Во 1708 година, британските сили потонале шпанска галија, голем воен и трговски брод кој пловел помеѓу 15-ти и 18-ти век, покрај брегот на денешна Колумбија.

По повеќе од три века, неговиот товар, вклучувајќи и златни монети, се чини дека им помогна на научниците конечно да го потврдат идентитетот на бродот, пишува „Лајв саенс“ (Live science).

Тим истражувачи и поморски офицери користеле беспилотно далечински управувано подводно возило за да го проучат бродот од 18-ти век што колумбиската влада го открила во 2015 година. За време на истражувањето, биле откриени монети што дополнително сугерираат дека навистина станува збор за долго изгубената галија „Сан Хозе“, нагласувајќи ја важноста на монетите како мерач на времето во поморската археологија.

„Флотата ‘Тиера Фирма’, под команда на галијата ‘Сан Хозе’, имала ексклузивен монопол врз транспортот на кралските богатства помеѓу Јужна Америка и Иберискиот Полуостров“, објаснил Даниела Варгас Ариза, главен автор на студија објавена претходно оваа недела во списанието Антика.

Варгас Ариза, археолог, е поврзан со школата за поморски кадети „Алмиранте Падиља“ и Колумбискиот институт за антропологија и историја.

Според изјавата, оваа флота била една од најважните трговски формации на шпанската (католичка) монархија, која транспортирала кралски товар од американскиот континент од 16-ти до 18-ти век. Токму ова довело до настанот од 1708 година, кога историските извори запишуваат дека Британците го потонале тешко натоварениот брод „Сан Хозе“ во водите на денешна Колумбија.

Шпанската галија била натоварена со дури 200 тони злато, сребро и необработени скапоцени камења кога потонала, а вредноста на богатството денес би можела да достигне повеќе од 17 милијарди долари.

Монетите биле клучниот доказ

Несомнено најважниот доказ доаѓа од многу деталните слики од монети расфрлани на морското дно, кои биле снимени од подводно возило. Варгас Ариза и нејзините колеги ги користеле сликите за да создадат тродимензионален модел на монетите, што им овозможило подетално да ги анализираат нивните површини. Овој пристап, заедно со други наоди, откри дека монетите биле ковани во 1707 година во Лима, сегашниот главен град на Перу. Ова значи дека бродот можеби потонал по таа година.

„Монетите се клучни археолошки артефакти за датирање и разбирање на материјалната култура, особено во контекст на бродоломи. Ваквите локалитети се непроценливи извори на историски податоци, особено кога се проучуваат настани поврзани со флотата ‘Тиера Фирма’. Неправилно обликуваните, рачно ковани монетите биле главна валута во Америка повеќе од два века, напишаа истражувачите во студијата.

Што има на монетите?

Монетите содржат симболи поврзани со круните на Кастиља (кралство кое ја обединило Шпанија во 15-ти и 16-ти век) и Леон (средновековско кралство кое се обединило со Кастиља во 1230 година), што дополнително ја поддржува хипотезата дека станува збор за шпански брод. На задната страна се прикажани симболи поврзани со Херкулес и ковањето на Лима. Историските записи, исто така, ги поврзуваат монетите со пратка со богатство од Перу од 1707 година, за време на која „Сан Хозе“ ја доживеал својата трагична судбина.

„Овие податоци силно ја поддржуваат идентификацијата на остатоците од бродот како галијата ‘Сан Хозе’, хипотеза првпат изнесена во 2015 година“, заклучуваат авторите во студијата.

Студијата потврдува дека монетите, како и керамичките слоеви во археолошките ископувања, претставуваат веродостојни временски маркери – одрази на специфична култура и момент во историјата.