САД и Јапонија ја спонзорираат резолуцијата на Советот за безбедност на ОН со која се повикуваат сите нации да не распоредуваат или развиваат нуклеарно оружје во вселената, објави американскиот амбасадор, пренесува Гардијан.

Линда Томас-Гринфилд на состанокот на Советот за безбедност на ОН изјави дека „секое поставување нуклеарно оружје во орбитата околу Земјата би било без преседан, опасно и неприфатливо“.

Соопштението следи по потврдата од Белата куќа минатиот месец дека Русија добила „вознемирувачка“ способност за антисателитско оружје, иако таквото оружје сè уште не е оперативно.

Рускиот претседател Владимир Путин подоцна изјави дека Москва нема намера да распоредува нуклеарно оружје во вселената, тврдејќи дека земјата има развиено само вселенски способности слични на оние на САД.

Договорот за вселената ратификуван од околу 114 земји, вклучувајќи ги САД и Русија, забранува распоредување на „нуклеарно оружје или кој било друг вид оружје за масовно уништување“ во орбитата или стационирање на „оружје во вселената на кој било друг начин“.

Јапонската министерка за надворешни работи, Јоко Камикава, која претседаваше со состанокот на Советот, рече дека дури и за време на „конфронтирачката средина“ на студената војна, глобалните ривали се согласија да обезбедат дека вселената ќе остане мирна. Таа забрана за ставање на какво било оружје за масовно уништување во орбитата мора да се одржи денес, рече таа.

Томас-Гринфилд рече дека сите страни во договорот мора да се посветат на забраната на нуклеарното и другото уништувачко оружје, „и ние мора да ги повикаме сите земји-членки кои сè уште не се страни во него да пристапат кон него без одлагање“.

Томас-Гринфилд, исто така, му повтори на Советот дека САД се подготвени да се ангажираат со Русија и Кина, без предуслови, за билатералните прашања за контрола на оружјето.

Во февруари, Белата куќа соопшти дека се надгледува ново руско антисателитско оружје, но не е непосредна закана за ничија безбедност. Портпаролот не ги потврди или негираше извештаите дека новото оружје е нуклеарно, но рече дека е „засновано на вселената“ и дека го прекршува Договорот за вселената од 1967 година, кој забранува распоредување во вселената на нуклеарно оружје или друго оружје за масовно уништување.

Предложената резолуција во понеделникот од САД и Јапонија беше осудена како „уште еден пропаганден трик од Вашингтон“, „многу политизиран“ и „разведен од реалноста“ од заменик-американскиот амбасадор на Русија, Дмитриј Полјански.

Тој го критикуваше текстот, велејќи дека формулацијата не била разработена од експерти, ниту дискутирана на специјализирани меѓународни платформи како што се Конференцијата на ОН за разоружување или Комитетот на ОН за вселената.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш го информираше Советот, велејќи дека „геополитичките тензии и недовербата го ескалираа ризикот од нуклеарна војна до највисоката точка во последните децении“.

Тој рече дека филмот Опенхајмер за Роберт Опенхајмер, кој го режираше американскиот проект за време на Втората светска војна, кој ја разви атомската бомба, „ја донесе суровата реалност на нуклеарниот суден ден за животот на милиони ширум светот“.