Српскиот пазар на електрична енергија беше целосно либерализиран во 2015 година, но државата се уште ги регулира цените за домаќинствата. Поради глобалната енергетска криза, српската економија веќе се соочува со се поскапи киловати. Најавено е и формирање работна група која ќе предлага мерки за заштита.

На берзата се тргува со електрична енергија, а цената експлодираше деновиве – мегават час достигнува 200 евра, што е пет пати повеќе отколку на почетокот на годината. Затоа бизнисмените ширум светот најавуваат отпуштање работници и затворање на фабрики.

– Бизнисмените предупредија за зголемувањето на цените на инпутите за производство и се повеќе се жалат на поскапувањето на електричната енергија. И токму тоа се зборува за тоа дека Владата и Српската стопанска комора наоѓаат одредени механизми за да одговорат на оваа криза со цел да се зачува основата за проектираниот економски раст – вели Бојан Станиќ од Секторот за аналитика на Стопанската комора на Србија.

Освен за домаќинствата, сите потрошувачи се снабдуваат на слободниот пазар со директно склучување договори за електрична енергија со трговците, обично од шест месеци до една година. Иако имаме 57 лиценцирани трговци со електрична енергија, 97 проценти од потрошувачите се уште купуваат електрична енергија од ЕПС, бидејќи таа е најприфатлива. Но, сега се зголемуваат и нивните цени.

– Цената во времето на склучување договори зависи од пазарните услови, така што купувачот може да се соочи и со пониска и со повисока цена во споредба со претходниот договор. Трендовите оваа година се такви што цената за корисниците кои сега склучуваат договор за снабдување со електрична енергија за 2022 година е за 120 до 160 проценти повисока од цената од претходниот договор – според ЕПС.

Поради нарушување на светскиот пазар на електрична енергија, земјите прават планови како да ги заштитат своите економии. На пример, Шпанија има ограничен профит за трговците со електрична енергија за време на кризата.

– Јас би предложил плафонот да се постави колку што може да оди со цена од мегават час кон нив, тоа е најдобра заштита за нив. Како треба да се однесува економијата? Еден од одговорите е дека економијата гради соларни електрани на своите покриви и дека има сопствено производство, – вели Никола Рајаковиќ, професор на Електротехничкиот факултет во Белград.

Цената на електричната енергија беше поттикната од повисоката побарувачка поради рекордната цена на гасот и јагленот и зголемувањето на данокот за големите загадувачи.

Извор: Блиц