Поранешниот американски претседател Доналд Трамп направи клучен чекор кон освојување на третата последователна републиканска претседателска номинација, победувајќи на прелиминарните избори во Њу Хемпшир во натпревар со неговиот последен противник, поранешната гувернерка на Јужна Каролина, Ники Хејли.

Хејли вети дека ќе остане во трката за републиканците, велејќи дека сега ќе се фокусира на прелиминарните избори на 24 февруари во нејзината родна држава Јужна Каролина.

Но, пред неа е тешка задача. Во историјата на модерните претседателски кампањи, ниту еден непретседателски кандидат не победил на првичните избори во Ајова и во Њу Хемпшир без да ја добие номинацијата на неговата партија, потсетува Си-Ен-Ен.

Трамп, кој излезе на сцената веднаш по говорот на Хејли, беше бесен на нејзината одлука да продолжи со кампањата. „Таа мораше да победи“, рече поранешниот претседател, а потоа додаде: „Таа очајно не успеа“.

Додека Хејли се обидува да докаже дека сè уште е кандидат, претседателот Џо Бајден ги започна подготовките за реванш со Трамп. Тој испрати персонал во Белата куќа да работи на неговата кампања и одржа митинг во Вирџинија каде остро го критикуваше Трамп и неговите ставови за правата на абортусот.

Ова се петте главни резултати од првичните избори во Њу Хемпшир.

Трамп сака Хејли да се повлече и тоа веднаш

Во својот победнички говор синоќа во Њу Хемпшир, Тамп не звучеше славенички, туку лут што Хејли се уште не се откажала од прелиминарната трка на републиканците. Тој ја исмејуваше Хејли, нарекувајќи ја „измамник“ која „зборуваше како да победила“ и покрај тоа што е „многу лоша“. (Во реалниот свет, Хејли му честиташе на Трамп за неговата победа уште на почетокот на нејзината изјава).

Неговите забелешки јасно ставија до знаење дека нејзините напади на возраста на Трамп, неговите вербални гафови и загубите на републиканците за време на неговото време како лидер на партијата го фрустрираа поранешниот претседател.

Тоа беше сосема спротивно на забелешките на Трамп на изборната ноќ пред осум дена во Ајова, кога тој ги пофали своите ривали како „многу паметни луѓе, многу способни луѓе“ и предвиде дека републиканците „ќе се здружат“ .

Тој покани двајца поранешни републикански кандидати за 2024 година, бизнисменот Вивек Рамасвами и сенаторот од Јужна Каролина Тим Скот, да ја нападнат Хејли на сцената во Њу Хемпшир.

„Она што го гледаме сега, додека таа ја продолжува трката, е грдото подножје на американската политика“, рече Рамасвами, обвинувајќи ја одлуката на Хејли да продолжи со нејзината кандидатура. „Она што го видовме вечерва е дека „Америка прва“ (еден од слоганите на Трамп) ја победи „Америка последна““, додаде тој.

Подоцна, тој му даде шанса на Скот, кој стоеше на сцената зад него неколку дена откако го поддржа поранешниот претседател, да ја истрела Хејли. Тој истакна дека Хејли го назначи републиканецот од Јужна Каролина во Сенатот во 2013 година.

„Дали некогаш си помислил дека таа всушност те именувала Тим?“ праша Трамп. „Мора навистина да ја мразиш“. Скот дипломатски се приближи до микрофонот и рече: „Едноставно те сакам“.

Хејли вели дека трката за номинација е „далеку од завршена“

Иако Трамп е желен да се трка низ прелиминарните избори на Републиканската партија, а менаџерот на кампањата на Бајден, Џули Чавез Родригез синоќа изјави дека Трамп „речиси ја заклучил“ номинацијата на неговата партија, Хејли инсистира дека нема да се откаже од трката.

„Њу Хемпшир е прв во земјата. Не е последен. Оваа трка е далеку од завршена. Останаа уште десетици држави“, им рече Хејли на приврзаниците во нејзиниот изборен говор во Њу Хемпшир.

Но, она што не е јасно е каде Хејли всушност би можела да постигне победа против Трамп. Таа не учествува на прелиминарните избори во Невада на 8 февруари, а анкетите во нејзината родна држава Јужна Каролина, каде прелиминарните избори на 24 февруари ќе бидат следната голема пресметка, му даваат на Трамп огромно водство.

Хејли најверојатно ќе се соочи со огромен притисок да се откаже од трката во наредните денови. Тој ќе се соочи со прашања за тоа дали ќе следи патека слична на гувернерот на Флорида Рон ДеСантис, кој вети дека ќе продолжи по неговото второ место на минатонеделните изборни групи во Ајова – а потоа се повлече неколку дена подоцна.

Аргументот на Хејли: Трамп е губитник

Хејли го искористи својот говор минатата ноќ за да го изнесе својот најостар аргумент досега: таа го обвини Трамп за разочарувачките настапи на републиканците на прелиминарните избори во 2018 и 2022 година и на претседателските избори во 2020 година.

„Со Доналд Трамп, републиканците ги загубија речиси сите конкурентни избори“, рече таа, наведувајќи ги неуспесите на партијата за време на раководството на Трамп. „Најлошо чуваната тајна во политиката е колку демократите сакаат да му се спротивстават на Доналд Трамп“.

Еден нејзин обожавател тогаш извикал: „Тој е губитник!“. Поранешната гувернерка на Јужна Каролина го нарече Трамп „единствениот републиканец во земјата што Џо Бајден може да го победи“.

Таа ја истакна и нивната возраст. Трамп ќе има 78 години на денот на изборите во ноември; Бајден ќе има 81 година. Таа, исто така, го доведе во прашање менталниот капацитет на Трамп и го предизвика да дебатира за неа. Трамп, да потсетиме, ги прескокна сите пет републикански соочувања и не покажа никакви индикации дека сака да учествува во нив.

Трамп доминира на републиканските прелиминарни избори. Но, анкетите покажуваат и дека Хејли заостанува зад поранешниот претседател во хипотетичкиот вториот круг со Бајден, нешто што Хејли често го истакнуваше во последните денови.

„Првата партија што ќе го повлече својот 80-годишен кандидат ќе биде партијата што ќе победи на овие избори“, рече таа синоќа. „И мислам дека републиканците треба да победат на овие избори. Затоа, нашата борба не е завршена, мораме да ја спасиме државата“, заклучи таа.

Предупредувачки знаци за Трамп

Иако победата на Трамп е голем чекор кон номинацијата на републиканците, постојат предупредувачки знаци за неговите претседателски надежи, барем според излезните анкети на Си-Ен-Ен на републиканските прелиминарни гласачи во Њу Хемпшир.

Хејли освои 29 отсто од гласачите кои се идентификуваа како умерени.

Во однос на прашањето за абортусот, Трамп беше голем фаворит меѓу оние кои поддржуваат забрана на повеќето или сите абортуси на национално ниво, но Хејли го надмина меѓу 67% од примарното гласачко тело кои рекоа дека ќе се спротивстават на забраната. Синоќа, кампањата на Бајден ја сигнализираше својата намера правото на абортус да биде централно прашање на претседателските избори.

„Личноста која е најодговорна за одземањето на оваа слобода во Америка е Доналд Трамп“, им рече Бајден на приврзаниците на митингот во Манасас, Вирџинија.

Имаше и други потенцијални знаци на проблеми со умерените гласачи за Трамп. Меѓу нив: 44% од примарното гласачко тело рекоа дека Трамп не е способен да биде претседател доколку биде осуден за кривично дело, а Хејли освои 84% од тие гласачи. Хејли освои 79 отсто од оние кои рекоа дека Бајден легитимно победил на изборите во 2020 година, покажувајќи потенцијално ограничен апетит кај гласачите за лагите на Трамп за широко распространета изборна измама пред четири години.

Се оформува кандидатурата на Бајден за претседателските избори

Бајден победи на прелиминарните избори на Демократската партија во Њу Хемпшир минатата ноќ, иако беше во опасност во Њу Хемпшир откако ја предводеше демократската иницијатива за понижување на државата во процесот на номинација на партијата, при што прелиминарните избори во Јужна Каролина станаа првата прелиминарна трка за која ќе се спорат делегати.

Иако неговото име не беше на гласачкото ливче бидејќи демократите одлучија да го ревидираат својот календар за гласање минатата година, тврдејќи дека Њу Хемпшир и Ајова, традиционално првите две држави кои гласаат, не ја претставуваат демографијата на нацијата, победи актуелниот претседател.

Имено, приврзаниците на Бајден покренаа силна кампања за пишување на неговото име на гласачките ливчиња, а во прелиминарните резултати се чинеше дека таквите ливчиња го сочинуваат огромното мнозинство гласови. Државните власти рекоа, сепак, дека официјалните резултати од гласањето на Демократите можеби нема да бидат достапни до среда поради времето потребно за да се пресметаат запишаните гласови.

Кампањата на Бајден, во меѓувреме, се подготвува за предвремен почеток на општите избори и премести двајца високи соработници на Белата куќа во неговата кампања за реизбор во Вилмингтон. Џен О’Мали Дилон, која беше менаџер на кампањата за кампањата на Бајден во 2020 година, е подготвена да се пресели во улогата на менаџер на кампањата на Бајден, додека Мајк Донилон, долгогодишниот гуру на Бајден за изработка на клучни пораки, ќе служи како главен стратег.