
Поларниот вртлог е пред колапс: Каква зима нѐ очекува?
Оваа зима можеби ќе биде многу постудена и поснежна од вообичаено во Европа. Според експертите, неколку климатски феномени може да го ослабат поларниот вртлог и да донесат студени бранови и снег длабоко кон југот.
Препорачано
Прогнозите сè уште не се конечни, но предупредуваат на голема веројатност за нестабилни и изненадувачки временски услови.
Како настанува поларниот вртлог?
Како што одминува есента, така намалувањето на сончевата енергија предизвикува значително заладување на поларната стратосфера, што создава силна температурна разлика меѓу студените поларни и потоплите суптропски подрачја.
Оваа разлика ја поттикнува големата циркулација на низок притисок, позната како поларен вртлог, која се протега од површината на Земјата високо во атмосферата.
Поларниот вртлог има клучна улога во обликувањето на зимското време во Северна Америка, Канада и во Европа.
Кога вртлогот е силен, засиленото млазно струење го задржува студениот воздух внатре во Арктичкиот круг, што честопати резултира со поблаги зимски услови во средните географски широчини.
Сепак, ако вртлогот ослабне или се урне, како што се случуваше во неколкуте изминати зими, студениот воздух може полесно да навлезе кон југот, носејќи студови и потенцијално снег во региони како САД и Европа, објави Сивир ведер.
Два клучни фактора може да ја обликуваат оваа зима
Два клучни фактора можат да ја обликуваат претстојната зима: Ла Ниња и квазибиеналната осцилација (QBO).
Ла Ниња, аномалија на постудени површински температури во тропскиот Пацифик, ја зголемува веројатноста за појава на стратосферско загревање, што може да доведе до колапс на поларниот вртлог, особено на средината и крајот на зимата.
Историските податоци покажуваат дека такви настани честопати резултирале со екстремни студови во средните географски широчини.
Редовната промена на правецот на ветровите во тропската стратосфера меѓу источна и западна фаза на секои приближно 17 месеци, исто така игра важна улога. Негативната (источна) фаза на оваа промена дополнително го ослабнува поларниот вртлог, зголемувајќи ги шансите за нарушувања на млазното струење и изливи на студен воздух.
Комбинацијата на Ла Ниња и негативните промени на насоката на ветровите ја зголемува шансата за динамична зима со нестабилни временски обрасци.
На почетокот на октомври, температурната прогноза покажува развој на студено јадро над поларниот круг, што е срцето на поларниот вртлог.
Постуденото јадро може да го зајакне вртлогот во раните фази на зимата, но влијанието на Ла Ниња и на промените на насоката на ветровите сугерира дека вртлогот би можел да ослабне во текот на сезоната.
Ако дојде до колапс на вртлогот, региони како САД и Европа би можеле да искусат пониски температури и зголемена веројатност за снег.
Сложувалката е сложена
Експертите предупредуваат дека овие услови се само дел од сложената сложувалка на глобалните временски обрасци.
Иако се зголемени шансите за нестабилна зима, точниот исход ќе зависи од дополнителни атмосферски и океански фактори.
Граѓаните во средните географски широчини треба да бидат подготвени за потенцијално променливо време во претстојната зимска сезона.