Поради својата боја, Марс долго време се нарекува Црвена планета. Научниците конечно ја открија причината зошто оваа планета ја има оваа специфична боја и ги урнаа претходните теории за тоа. Но, тие исто така утврдија дека ова е уште еден доказ дека четвртата планета од Сонцето некогаш имала услови за живот.

Атмосферата на Марс е премногу тенка и студена за да постои течна вода на оваа планета, што се смета за еден од основните услови за живот. Сепак, многу мисии пронајдоа докази дека на површината на Марс имало многу вода пред неколку милијарди години, кога климата била многу поблага, објави американската вселенска агенција НАСА.

Нови докази за тоа се претставени во студија објавена во списанието „Nature Communications“, во која се тврди дека главната причина за црвеникавата боја на прашината на Марс е железен минерал ферихидрит богат со вода. Марсовската прашина е мешавина од различни минерали, вклучително и железни оксиди, а еден од овие оксиди, ферихидритот, е одговорен за бојата на планетата.

Ова откритие нуди значителен доказ дека Марс имал услови за живот во минатото, бидејќи ферихидритот се формира во присуство на ладна вода, како и на пониски температури од другите минерали кои се разгледувале досега. Ова води до претпоставката дека Марс имал средина во која би можела да постои течна вода пред да се трансформира во сува пустина пред неколку милијарди години.

Detection of ferrihydrite in Martian red dust records ancient cold and wet conditions on Mars: www.nature.com/articles/s41… -> New Study on Why Mars is Red Supports Potentially Habitable Past: mediarelations.unibe.ch/media_releas… / www.esa.int/Science_Expl… / www.nasa.gov/solar-system…

[image or embed]

— cosmos4u.bsky.social (@cosmos4u.bsky.social) February 25, 2025 at 6:08 PM

– Прашањето зошто Марс е црвен се дебатира стотици, ако не и илјадници години. По нашите анализи, веруваме дека ферихидритот го има насекаде во прашината и веројатно во карпите. Ние не сме првите што го сметаме ферихидритот како причината за црвениот Марс, но сега имаме подобри тестови и податоци, како и нови лабораториски методи кои ни овозможуваат да создадеме „марсовска прашина“ во лабораторија – рече Адам Валантинас, постдокторски соработник на Универзитетот Браун и еден од водечките автори на студијата, која ја започна како докторант на Универзитетот во Берн.

„Овие откритија ни кажуваат дека условите за живот постоеле на Марс во минатото и ја нагласуваат важноста на координираното истражување на НАСА и меѓународните партнери во истражувањето на Сончевиот систем и вселената“, рече Џеронимо Вилнев, директор за стратешко истражување на сончевиот систем во Центарот за вселенски летови на НАСА Годард и коавтор на студијата.

Научниците ги испитуваа податоците од повеќе мисии на Марс, комбинирајќи податоци од орбитата и роверот.

– Она што сакаме да го разбереме е климата на древниот Марс, но и хемиските процеси во минатото и денес. Исто така, се поставува прашањето за населување: Дали некогаш имало живот? За да го разбереме ова, прво мора да ги разбереме условите што постоеле на планетата во времето кога се формирале минералите. Она што сега го знаеме од оваа студија е дека доказите покажуваат дека се формирал ферихидрит, а за да се случи тоа морало да има кислород во воздухот или од други извори и вода да реагира со железото. Тоа се услови многу различни од денешната сува и студена средина. Додека марсовските ветрови ја разнесоа оваа прашина насекаде, таа го создаде познатиот црвеникав изглед – рече Валантинас.

Дали оваа теорија е точна ќе се знае кога првите примероци од Марс ќе пристигнат на Земјата, додава НАСА на својата веб-страница.