Атина со поглед кон Скопје: Критичните 40%, интересот на Западот и сценаријата наредниот ден

Гласање избори 2024 / Фото Слободен печат / Слободан Ѓуриќ

Граѓаните на Северна Македонија од утрово и во мирна атмосфера излегуваат на гласање за да изберат нов претседател на Републиката и пратеници во Собранието. Интересот во овој момент е насочен кон процентот на гласачи, а од дополнителна причина што, доколку учеството не надмине 40 отсто од запишаните гласачи, тогаш изборот на претседател на Републиката не е легализиран, па се отвораат други процедури, пишува грчки Катимерини.

-До 11 часот, според податоците што станаа познати, на гласање излегле 12,03 отсто од гласачите. Одѕивот, сепак, се очекува да се зголеми, бидејќи илјадници граѓани на Северна Македонија од утринава се на пат од Халкидики и Солун, каде ги поминаа велигденските и првомајските празници – згора на тоа, една од причините зошто изборите се одржуваат денеска. Среда, во работен ден, е фактот дека за време на викендите илјадници граѓани се спуштаат во Грција на шопинг или дури и за капење на плажите во регионот, нагласува новинарот Ставрос Цимас во написот објавен попладнево.

Не е исклучено, сепак, политичките експедиции да го поткопаат гласањето за избор на претседател на Републиката.

-Сценаријата што кружат низ Скопје велат дека партиите од владината коалиција (социјалдемократи, ДУИ), која оди кон пораз, ако не и до колапс, би можеле да им дадат насока на своите гласачи да не додаваат ливче во гласачката кутија за претседател, за цензусот да не достигне и надмине 40%, за да се смета за валидно. И можеби ќе го направат тоа, бидејќи претседателскиот кандидат на ВМРО ДПМНЕ е пред кандидатот на социјалдемократите и во нормални околности нејзиниот избор се смета за сигурен. Социјалдемократите и нивните сојузници очекуваат, во овој случај, дека ќе имаат втора шанса да изберат претседател, бидејќи земјата повторно ќе биде доведена до претседателски избори, пишува Катимерини.

Весникот потсетува на референдумот за Договорот од Преспа и за тоа како ВМРО-ДПМНЕ ги повика своите гласачи да се воздржат за да не го надминат цензусот од 40 проценти  за да биде резултатот легитимен.

-Тогаш излезноста се движеше околу 37%, но Заев и неговите сојузници различно ја толкуваа уставната одредба, па гласот „за“ беше легитимен. Што се однесува до резултатот за Парламентот, релативно точна слика ќе има околу полноќ. Интересот на западниот фактор е насочен кон двата важни договори за стабилност во регионот што ги потпиша владата на Заев, Договорот од Преспа и Договорот за добрососедство со Бугарија, се наведува во статијата.

-Но, сè покажува дека десноцентристичката партија, со некои силни националистички карактеристики, ВМРО – ДПМНЕ се враќа на власт. Во информациите се наведува дека без разлика дали ќе го добие мнозинството во Собранието, што е тешко, таа ќе се здружи со некои албански партии и во секој случај не со доминантната ДУИ на Али Ахмети, кој владееше со Заев и е обвинет за вмешаност во случаи на корупција. Но, интересот на западниот фактор е насочен кон двата значајни договори за стабилност во регионот што ги имаше потпишано владата на Заев, Договорот од Преспа и Договорот за добрососедство и пријателство со Бугарија, кои ВМРО ДПМНЕ не ги прифати. Прашање е дали ќе се обиде да ги „допре“ со оглед на тоа што Европејците и Американците сведочеа дека не се доведени во прашање, пишува Катимерини.

Други написи во грчките медиуми

Сепак, разни грчки аналитичари оценуваат дека заканите на ВМРО-ДПМНЕ се главно празни, бидејќи повлекувањето на Скопје од овој договор би имало катастрофални последици за меѓународната позиција на земјата, во време кога Северна Македонија се соочува со многу сериозни проблеми во односите со Бугарија за прашањата на идентитетот и јазикот, а тоа би предизвикало реакции и на ниво на ЕУ.

-Но, агресивната реторика од новото политичко и државно раководство во Скопје може да предизвика политички дразби со Атина, кои пак нема потреба да следат конфронтирачка логика. Но, во случај да биде избрана госпоѓата Сиљановска, јавната референца на терминот „Македонија“ треба да предизвика протестна нота за прекршување на најфундаменталниот елемент за Атина – Договорот од Преспа – односно географската идентификација на земја, пишуваат грчките медиуми.

Единствениот елемент што Скопје може да го искористи како негрижа од страна на Атина е тоа што трите меморандуми за соработка (прашања за европска, воена и економска интеграција) содржани во Договорот од Преспа се уште не се ратификувани во грчкиот парламент.

-Договорот од Преспа е услов за напредок на процесот на пристапување на Северна Македонија во ЕУ, рече грчкиот министер за надворешни работи Јоргос Герапетритис во говорот во Парламентот на 26 април и ја повика Северна Македонија да не отстапува, потсетува Нафтемпорики.

Порталот ја додава и изјавата од Атанасиос Лупас, експерт за балканска историја: „Тензиите може да се намалат по изборите, па ВМРО на крајот нема да ја жртвува европската перспектива на земјата на олтарот на нејзината националистичка реторика.

„Оваа реторика секако ќе го загрижува грчкото јавно мислење во наредниот период, но повеќе ќе биде за наизлег и за внатрешна употреба, а не за суштински работи“, додаде тој.

Почитуван читателу,

Нашиот пристап до веб содржините е бесплатен, затоа што веруваме во еднаквост при информирањето, без оглед дали некој може да плати или не. Затоа, за да продолжиме со нашата работа, бараме поддршка од нашата заедница на читатели со финансиско поддржување на Слободен печат. Станете член на Слободен печат за да ги помогнете капацитетите кои ќе ни овозможат долгорочна и квалитетна испорака на информации и ЗАЕДНО да обезбедиме слободен и независен глас кој ќе биде СЕКОГАШ НА СТРАНАТА НА НАРОДОТ.

ПОДДРЖЕТЕ ГО СЛОБОДЕН ПЕЧАТ.
СО ПОЧЕТНА СУМА ОД 60 ДЕНАРИ

Видео на денот