Масовната имплементација на вештачката интелигенција (ВИ) во различни сфери на животот предизвика вознемиреност кај многу вработени дека новата технолошка револуција ќе ги направи непотребни и ќе ги принуди целосно да се преквалификуваат. Новата студија на Европската централна банка (ЕЦБ) нуди сосема поинаква прогноза.

Во анализата под наслов „Извештаите дека вештачката интелигенција ќе стави крај на човечката работа може да бидат многу претерани“, се наведува дека ширењето на вештачката интелигенција и поврзаните технологии може да доведе до зголемување на бројот на вработени, но и до намалување на платите.
Економистите дојдоа до овој заклучок врз основа на податоците од 16 европски земји земени помеѓу 2011 и 2019 година.

„За време на длабокиот бум на учење во 2010-тите, професиите повеќе изложени на технологии базирани на вештачка интелигенција всушност го зголемија нивниот удел во вработувањето во Европа“, се вели во студијата, иако експертите признаваат дека не се сигурни дали тоа ќе биде така во иднина .

Уделот на вработеноста во економските сектори кои се најмногу изложени на вештачка интелигенција е зголемен, според истражувањето на ЕЦБ, а најголем раст бележат висококвалификуваните позиции, особено оние што ги заземаат помладите работници. Истражувањата покажаа дека изложеноста на вештачка интелигенција ги удвојува шансите за успех на вработените во најмладата третина од популацијата.

Сепак, барем една студија цитирана во трудот покажа дека некои работодавци во оние сектори изложени на вештачка интелигенција го намалиле вработувањето за позиции што не се ВИ, како и нивниот вкупен број на вработени. Влијанието на работните места со ниски и средни вештини е помалку изразено, без индикации дека софтверот ги заменува традиционално тешките позиции, иако претходните студии сугерираа дека многу од овие работни места можеби биле изгубени во претходните години поради помалку напредните форми на автоматизација.

Додека две од трите студии испитани во трудот не покажаа значајна врска помеѓу изложеноста на вештачка интелигенција и платите, третата откри „неутрални до малку негативни ефекти“ врз платите, откривајќи дека професиите најмногу изложени на вештачка интелигенција покажале послаб раст на платите од оние изолирани од неа.

Авторите признаваат дека степенот на пореметување на пазарот на труд поради вештачката интелигенција значително се разликувал помеѓу земјите, при што некои, трудот не прецизира, биле негативно погодени од автоматизацијата со ВИ, спротивно на поширокиот тренд.
Непредвидливиот развој и усвојување на вештачката интелигенција и поврзаните технологии сугерира дека „голем дел од нивното влијание врз вработувањето и платите, а со тоа и врз растот и еднаквоста на приходите, останува да се види“, велат истражувачите.

Треба да се напомене дека ЕЦБ има добра причина да промовира светла иднина со вештачка интелигенција, откако во септември објави дека ќе ја истражува употребата на технологијата во економското моделирање и собирање податоци. ВИ треба да влијае на сите области, од рутинска економска анализа до критичните процеси на одлучување.

Директорот за услуги на ЕЦБ, Мирџиам Муфакир, тогаш вети дека ќе го „забрза“ усвојувањето на технологијата за вештачка интелигенција во сите апликации за да ја одржи ЕЦБ „модерна и иновативна“, истовремено штитејќи ја приватноста на сите и загарантирани права.
Вештачката интелигенција веќе влијае на различни професии, од возачи на камиони до програмери.

Една од најголемите компании за вработување во светот, Indeed.com, има поинаква прогноза за иднината. Според нивниот извештај објавен на 28 ноември, речиси сите работни места во САД, од возачи на камиони до работници за згрижување деца, вклучуваат вештини кои можат да се изведат или барем да се дополнат со генеративна вештачка интелигенција (GenAI), пренесува Voice of America. Сепак, ниту овие експерти не мислат дека вештачката интелигенција е подготвена масовно да „краде работни места“.

Извештајот покажа дека речиси една од пет работни места (19,7 проценти), како што се ИТ операции, математика и дизајн на информации, се соочуваат со најголем ризик да ги трпат последиците од развојот на вештачката интелигенција.