Дали конечно дојде крајот на љубовта меѓу САД и Европа? Сегашната руска војна во Украина може да испадне многу покобна за меѓународните односи отколку обична прекугранична конкуренција за територија. Тоа може да ги доведе Европејците во ситуација кога старите коалиции пресушија и дојде време да се бараат нови големи сојузници. Во спротивно, Стариот континент се заканува да се претвори во музеј на неостварени желби и пропуштени можности.

Стана очигледно дека стратешкото потпирање само на една сила, онаа од западната страна на Атлантикот, ја доведе Европа во безизлезна ситуација и прекумерна зависност од Америка. Можеби овој вид на врска би можел да се прифати во принцип. Да потсетиме дека американските војници загинаа во не мал број за да го ослободат западниот дел на нашиот континент од Германците и, во исто време, да ги спречат борците на советската армија да ја вршат таа работа. Меѓутоа, наклонетоста на Европејците кон Американците, без разлика колку е логично, во повоениот период се чинеше дека има поспан ефект. Очигледно. Дојде време кое бара нов начин на размислување, пишуава белградска Политика во своја анализа околу односите меѓу Стариот континент и Вашингтон.

Колку е Европа зависна од САД?

Што е спорно? Спорно е дека Американците во голема мера ја користат светската криза предизвикана од руско-украинскиот конфликт за да си обезбедат најголем можен профит. А тој профит може да се оствари пред се на сметка на Европејците. И двете страни се свесни за ова, но засега нема попустливост (причина) од другата страна на океанот, наведува весникот.

Дека нешто не е во ред меѓу западните сојузници се виде веќе кон средината на минатата година кога се создаде нов воен сојуз, овој пат меѓу САД, Велика Британија и Австралија. Беше јасно дека Американците веќе не веруваат премногу во борбениот ангажман на НАТО, особено кога во Вашингтон ја назначија Кина како нов главен противник наместо Русија. Следуваше уште поголем удар за европските сојузници кога Австралија, со согласност на новите партнери, ја откажа француската понуда за изградба на девет подморници на нуклеарен погон во вредност од дури 40 милијарди евра.

Недолго потоа следеше руската воена акција во Украина, која ја подигна поделбата на Западот за степен повисоко. Барањето на Вашингтон до Европејците да ја снабдат армијата на Володимир Зеленски со огромни залихи оружје повеќе звучеше како наредба отколку како молба. И покрај значителното противење на многу влади на Стариот континент, она што беше кажано мораше да се направи.

И се случи очекувано, на разоружените Европејци не им преостана ништо друго освен да набават нова борбена опрема, се разбира повторно од Американците. Воената индустрија во САД едноставно процвета, така што секој долар вложен во „проектот Зеленски“ вратен на патроните од Вашингтон се множи.

Деновиве нов удар за Европа дојде од американската страна. Протекционистичките мерки што ги спроведува тимот на Џозеф Бајден (кои чинат стотици милијарди долари) и високите цени на американските енергетски производи ги нарушуваат односите меѓу двата партнера до таа мера што Европа веќе размислува дали тоа е воопшто во нивен интерес да го поддржува западниот сојузник во војната во Украина.

„Се наоѓаме на историски пресврт. Двоен удар во форма на влошување на трговските односи и се повидливиот протекционизам на трансатлантскиот партнер се заканува да ги сврти Европејците против воените дејствија и генерално против трансатлантскиот воен сојуз“, рече еден од бриселските дипломати, додавајќи: „Америка мора да разбере дека јавното мислење овде брзо се менува“.

 „Сојузникот“ кој свесно забива нож во грб“ ?

Како што пренесува француски „Фигаро“ САД со својата антиинфлациска политика отворено ги прекршиле правилата поставени од Светската трговска организација“. Но, Европа е немоќна да и се спротивстави и евентуално да се справи со „сојузникот“ кој свесно и заби нож во грб“.

Па така на Европа можат да и помогнат само нови стратешки сојузи, како противтежа на планот на Бајден, кој ја нарушува конкуренцијата со огромни субвенции. Благодарение на санкциите наметнати на Русија поради војната во Украина, бизнисот на стариот континент стана многу понеповолен отколку на западната страна на Атлантикот – тоа е генералниот заклучок. Вистинскиот ризик за Европа е технолошката, индустриската и економската заостанатост, што практично им дава одврзани раце на САД и Кина, се согласуваат експертите.

Или како што неодамна изјави поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев: „Бракот меѓу САД и ЕУ најверојатно ќе заврши со развод по очигледното американско „неверство“. Американците немаат намера да ја делат својата заработка со никого. Напротив, тие го крадат и последниот денар од партнерот кој старее и го прават тоа без никакво двоумење“.