансфери во моментов се вршат преку овој систем, покажуваат податоците на централната банка на Русија.
• What is SWIFT and why it might be the weapon Russia fears most
• Blinken announces US has delivered written responses to Russia over Ukraine crisis
• Jim Acosta calls out Fox host for pro-Russia propaganda— OFFICIAL NEWS (@official_4news) January 27, 2022
Новиот кинески систем на прекугранични меѓубанкарски плаќања или CIPS може да обезбеди друга алтернатива на СВИФТ., а Москва, исто така, може да биде принудена да прибегне кон употреба на криптовалути. Сепак, ова не се атрактивни алтернативи.
СВИФТ е европска компанија, асоцијација на многу земји-учеснички. Потребно е едногласност на сите земји-членки за да се донесе одлука за исклучување. Одлуките на САД и Велика Британија не се доволни. Останува да се види дали другите земји, особено оние чиј удел е трговијата со Русија во голема рамнотежа, го поддржуваат исклучувањето на Русија од СВИФТ“, велат економските аналитичари.
