Што ја чека демократијата во 2024 година?
Се чини дека рускиот Владимир Путин ќе остане на власт најмалку до 2030 година, Индиецот Нарендра Моди се чини сигурно ќе го продолжи своето владеење до 2029 година, а Доналд Трамп би можел да се врати во Белата куќа и покрај обвиненијата за уривање на демократијата во САД.
За оние кои се загрижени дека авторитарните владетели се цврсто во предност пред полибералните демократи, веројатно ќе имаат многу причини за да се грижат во 2024 година, пишува агенцијата Ројтерс.
Севкупно, управувањето на повеќе од четвртина од светското население ќе биде загрозено на изборите следната година, вклучително и Тајван следниот месец, Русија во март, Индија до мај и САД во ноември. Велика Британија, исто така, веројатно ќе избере нов парламент до крајот на 2024 година, иако тоа гласање би можело да се префрли во јануари 2025 година.
Но, ниту еден натпревар не може да има поголемо влијание врз дебатата за иднината на демократијата од претседателските избори во САД.
Трамп, кој никогаш не го призна поразот на изборите во САД во 2020 година и лажно тврдеше дека гласањето е наместено, вети одмазда за противниците доколку се врати на власт, вклучително и Министерството за правда, федералната бирократија и претседателот Џо Бајден.
Тоа ги разгоре стравувањата дека политичките непријателства во Соединетите држави би можеле да станат бели и да предизвикаат граѓански немири. Трамп има мало водство во анкетите иако има неколку кривични пријави против него.
На 13 јануари во Тајван се одржуваат претседателски и парламентарни избори, а исходот би можел да одреди како кинескиот претседател Си Џинпинг ја остварува својата цел да ја преземе контролата врз она што Пекинг го смета за „света“ кинеска територија.
Кина „го мрази“ фаворитскиот претседателски кандидат, Лаи Чинг-те од Демократската прогресивна партија, сметајќи дека е сепаратист. Американските воени офицери рекоа дека Си и наредил на кинеската војска да биде подготвена да го нападне Тајван до 2027 година.
Во Русија, реизборот на Путин за претседател изгледа е сигурен по долгогодишното сузбивање на политичката опозиција. Тоа значи дека војната на Русија против Украина, исто така, се чини дека ќе продолжи, тестирајќи го трпението на главниот сојузник на Киев, САД. Трамп беше критичен за високото ниво на американска воена поддршка за Украина.
Во Индија, Моди, уште еден самонаречен силен човек, плови кон реизбор за премиер, негувајќи бескомпромисен стил на лидерство кој им игра добро на многу гласачи и странски инвеститори, но ги вознемирува групите за човекови права. Доколку победи Хинду националистичката партија на Моди, се очекува економијата наместо човековите права да остане негов главен фокус.
Во дебатата за тоа дали либералната демократија губи од авторитаризмот и автократијата, глас има и Африка. Превратите во Нигер и Габон оваа година го продолжија повлекувањето на демократијата во Западна и Централна Африка, каде што имаше осум преврати од 2020 година. Но, на јужниот дел од континентот се очекува голем и жив политички натпревар за 2024 година.
По три децении владеење со економски пад, Африканскиот национален конгрес на Јужна Африка ризикува да го изгуби своето парламентарно мнозинство за првпат откако Нелсон Мандела ги предводел на власт во 1994 година на крајот на апартхејдот.
Ако тоа се случи, на АНЦ можеби ќе и треба коалициски партнер за да остане на власт – веројатно или Демократскиот сојуз, популарен кај белите гласачи, или Борците за економска слобода, марксистичка партија фаворизирана од сиромашните гласачи. Во секој случај, јужноафриканската демократија може да биде под силен удар. Изборите треба да се одржат некаде помеѓу мај и август.
Севкупно, дали демократијата ќе направи чекор назад во 2024 година?
Продемократското лоби Фридом Хаус со седиште во САД, кое ги користи политичките права и граѓанските слободи како мерка на демократијата, вели дека е во опаѓање веќе 17 години. Но, во својот последен извештај, таа сугерираше дека демократијата се враќа.
Триесет и четири нации направија подобрувања во 2022 година и бројот на земји со пад, на 35, беше најмалиот забележан од почетокот на негативниот модел, се вели во извештајот во март.