Изборите на Тајван, кои се одржуваат на 13 јануари, ќе бидат предизвик за Вашингтон без разлика кој ќе победи, пишува Ројтерс. Победата на владејачката партија сигурно ќе ги влоши тензиите со Кина, додека триумфот на опозицијата може да покрене непријатни прашања за одбранбената политика на островот.

За Пекинг, Тајван е кинеска територија и Кина ги окарактеризира изборите на островот како избор меѓу војна и мир и предупреди дека секој обид да се инсистира на формална независност на Тајван значи конфликт. Тајванската влада го отфрла суверенитетот на Кина. Американските власти досега внимаваа директно да не се мешаат во изборите во Тајван.

„Очекуваме и се надеваме дека овие избори ќе се одржат без заплашување, принуда или мешање однадвор. Соединетите држави не се вклучени и нема да бидат вклучени во овие избори“, изјави во декември американскиот амбасадор во Кина, Николас Барнс.

Таквиот став се покажа како незгоден за САД во минатото, пишува Ројтерс и потсетува дека пред изборите во 2012 година во Тајван, висок американски функционер изразил сомневање дали тогашниот претседателски кандидат Цаи Инг-вен може да одржува стабилни односи со Кина.

Цаи, од Демократската прогресивна партија (ДПП), изгуби таа година, но го освои претседателството во 2016 година и реизборот во 2020 година, а тензиите со Кина се зголемија, што ги зголеми стравувањата дека Пекинг може да го исполни своето ветување дека ќе го стави Тајван под ваша контрола и со сила ако е потребно.

Ограничувањата на мандатот го спречуваат Цаи да се кандидира повторно, но Кина го означи годинешниот кандидат на ДПП и актуелниот потпретседател на Тајван, Лаи Чинг-те, како сепаратист, а аналитичарите очекуваат дека Пекинг ќе го засили воениот притисок доколку победи.

И ДПП и најголемата тајванска опозициска партија, Куоминтанг (КМТ), велат дека само тие можат да го задржат мирот и ветија дека ќе ја зајакнат одбраната на Тајван. Двете партии инсистираат на тоа дека само 23-те милиони луѓе на Тајван можат да одлучуваат за нивната иднина, иако КМТ силно се противи на независноста.

Вашингтон, исто така, вели дека не ја поддржува независноста, но постои одредена загриженост во главниот град на САД дека победата на Ху Ју-их на КМТ може да ги поткопа американските напори за зајакнување на воената способност на Тајван за одвраќање. Партијата традиционално се залага за поблиски врски со Кина, иако негира дека е про-Пекинг.

„Официјалните лица велат дека се неутрални, но нивниот говор на телото, рефлектиран во севкупните политички изјави за Кина, вели дека ја поддржуваат ДПП што ја знаат, а не КМТ за која не се сигурни“, рече Даглас Пал, поранешен неофицијален американски амбасадор во Тајван.

Некои американски официјални лица веруваат дека Кина ќе го зголеми притисокот врз Тајван на воен, економски и дипломатски план, без оглед на тоа кој ќе биде избран.

„Ова веројатно ќе биде период на зголемени тензии за кој е потребна дипломатија, јасни канали за комуникација и повторување на важноста на мирот, стабилноста и статус кво“, изјави за Ројтерс висок претставник на американската администрација. „Бевме сосема јасни на состаноците (со Кина), изразувајќи загриженост за воената, економската и друга принуда низ светот“, додаде официјалниот претставник.

Со текот на годините, Вашингтон велеше дека не може да го сфати прашањето за одбраната на Тајван посериозно од самиот остров и силно го турка Тајпеј да се заштити од евентуална кинеска воена акција со инвестирање во оружје кое е исплатливо, подвижно и потешко уништи, пренесува РТ Балкан.

Поддршката на американскиот конгрес за Тајван е силна, но една од ретките работи што би можеле да ја нарушат би било каков било потег на богатиот остров да паузира или да се откаже од зајакнувањето на неговата самоодбрана, велат аналитичарите.