Купишта облека на каучот, купишта хартии на масата, расфрлани играчки, превртени шишиња со шминка и креми … За некои луѓе нередот во домот е само мала нервоза која лесно може да ја превидат, додека за други не е шега и може значително да влијае на нивното ментално здравје.

За лице со анксиозно растројство, справувањето со нередот можеби не е само уште една скудна работа, како подготовка на ручек или земање дете од дневен престој, туку може да предизвика бурна реакција, како лутина или паника, понекогаш и двете. Во овој случај, нередот во сопствениот стан испраќа порака дека личноста не може да го контролира и создава впечаток дека светот е хаотично место, а пред таквиот хаос, човекот може да се чувствува немоќен.

Што велат истражувањата за ова?

Една мала американска студија покажа дека кај жените кои ги опишале своите домови како „натрупани“, „неуредни“ и „хаотични“, нивото на кортизол, хормонот на стресот, не покажува нормален, здрав пад во текот на денот. Наместо тоа, тие следеа порамна шема која е поврзана со поголем хроничен стрес и други негативни здравствени исходи. Студијата од 2016 година спроведена меѓу луѓе со благи до сериозни проблеми со нередот покажа дека нивниот неуреден простор за живеење негативно влијае на нивната перцепција за нивниот дом и на нивното севкупно задоволство од животот, пишува „Живим“.

– Важно е да се препознае дека прекумерниот неред може да биде и причина и последица на тешкотии со менталното здравје. На многу од моите клиенти кои имаа големи проблеми со нередот им беа дијагностицирани состојби како депресија, нарушување на дефицитот на внимание или опсесивно-компулсивно растројство“, рече Синди Гловински, психотерапевт и професионален организатор. Таа додаде дека луѓето кои тагуваат понекогаш може да поминат низ привремен период на неорганизираност и неред, но тоа се подобрува кога почнуваат да се заздравуваат од загубата.

Зошто нередот е тригер

Општо земено, околината може силно да влијае на тоа како се чувствуваме и се однесуваме. На пример, на рок концерт ќе бидеме енергични и ќе танцуваме, но кога ќе пешачиме низ природа, ќе бидеме мирни.

– Нашата околина може и да го подобри и да ни го уништи расположението, а различни луѓе можат различно да реагираат на истото опкружување, на пример, турканица на концерт еден човек прави среќен, додека друг лути. Домашното опкружување не се разликува – вели клиничкиот психолог Џина Делука.

Домот треба да биде засолниште далеку од бурниот свет, така што неуредната или неорганизирана домашна средина може да биде опиплив потсетник за хаосот надвор, предизвикувајќи вознемиреност или чувство дека сте надвор од контрола.

-Погледот на неуредните соби може да биде потсетник на долг список со задачи, незавршени задачи или, воопшто, може да го отежне движењето и наоѓањето предмети – вели Ким Стронг, клинички социјален работник.

-Од друга страна, расчистувањето може да биде продуктивен начин за некои луѓе да ја насочат својата енергија во друга насока. Уредувањето може да биде и убаво ментално одвлекување, одземајќи го вашето внимание од она што навистина ве загрижува. Може да почувствувате поголема контрола и чувство на достигнување или задоволство потоа, што може да помогне да се ослободите од анксиозноста.

Справете се со нередот

Ако живеете сами, можеби е полесно да воспоставите систем за чистење и организирање на вашиот простор и потоа да се придржувате до него.

Подгответе пет корпи или кутии

Една за работи што остануваат, друга за оние што ќе ги рециклирате, трета за оние на кои им треба поправка или чистење, четврта за донации и петта за ѓубре.

Ниво на толеранција

Разговарајте со вашето семејство за вашите индивидуални нивоа на толеранција за нередот и што треба да направите за да го контролирате вашето ментално здравје.

Побарајте помош и бидете конкретни

Ако имате премногу домашни работи за извршување, а немате време да ги правите, а другите членови на семејството не учествуваат толку многу, поканете ги да се вклучат. Доделете им задачи, особено ако немаат навика автоматски да преземаат обврски.

Среди барем една соба

Редовно чистете и одржувајте барем една соба уредна. На тој начин, кога во останатиот дел од куќата ќе владее хаос, ќе имате каде да избегате, советува Синди Гловински.

Прифатете ја реалноста

Вдишете длабоко и прифатете, барем привремено, дека вашиот дом можеби никогаш нема да биде толку „на линија“ како што сакате. На пример, ако имате мали деца, веројатно секогаш ќе има одредена количина на неред. Ако го прифатите, а потоа го оставите да помине како проблем, можете да си дозволите малку ослободување од анксиозноста и притисокот што го ставате врз себе со тоа што сакате работите околу вас да функционираат на одреден начин.