Шестото издание на Меѓународниот фестивал за литература и илустрација „Литера 2024“ под мотото „Летаме заедно“ од 15 до 18 мај се одржува во Младинскиот културен центар во Скопје.

Повеќе од 150 илустрации на илустраторите од Турција – Гизем Ѓозде Учар и Серхат Албамја, како и на македонската илустраторка Наташа Андонова од 15 до 18 мај се изложени во Галеријата на Младинскиот културен центар во Скопје во рамките на шестото издание на Меѓународниот фестивал за литература и илустрација „Литера 2024“. Во склоп на фестивалот е отворен и Саем на литература за деца, за првпат во рамките на „Литера“.

Во фестивалската програма има трибина, промоции, работилници и средби со автори, а на 18 мај ќе бидат доделени и наградите за најуспешните илустрации на книги за деца. Новата приказна на „Литера“ се одвива под мотото „Летаме заедно“. Годинава земја во фокус е Турција, а по тој повод на отворањето на фестивалот се обрати амбасадорот на Турција, Н.Е. Фатих Улусој.

– Литературата и илустрацијата имаат специјално место во срцата на децата. Низ книги, приказни и уметност, тие нè носат на магични патувања, истражувајќи нови светови со различни карактери и учејќи вредни лекции попат. Јас сум татко на две деца и од сопствено искуство знам дека детската литература и илустрациите имаат неверојатна моќ да ги просветлат младите умови и да ја прегрнат инклузивноста, поставувајќи основа за општество со поголемо разбирање. Преку иницијативи, како фестивалот „Литера“, ги зајакнуваме културните врски и градиме мостови на пријателство меѓу нашите нации – рече амбасадорот Фатих Улусој.

На отворањето на „Литера“ присуствуваше министерката за култура Бисера Костадиновска-Стојчевска, уметници од Турција, како и многубројни љубопитни дечиња со своите родители.

– Светот им припаѓа на децата. „Литера“ е заедничко волшебно патување во кое се впуштивме без да предвидиме со што ќе се соочиме. Во „Литера“ е вложен огромен труд, многу непроспиени ноќи, извозени километри и многу, многу ум. Визијата на „Литера“ е многу амбициозна и вашата поддршка ни е вистински ветар во грб. Со тимот си ветивме дека ќе бидеме борци и истрајни во намерата, зашто важноста на литературата и илустрацијата има клучно значење за растот и развојот на новите генерации. Публиката за култура се создава од мали нозе. Здраво општество и културни вредности се градат со работа уште на најмала возраст. Многу макотрпно и посветено го одиме патот на „Литера“, зашто е важно каков свет им оставаме на нашите деца. Важно е да им изградиме свет со љубов. Сите деца се вредни, да ги почитуваме различностите и да веруваме дека градиме културно и инклузивно општество за сите – истакна Софија Семенпеева-Трајановска, идеен творец на фестивалот.

На отворањето на фестивалот публиката имаше можност да се запознае одблиску со четворица автори гости на фестивалот. За Гизем Ѓозде Учар, „врската и соработката меѓу земјите е важна. Сите приказни се поврзани преку луѓето, кои имаат иста основа, исто јадро. Нивното споделување е многу важно за сите нас“.

Писателката Зејнеп Севде сподели како физиката, што била нејзина прва определба во животот, ја споила со книжевноста. Мурат Калкаван е турски уметник кој веќе една година живее во Скопје. Тој рече дека сѐ уште се чувствува како турист и дека градот сè уште го изненадува.

Авторка на фестивалскиот постер годинава е Наташа Андонова, илустраторката што лани ја доби наградата за најдобар илустратор за 2023 година. Таа ја истакна димензијата на „Литера“, која овозможува да ги видиме доајените илустратори одблиску, но и да се запознаеме со автори од други земји.

– Сакам да упатам голема благодарност до „Литера“ за минатогодишната награда поради која сум тука. „Литера“ ми овозможува да ја почувствувам и работата на другите наши автори. Среќна сум што моите издавачи „Темплум“ и „Гаврош“ имаа верба во мене за да можам да го постигнам ова – рече Андонова.

Партнер на фестивалот е долгогодишниот пријател на „Литера“, Халкбанк АД Скопје, за реализација на истиот помогнаа и „Turkish Airlines“ и „Рамсторе Македонија“, долгогодишните соработници „Органик Нар“ и печатница „Софија Богданци“. Покровител на фестивалот е македонското Министерство за култура.

(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 231, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 18-19.5.2024)