Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во петокот им порача на светските лидери дека неговата земја „мора да ја заврши работата“ против Хамас во Газа, држејќи пркосен говор и покрај сè поголемата меѓународна изолација поради неговото одбивање да ја прекине разорната војна, објави Асошиејтед прес (АП).

– Западните лидери можеби се свиткаа под притисок. И јас ви гарантирам едно, Израел нема да се свитка. Вашата срамна одлука ќе го охрабри тероризмот против Евреите и против невините луѓе насекаде – рече тој.

Нетанјаху зборуваше додека беше окружен со критичари и демонстранти во Обединетите нации (ОН), откако десетици делегати од повеќе држави масовно ја напуштија салата на Генералното собрание на ОН во моментот кога започна.

Додека израелскиот лидер зборуваше, низ салата се слушаа неразбирливи довикувања, а од други страни имаше аплауз. Американската делегација, која го поддржува Нетанјаху во неговата кампања против Хамас, остана на своите места. Но, големите сили – САД и Обединетото Кралство – не ги испратија своите највисоки претставници, ниту, пак, амбасадорот во ОН; нивните места беа пополнети со пониски дипломати.

– Антисемитизмот тешко умира. Всушност, тој никогаш не умира – рече Нетанјаху, кој честопати ги обвинува своите критичари за антисемитизам.

Нетанјаху се соочува со меѓународна изолација, обвинувања за воени злосторства и со растечки притисок да ја прекине војната што ја засили. Говорот во петокот беше негова шанса да се спротивстави на меѓународната заедница од најголемата сцена.

Како и во минатото на Обединетите нации, Нетанјаху користеше визуелен материјал – карта од регионот со наслов „Проклетството“, која ја обележуваше со маркер. На говорницата се појави со специјална значка за заложниците со QR код што води до страница за настаните од 7 октомври, направена за меѓународни дипломатски потреби. Членовите на неговата делегација, министрите и придружбата носеа исти такви значки.

Нетанјаху го пофали и поранешниот американски претседател Доналд Трамп, неговиот главен сојузник во политичкиот и во воениот пристап кон регионот. Тој рече дека промените на Блискиот Исток отвориле нови можности и дека Израел започнал преговори со Сирија за постигнување безбедносни аранжмани со новата влада таму.

Говорот на Нетанјаху во ОН ќе се емитува преку звучници во Појасот Газа

Во меѓувреме, израелската влада преземаше чекори за неговите зборови да се слушнат и во Газа. Армијата поставила разглас на границата Израел-Газа за да се пренесува говорот во енклавата. А канцеларијата на премиерот најави „невидена операција“ – израелската армија да ги преземе мобилните телефони на жителите на Газа и на борците на Хамас за да се пренесува неговиот говор во живо.

Не беше веднаш јасно дали тоа навистина се случи и во кој обем. Новинарите на АП во Газа не видоа доказ дека говорот бил емитуван на телефони.

Нетанјаху решителен да осуди некои лидери

Годишниот говор на Нетанјаху пред Генералното собрание на ОН секогаш е внимателно следен, честопати проследен со протести и гласен по стил, понекогаш со драматични тврдења. Но овој пат влоговите беа повисоки од кога било за израелскиот премиер.

Последниве денови Австралија, Канада, Франција, Обединетото Кралство и други ја признаа Палестина.

Европската унија разгледува воведување царини и санкции против Израел. Овој месец Генералното собрание усвои необврзувачка резолуција со која го повикува Израел да се заложи за независна палестинска држава, што Нетанјаху го отфрли.

Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на Нетанјаху поради обвиненија за злосторства против човештвото, што тој ги негира. А највисокиот суд на ОН разгледува тужба на Јужна Африка дека Израел извршил геноцид во Газа, што Израел жестоко го отфрла.

Нетанјаху звучеше решително уште од аеродромот во Израел пред да замине за Њујорк.

– Ќе ја кажам нашата вистина. Ќе ги осудам лидерите кои, наместо да ги осудат убиечите, силувачите и палачите на деца, сакаат да им дадат држава во срцето на Израел – рече тој.

Расте опозицијата кон пристапот на Нетанјаху

На специјална сесија на Генералното собрание оваа недела, многу земји изразија ужас од нападот на Хамас во 2023 година, во кој беа убиени околу 1.200 луѓе во Израел, 251 беа земени како заложници и со тоа започна војната. Повеќето претставници потоа побараа итен прекин на огнот во Газа и зголемување на помошта.

Израелската офанзива, пак, усмрти повеќе од 65.000 Палестинци и расели 90 отсто од населението, од кои сè повеќе гладуваат.

Иако над 150 држави ја признаа Палестина, САД не го направија тоа и останаа најгласна поддршка на Израел. Но, поранешниот претседател Доналд Трамп во четвртокот јасно сигнализираше дека постојат граници, изјавувајќи дека нема да дозволи Израел да го анектира Западен Брег.

Израел сè уште не објавил таков потег, но повеќе водечки членови на владата на Нетанјаху го заговараат тоа, а неодамна беа одобрени контроверзни населби што би го пресекле Западниот Брег на два дела – чекор што, според критичарите, би ја уништил можноста за палестинска држава. Трамп и Нетанјаху имаат закажана средба за време на неговата посета.

Палестинците зборуваа ден претходно

Претходно во четвртокот палестинскиот лидер Махмуд Абас се обрати преку видео откако САД му одбија виза. Тој ги поздрави признавањата, но додаде дека светот мора да направи повеќе за да стане државноста реалност.

– Доаѓа време меѓународната заедница да ја исполни правдата за палестинскиот народ и да му помогне да ги оствари своите легитимни права – да се ослободи од окупацијата и да не биде заложник на каприците на израелската политика – рече тој.

Абас ја предводи меѓународно признатата Палестинска управа која управува со делови од Западниот Брег. Хамас победи на изборите во Газа во 2006 година, а следната година насила ја презеде контролата од неговите сили.

Израел ги зазеде Западен Брег, источен Ерусалим и Појасот Газа во војната во 1967 година, а од Газа се повлече во 2005 година. Палестинците сакаат сите три територии да бидат дел од нивната идна држава, што е дел од „решението со две држави“ коешто меѓународната заедница го поддржува со децении.

Нетанјаху остро се спротивставува на тоа, тврдејќи дека создавање палестинска држава би го наградило Хамас.

– Тоа нема да се случи – рече тој на аеродромот во четвртокот.

Владата на Словенија го прогласи Нетанјаху за персона нон грата