Очекуваниот животен век на возрасните во светот се зголеми за 6,2 години помеѓу 1990 и 2021 година, и покрај забележаниот пад поврзан со пандемијата на коронавирусот помеѓу 2019 и 2021 година, покажало новото истражување објавено на 3 април во списанието „Лансет“.

Неколку фактори придонеле за вкупното зголемување на животниот век во светот во изминативе 20 години, вклучително и намалување на смртноста од цревни инфекции како што е дијареја, откри истражувачкиот тим предводен од научникот Сајмон Хеј од Американскиот институт за здравствена метрика и евалуација (ИХМЕ), кој работи на Универзитетот во Вашингтон.

Напредокот во медицината

Само поради ова намалување, очекуваниот животен век во наведениот период се зголеми за 1,1 година.

„Второто најголемо влијание на очекуваниот животен век се припишува на намалената смртност од инфекции на долните дишни патишта, што го продолжи очекуваниот животен век за 0,9 години од 1990 до 2021 година“, се наведува во студијата.

Клучни фактори кои придонесуваат за продолжување на животниот век се намалената смртност од мозочен удар и кардиоваскуларните болести.

Поради пандемијата на коронавирусот, од 2019 до 2021 година, забележано е скратување на животниот век. Експертите на ИХМЕ пред неколку години известија дека со почетокот на пандемијата на коронавирусот (помеѓу 2019 и 2021 година), очекуваниот животен век во светот се намалил за 1,6 години поради големиот број смртни случаи поврзани со ковид-19.

Во зависност од регионот, овој тренд варираше многу. Така, во наведениот период, очекуваниот животен век во југоисточна Азија, источна Азија и Океанија е намален за само 0,4 години, што е најмало вкупно намалување.

Но, научниците открија дека во меѓувреме, помеѓу 2019 и 2021 година, очекуваниот животен век на Карибите и Латинска Америка се намалил за 3,6 години.

Од 2020 година ковид-19 е меѓу водечките причини за смрт

Помеѓу 1990 и 2019 година, најчести причини за смрт беа коронарната болест на срцето, мозочниот удар, хроничната опструктивна белодробна болест (ХOББ) и инфекциите на долните дишни патишта (по тој редослед), посочиле експертите.

Во 2020 година открија дека ковид-19 го зазема третото место, а во 2021 година изби на второто место.

– Нашата студија ја одразува нијансирана слика за глобалното здравје – рекла коавторката на студијата Лиане Онг.

„Од една страна, имаме монументални достигнувања во бројни земји кога станува збор за спречување на смртни случаи од цревни болести, како што се дијареја (пролив) и од мозочен удар, но во исто време, јасно ни е до кој степен пандемијата на ковид-19 нè врати назад.“

Истражувачите не го проучувале апсолутниот очекуван животен век во светот.

Светската здравствена организација (СЗО) проценува дека меѓу 2000 и 2019 година се зголемил за приближно 6 години – од 66,8 на 73,4 години.

Анализирани 56.000 примероци

Во рамките на студијата, научниците анализирале повеќе од 56.000 примероци и податоци кои им биле достапни, како што се резултатите од аутопсиите, пописите на населението и регистрите за рак. Нивната цел била да го анализираат глобалното влијание на болестите, повредите и факторите на ризик врз очекуваниот животен век на возрасните.

Истражувањето се заснова на проценките за смртност од 288 причини за смрт во повеќе од 200 земји и региони во светот.

Проценките за ковид се изведени од анализите на вишокот на смртност од последиците од пандемијата на коронавирусот во периодот од 1 јануари 2020 година до 31 декември 2021 година.

Студијата е заснована на експертизата на повеќе од 11.000 вработени од повеќе од 160 земји и територии.