Во светот годишно се случуваат околу 37 милиони скршеници или секоја минута има по 70 скршеници. Дали остеопорозата е главна причина? Кој сè може да заболи и која е ризичната група? Дали е можно да се појави и кај деца? Како се живее со остеопороза и дали истата се лекува? Во утринската емисија „Слободен печат“ разговараме со доктор Маја Каличанин-Марковска, специјалист по ортопедија од приватната болница „Аџибадем-Систина“.

Докторката вели дека секоја трета секунда во светот има по една скршеница или секоја трета жена или секој петти маж, некаде во светот, крши некоја коска што е навистина голема бројка.

– Затоа зборуваме за остеопорозата како за тивка епидемија, којашто едноставно го ангажира здравствениот систем и треба да ни дава сигнали дека треба да поведеме сметка за неа. Остеопорозата е во пораст, меѓу другото, затоа што и животниот век е продолжен, свесноста за негата, за грижата, за медицинските процедури, за превентивата е повисока, храната е подобра, а подобра е и свесноста за физичка активност – вели Каличанин.

Таа објаснува дека остеопорозата почесто се јавува кај жените, отколку кај мажите. Причините за тоа се менопаузата, но и некои хронични заболувања, од типот на реуматиден артрит, хипотироидизмот, заболувања на гастроинтестиналниот тракт.

– Земање на хронична терапија, од типот на кортикостероиди, антиепилептици, антиревматици, антитроботична профилакса, на долги патеки, го ангажира тоа што е потребно, калциумот, Д-витаминот, магнезиум, Ц-витамин односно сè што е потребно за одржување на здравјето на коската – вели Каличанин.

За остеопорозата вели дека нема никаква симптоматологија сè додека не се случи скршеницата. И тогаш кога ќе се случи, ја гледаат најчесто на рендген.

– Во суштина се случуваат остеопоротични скршеници, тоа значи се намалува дијаметарот на пршленското тело, има болка, трае некој време и кога ќе направиме испитување се гледа дека таа болка настанала заради остеопоротична скршеница. Остеопороза е иста кај сите, но имаме пред фаза што ја викаме остеопенија – вели докторката.

Таа вели дека наследниот фактор е многу битен. Објаснува дека остеопороза може да се јави и кај деца, коишто земаат одредена терапија, долготрајно земање на кортикостероиди, долготрајно земање на антиепилептична терапија може да доведе до појава на остеопороза. Исто така се јавува и кај децата коишто се со посебни потреби или се врзани за количка.

– Кај жените, 3 до 5 години после менопауза, се очекува да има некој степен на остеопороза или остеопенија. Веќе во менопауза, има некој степен на остеопороза. Доколку нема, значи жената добро се храни, физички е активна. Но имаме пациентки коишто влегуваат многу рано во менопауза, во триесеттите години на коишто им се отстранети гениталните органи заради некоја друга медицинска причина – вели Каличанин.

Таа вели дека остеопорозата се лекува и се држи под контрола. Објаснува дека превенцијата е најдобар лек.

– Од најрана детска возраст, даваме Д-витамин. Како растеме, таа доза се зголемува. Од октомври до мај треба да се прима Д-витамин, сè додека детето расте, а расте до крај на пубертет. Детето треба да биде физички активно. Треба правилна исхрана. Доволно калциум во храната, не мора да е чисто млеко, може да е јогурт, кисело млеко, урда, моцарела, јаткасти плодови, грашок, зелени салати, рукола, тие имаат одредена количина на калциум. Да внесуваме витамини преку храната, јајца, риба. И секако за повозрасните жени задолжително е пешачење – вели Каличанин.