Дисфункцијата на бубрезите кај кучињата и мачките е сложен збир на нарушувања кои ја нарушуваат виталната функција на бубрезите и го загрозуваат целокупното здравје на животните. Оваа болест може да биде акутна, со ненадејно и потенцијално реверзибилно оштетување, или хронична, кога доаѓа до постепено, неповратно влошување на бубрежното ткиво. Хроничната бубрежна болест најчесто ги погодува постарите животни, но и помладите можат да бидат загрозени поради различни фактори.

Етиологијата на бубрежната дисфункција е разновидна. Кај акутните состојби, оштетувањето може да биде последица на токсични супстанции (како антифриз, одредени лекови или растителни отрови), бактериски инфекции, исхемија или други трауми кои директно влијаат на бубрежното ткиво. Хроничната бубрежна болест често настанува како резултат на долготрајни промени како што се гломерулонефритис, полицистична бубрежна болест, хронични инфекции, автоимуни нарушувања или повторени оштетувања предизвикани од хипертензија и дијабетес.

Патогенезата на болеста се заснова на оштетување на нефроните, основните функционални единици на бубрезите, што доведува до намалена способност на бубрезите да ја филтрираат крвта и да ги елиминираат штетните материи. Со напредувањето на оштетувањето, доаѓа до губење на бубрежната маса и капацитетот за регулирање на течностите, електролитите и киселинско-базната рамнотежа. Ослабената функција на бубрезите предизвикува системски нарушувања кои негативно влијаат на другите органи и системи.

Симптоми и дијагноза

Клиничката слика на бубрежната дисфункција може да биде променлива и често неспецифична, особено во раните фази. Сопствениците најчесто забележуваат засилена жед и често мокрење, додека во потешките фази на болеста можат да бидат изразени симптоми како губење на апетит, повраќање, дијареја, летаргија, губење на телесна тежина и лош квалитет на крзното. Покрај тоа, може да се појават и знаци на анемија, хипертензија, па дури и невролошки симптоми поради токсичноста на метаболичките производи што бубрезите не ги излачуваат.

Дијагнозата се заснова на детална анамнеза, клинички преглед и лабораториски тестови. Најважните параметри за проценка на бубрежната функција се концентрациите на креатинин и уреа во крвта, додека анализата на урината овозможува увид во способноста за концентрација на бубрезите и присуството на протеини или крвни клетки. Понапредните дијагностички алатки вклучуваат ултразвучен преглед на бубрезите, биопсија на бубрежното ткиво, како и тестови за проценка на крвниот притисок и електролитниот статус. Раното откривање на болеста овозможува навремена интервенција и значително ја подобрува прогнозата.

Третман и превенција

Третманот на бубрежната дисфункција бара мултидисциплинарен пристап. Кај акутните оштетувања, приоритет е стабилизација на животното, корекција на дехидрацијата, рамнотежата на електролитите и елиминација на причината. Хроничната болест се третира со долготрајна контрола на симптомите и промена на начинот на живот. Се препорачува примена на диететски режим со намален внес на протеини и фосфор, суплементација со омега-3 масни киселини и антиоксиданси, како и контрола на крвниот притисок. Фармаколошки, се користат лекови за контрола на хипертензијата, анемијата и другите компликации. Следењето на состојбата на пациентот преку редовни прегледи и лабораториски тестови е неопходно за прилагодување на терапијата и проценка на напредувањето на болеста.

Превенцијата на бубрежната дисфункција подразбира редовни ветеринарни прегледи, особено кај постари животни, како и избегнување на изложеност на токсини и контрола на основните болести кои можат да доведат до оштетување на бубрезите. Важна е и едукацијата на сопствениците за знаците на болеста за да можат симптомите да се препознаат навреме.

Иако бубрежната дисфункција е сериозна и често неизлечива болест, навремената дијагноза и соодветната терапија овозможуваат значително продолжување и подобрување на квалитетот на животот на кучињата и мачките погодени од оваа состојба. Секој сопственик кој ја препознава важноста на превентивните мерки и е посветен на редовната нега на своите миленици, може активно да придонесе за зачувување на нивното здравје.