Астероидот 2024 YR4, кој до неодамна беше регистриран како небесно тело со најголем ризик од удар на Земјата досега, е повторно во центарот на вниманието – овој пат поради мало зголемување на веројатноста дека би можел да ја погоди Месечината во 2032 година.

Иако во моментов е премногу далеку за да се набљудува од Земјата, астероидот накратко се појави на телескопот Џејмс Веб во текот на мај. Тим научници предводен од Енди Ривкин од Лабораторијата за применета физика на Универзитетот Џонс Хопкинс користеше податоци од инфрацрвената камера на телескопот за подобро да ја одреди траекторијата на астероидот со поголема точност до 20 проценти. Таа нова пресметка ја зголеми веројатноста астероидот 2024 YR4 на 22 декември 2032 година да ја погоди Месечината од 3,8 проценти на 4,3 проценти, соопшти НАСА.

„Со пристигнувањето на нови податоци, нормално е проценката на веројатноста за удар да се промени“, се вели во соопштението.

Сепак, научниците нагласуваат дека дури и во случај на судир, „траекторијата на Месечината нема да биде нарушена“, објавува „Спејс“.

Астрономот Паван Кумар, поранешен истражувач во Индискиот институт за астрофизика во Бангалор, се согласува дека Земјаните немаат за што да се грижат. Тој наведува дека евентуалниот судир со Месечината нема да биде проблем бидејќи „сите можни делови што би се одвоиле и би завршиле близу Земјата би изгореле во нејзината атмосфера“.

Астероидот 2024 YR4 првпат беше забележан на 27 декември минатата година и се проценува дека е со дијаметар помеѓу 53 и 67 метри – висок приближно колку десеткатна зграда. Набргу по неговото откривање, тој предизвика паника бидејќи имаше повеќе од еден процент шанса да ја погоди Земјата – најголемата веројатност досега забележана за голем астероид. Последователните набљудувања во текот на јануари и февруари покажаа зголемување на ризикот од 1,2 проценти на дури 3,1 процент.

Во тоа време, проценетата траекторија на астероидот укажуваше дека може да предизвика експлозивна штета во широк опсег – од источниот Пацифик до северна Јужна Америка, Африка и јужна Азија. Иако се проценуваше дека влегувањето во атмосферата над океанот нема да предизвика цунами, потенцијална експлозија над урбаните средини би можела да скрши прозорци и да предизвика помала штета на зградите.

Сепак, ризикот од шок брзо се намали со новите податоци. До 19 февруари, веројатноста падна на 1,5 проценти, а веќе следниот ден на 0,3 проценти. На 24 февруари, НАСА официјално објави дека „нема причина за грижа“, проценувајќи дека шансата за удар сега е само 0,004 проценти и дека астероидот сигурно ќе помине покрај Земјата во 2032 година.

Понатамошната анализа им овозможи на научниците целосно да ја исклучат секоја опасност – не само во 2032 година, туку и за време на сите идни приближувања. Телескопските набљудувања од Чиле и Хаваи покажаа дека астероидот потекнува од главниот астероиден појас помеѓу Марс и Јупитер и дека со текот на времето се преселил во орбита близу до Земјата.

Од средината на април 2024 година, YR4 стана премногу далечен и слаб за да се види од Земјата. Сепак, ќе се врати на видливост во 2028 година, што ќе им даде на научниците нова можност да го проучат подетално – не само со помош на телескопот Џејмс Веб, туку и со помош на опсерватории од Земјата. Тие особено ќе се фокусираат на неговата форма и состав, кои играат клучна улога во разбирањето на однесувањето на астероидите и потенцијалните последици од ударите.

Иако 2024 YR4 повеќе не претставува закана, тој послужи како ретка можност за научниците да го тестираат целиот планетарен одбранбен систем во реално време – од почетното откривање и анализа на ризикот, па сè до комуникацијата со јавноста.