Популистите и националистите на европските избори добија поголем колач од местата во Европскиот парламент, но не толку многу колку што се плашеа европските традиционалисти, пишува Њујорк тајмс.

Кога гласовите ќе бидат изброени, се очекува дека популистите ќе добијат околу 25 отсто од 751 седиште во Парламентот, што е зголемување од 5 отсто во споредба со тоа колку добија на изборите пред пет години.

Големата излезеност ги спаси традиционалните партии да не изгубат од популистите.

Сумирано, резултатите покажуваат дека борбата за тоа во која насока ќе се движи Европската Унија во иднина, ќе се интензивира. На едната страна традиционалистите посакуваат повеќе интегрирана Европа, додека популистите се за полабави врски помеѓу државите.

Со поголем глас во Парламентот, популистите и националистите се очекува да притиснат посилно за проблемите како што се контролираната имиграција и буџетот. Се очекува дека ќе им ги заматат сметките на традиционалните партии и ќе притиснат повеќе моќ да добијат државите на сметка на бриселските бирократи, кои популистите ги сметаат за елитисти.

Сепак, анти-ЕУ силите остануваат дезинтегрирани и можат да имаат проблем при користење на својата моќ во Европскиот парламент.

Наместо тоа, најголемо влијание крајно десничарските и популистичките лидери ќе имаат баш таму каде што тие сакаат, во своите држави. Особено во Франција и Италија, каде што се закануваат дека дополнително ќе го разнишаат традиционалниот партиски систем. Со месеци тие ги промовираа овие избори како тест за нивната популарност.

– Електоратот плаче за промени и затоа преферира да гласа за нови партии наместо за оние политички партии кои го обожаваат статусот-кво – вели директорот на Европскиот совет за надворешни прашања Марк Леонард.

Тој додава дека стравот од крајнодесничарските партии го мобилизира проевропскиот електорат, кој масовно гласаше за зелените и либералните партии.

Франција

Во Франција резултатите покажаа дека претстои тежок период за претседателот Емануел Макрон, кој се презентираше себеси како главен херој на европските интегративци и противник на оние што сакаат да ја ослабнат Унијата. Досегашните резултати покажуваат дека тој е поразен од Националната партија на најгласната противничка на ЕУ, Марин ле Пен.

Се работи за мала победа на Ле Пен, но сепак е големо симболично НЕ за младиот претседател.

Ле Пен ги нарече резултатите „глас за Франција и за народот“.

Премиерот на Франција, Едуард Филипе, човек на Макрон, изјави дека ги примил резултатите со голема понизност“. Тој дополни дека „политичките лидери требаше да ги слушнат пораките“ и дека „е време за акција“.

Излезноста во Франција беше 50 отсто, значајно повеќе од претходните избори пред пет години кога излезноста беше 42 отсто. Истото важи и за целата ЕУ, ова е прв раст на излезноста во 40 години и најдобра излезност на гласачите уште од 1994 година.

Германија

Во Германија, каде што излезноста е исто висока, Зелените станаа главна политичка партија од левицата, додека пак Социјалдемократите разочараа, што може да резултира со нивно излегување од сегашната владина коалиција во германската влада.

Владејачката германска Христијанско-демократска партија, на канцеларката Ангела Меркел, исто така изгуби малку поддршка, додека крајно-десничарската Алтернатива за Германија, доби околу 11 отсто. Ова е мал пад и за Алтернатива, бидејќи тие во 2017 година, на националните избори, добија 12.6 отсто.

Италија

Цела Европа гледаше од блиску за тоа што ќе се случи со вице-премиерот на Италија, Матео Салвини и неговата политичка партија Лига. Тој на Европските избори се спротивстави на коалициониот партнер Движењето пет ѕвезди, и иднината на коалицијата беше доведена до прашање.

Неговата партија доби околу 30 отсто и заврши прва на овие избори. Сепак, се очекуваше да добие многу повеќе, но и ова е добро, ако се земе предвид дека пред само пет години, Лига доби само 6,2 отсто од гласовите. Коалициониот партнер на Салвини, лево-популистичкото движење Пет ѕвезди завршија трети, позади класичните социјалдемократи.

Грција

Во Грција, после поразот од конзервативците, премиерот Алексис Ципрас повика на предвремени национални избори. Наместо избори во октомври, најверојатно изборите ќе се одржат следниот месец.

Се смета дека Ципрас сака со предвремените избори да ги ограничи очекуваните загуби на неговата партија од опозициската Нова демократија, која се очекува да ја освои контролата врз грчката Влада на наредните избори.

Белгија

Во Белгија, меѓу другото се одржаа и национални и регионални избори. Најголем раст имаше популистичката Вламс беланг, која е фламанска националистичка партија. Тие најверојатно ќе станат втора најголема партија во Флемишкиот парламент, после Нова фламанска алијанса, која е исто така националистичка партија.

Зелените и социјалистите најдобро поминаа во Брисел и околината, но и во регионот Валонија.

Велика Британија

Британија беше интересен случај на овие избори, Британците откако заврши референдумот за Брегзит, не ни очекуваа дека ќе гласаат на овие европски избори.

Конзервативната и Лабуристичката партија доживејаа катастрофа. Партијата Брегзит на Најџел Фараж ги доби европските избори, но сепак оваа негова победа повеќе ќе влијае на домашната политичка сцена, отколку во европската политика.

Втори во Британија завршија либералите, па лабуристите беа трети, позади нив беа зелените, а владејачката, Конзервативната партија заврши петта на европските избори.

Европа

Во Европскиот парламент, со падот на мејнстрим партиите и порастот на фрагментацијата, за прв пат во 40 години, левицата и десницата од центарот не го контролираат мнозинството во парламентот. Тие изгубија од либералите, зелените и популистите.

Сепак, про-европските партии освоија околу две третини од ЕП, но традиционалната десница и левица ќе треба да коалицираат со либералите и од партијата на францускиот претседател Макрон, за да оформат одржлива коалиција. Исто така, зелените кои одлично поминаа на овие избори, ќе имат поголем глас.

Лидерот на европската десница, Манфред Вебер, веднаш ги отфрли дилемите за тоа дали ќе коалицира со крајната десница.

– Отсега па натаму, секој кој сака силна Европска Унија ќе мора да ги здружи силите. Нема да соработуваме со ниту една партија која не верува во иднината на ЕУ – изјави Вебер.

Популистите најверојатно нема да бидат ниту во можност да формираат една единствена пратеничка група во Европскиот парламент, поради тоа што постојат големи разлики во нивните ставови околу Русија, регионалната помош и дистрибуцијата на мигранти низ Унијата. Тие се согласуваат само во едно, протресување на системот.