Рибниот фонд во Јадранското Море се намалува со алармантна брзина, поради прекумерниот риболов, климатските промени и внесувањето на нови видови риби кои ја загрозуваат постојната популација на риби. Затоа експертите предупредуваат дека „исчезнува Јадранот што го знаевме“.

„Риболовот и нашите рибни ресурси имаат големи тешкотии, климатските промени се голем проблем, Јадранот каков што го знаевме исчезнува“, вели Ален Солдо, професор на Катедрата за морски студии на Универзитетот во Сплит, во интервју за Хина.

Во повеќето медитерански земји, вклучително и Хрватска, сината риба е главниот дел од вкупниот улов, рибарската индустрија стравува дека риболовот ќе биде запрен поради преголемиот улов, а административните мерки се или драстични или одложени.

„Веќе подолго време предупредувам дека состојбата со сините риби на Јадранот, сардините и аншоата ќе достигне најниска точка. Кога тоа се случи, ЕУ побара драстично намалување на уловот, па дури и запирање. Тогаш почнаа мерките кои повеќе не функционираат“, вели Солдо.

Тој предлага да се воведе целосна забрана за риболов на одредено време, доколку се уловат премлади риби кои се уште не се мрестат.

Самото намалување на количината на улов без да се овозможи репродукција (мрестење) повеќе не функционира денес. Не е исто дали ќе фатите 50.000 тони риба што веќе се мрестела или 50.000 тони ситна незрела риба. Ние се занимаваме со мерки за гасење пожар наместо да бидеме превентивни, вели Солдо.

Тој се залага за целосна забрана за риболов во хрватската економска зона бидејќи таа област е едно од главните места за мрестење во Јадранот.

Најголем дел од нашата рибарска флота не оди во тоа подрачје, имајќи предвид дека повеќе од 94 отсто од нашата флота се состои од чамци помали од 12 метри, на кои им е забрането да одат толку далеку од брегот, така што таквата одлука нема да влијае на нашата индустрија.

Поголемиот дел од морските ресурси би се надополнувале во тој простор без прекин, а како нивен природен нагон е да се движат кон источниот (хрватскиот) брег, тоа би значело дека нашата флота заштедува на гориво, што е најголемиот трошок за риболов денес, и чека поголема количина на возрасни примероци и на тој начин постигнува поголем профит.

Солдо, исто така, предупредува дека инвазивните (имигрантски) видови риби ја менуваат природната средина на Јадранското Море.

„Еден од најинвазивните видови, рибата лав, за прв пат беше забележан на нашиот дел од брегот минатата година, а веќе неколку пати оваа година. Познато е дека оваа риба ја промени природната средина на многу места во Медитеранот“, предупреди Солдо.

Јаков Дулчиќ, научен советник во Институтот за океанографија и рибарство во Сплит, истакнува дека во изминатите три децении е забележано пристигнување на 46 нови видови риби во Јадранското Море, каде живеат повеќе од 460 видови риби.

Тој вели дека еден од најлошите инвазивни видови во Средоземното Море е огнената риба забележана кај Вис на длабочина од 15 метри во август 2021 година и во август оваа година кај Рачишќе на островот Корчула.
Ширењето на светулките, кои потекнуваат од Индо-Пацификот, го намалува недостигот на домородни предатори, имено прекумерно ловени ајкули.

„Светулката изгледа прекрасно, но треба да внимавате бидејќи нејзиниот убод може да биде смртоносен. Сепак, храната можете да ја подготвите без никаков страв“, објаснува Дулчиќ.

Експертите се загрижени дека агресивните напаѓачи ги загрозуваат автохтоните видови риби, а некои од нив претставуваат опасност и за здравјето на луѓето.

„Еден пример е карпестата риба во источниот Медитеран. Нејзиното убод може да биде фатален. Еден од најсмртоносните е трубачот со сини дамки, кој го нарекуваат и „спринтерот Лесепси“ поради брзото освојување на Медитеранот“, вели Дулчиќ.

Откако учествуваше во создавањето на второто издание на Атласот на егзотични риби во Средоземното Море од 2021 година, вели дека за 20 години од првото издание на Атласот во 2002 година, 107 егзотични видови риби влегле во Медитеранот, повеќе отколку во целиот претходен век.

Инвазивните видови риби ја менуваат демографската структура на популацијата на рибите. Во источниот Медитеран, некои видови новодојденци основале свои популации.

„За Јадранот е значајно што присуството и бројот на доселеници главно се однесуваат на областите од централниот и јужниот дел бидејќи има температурна бариера во однос на северниот дел“, објаснува Дулчиќ.

Доколку има значителни промени во температурата на морето, многу брзо можеме да очекуваме лошо сценарио со состојбата на биолошките ресурси во Јадранското Море.