Проевропската партија Моментум повикува на блокада, додека опозициската Демократска коалиција (ДК) ја изразува својата солидарност. Може да се видат околу стотина демонстранти, како и едно или две знамиња на ЕУ. Можат да се слушнат и пароли како „Правото на собири е основно право“ и музика. Еден стих во песната вели: „Валкани времиња“. Има и полицајци кои ги проверуваат личните карти, ги растураат блокадите со седење, ги туркаат луѓето.

Понеделник попладне пред парламентот во Будимпешта, градот каде што илјадници луѓе под слоганот „Сива парада“ уште за време на викендот протестираа против забрана на шарената „Геј парада“. Знак против она што тие го гледаат како мрачна, депресивна политика на деснопопулистичката влада на премиерот Виктор Орбан.

Но, очекувано, владата не е импресионирана од сето ова. Со удобното двотретинско мнозинство, коалицијата Фидес-КНДП  вчеравечер усвои далекусежна промена на Уставот, што членовите на Моментум и ДК не можеа да го спречат дури и да беа присутни во салата. И што не само од присутните демонстранти се толкува како натамошен напад врз демократијата.

Владата на Орбан се повикува на заштитата на децата

Со амандманот 15 во Уставот, власта може да ги забрани парадите на гордоста и слични настани. Со тоа, законот, кој беше донесен по забрзана постапка пред околу еден месец, сега има основа.

Десничарските популисти уште еднаш се повикуваат на заштитата на децата и младите: од 2021 година, на малолетниците не им е дозволен пристап до книги, филмови и други медиуми кои ги тематизираат хомосексуалноста или алтернативните модели на семејството. Според Уставот, таткото е маж, а мајката е жена. На истополовите парови веќе неколку години не им е дозволено да посвојуваат деца.

Сега, со укажување на правата на децата и нивниот „здрав развој“, организаторите и учесниците на парадите на гордоста мора да очекуваат казни. Прекршувањата се казнуваат со парична казна до 500 евра, а на полицијата ѝ е дозволено да користи софтвер за препознавање лица на вакви настани. Со тоа ѝ се заканува крај пред сè на особено шарената Парада на гордоста во Будимпешта.

„Фронтален напад на ЛГБТКИА+ заедницата“

Давид Виг, директор на Амнести Интернешнл во Унгарија, неодамна зборуваше за „фронтален напад врз ЛГБТКИА+ заедницата“. Оправдувањето со заштита на децата, според него, е слабо и засновано на „длабоко вкоренета дискриминација, хомофобија и трансфобија“.

И други невладини организации изразија слични ставови, обвинувајќи ја владата дека се обидува во ист контакст да ги стави педофилијата и хомосексуалноста. Правните експерти сметаат дека е неуставно и ограничувањето на правото на собирање и слободата на говор. Се надеваат на покренување постапка од Европската Комисија.

Небинарните луѓе сè повеќе се маргинализираат

Втората одлука тешко ги погодува трансродовите и интерсексуалните луѓе – оние кои чувствуваат дека припаѓаат на различен пол од оној што е доделен при раѓање или кои се родени со атипични сексуални карактеристики.

Владата на Орбан не прифаќа постоење на такви небинардни луѓе.  Таа ја гледа родовата определбасамо како биолошка карактеристика. Затоа сега во Уставот се вели: Полот на една личност при раѓање може да биде само машки или женски.

Може да биде суспендирано двојното државјанство

И тоа не е сè: Орбан, кој во последно време постојано предупредува од странски влијанија, си даде себеси и на својата влада дополнителни овластувања да преземаат мерки против противниците или неистомислениците: Според Уставот, сега е можно привремено да се суспендира унгарското државјанство на лицата со двојно државјанство, и тоа без вистинско оправдување или докази. Клаузулата која се однесува на тоа остава широк простор за толкување. Експертите по меѓународно право претходно се изјаснија против ваквиот потег – залудно.

Критики од активисти за човекови права

Фактот дека истиот ден се заостри и онака строгиот закон за дроги се вклопува во целата слика, сметаат многу активисти за човекови права. Унгарскиот Хелсиншки комитет наведува: Сега донесените закони служат за поттикнување страв и за поделба на општеството. За владејачкото мнозинство, според оваа невладина организација, Уставот по којзнае кој пат е средство за остварување дневнополитички цели – „без разлика колкава штета им нанесува на граѓаните“.

Извор: Дојче веле/ Автор: Флоријан Хас, АРД