Зомби вулканот во Боливија се тресе во „сон“ и покрај тоа што е неактивен стотици илјади години. Научниците сметаат дека конечно ја решиле загатката.

Вулканот Утурунку, кој се наоѓа на Андите во југозападна Боливија, последен пат еруптирал пред 250.000 години. Сепак, со децении покажува знаци на немир под кората – ослободува гасови, се тресе, ја деформира околната почва … Ова ги загрижи многумина бидејќи мислеа дека неактивниот вулкан сè уште може да еруптира, пишува „Лајв Саенс“.

Сепак, во нова студија, научниците тврдат дека оваа необична активност се должи на движењето на течности и гас под планината.

Ова не само што објаснува зошто зомби вулканот останува активен, туку нуди и увид во неговиот потенцијал за ерупција. Ова би можело да се примени и за процена на ризикот од ерупција на други вулкани, напишаа истражувачите во трудот.

Утурунку е голем, неактивен вулкан кој достигнува висина од 6.008 метри. Познат е како зомби вулкан поради неговата постојана активност, но без ерупции, напишаа истражувачите.

Mystery of Bolivian ‘zombie’ volcano finally solved #Science #EarthSciences #Volcanology #volcano #geology #Bolivia

[image or embed]

— Pure Science (@purescience.news) April 29, 2025 at 2:12 AM

Утурунку се наоѓа над огромен и екстремно длабок подземен резервоар на магма наречен Алтиплано – Пуна магматско тело, кое се протега под јужна Боливија, северен Чиле и северна Аргентина. Магмата од AПMТ може да се истисне нагоре и да се акумулира во близина на површината.

Присуството на магматско тело под вулканот би можело да укажува дека Утурунку можеби се подготвува за ерупција.

Во новата студија, истражувачите анализирале сигнали од над 1.700 земјотреси за да визуелизираат што се случува под вулканот, а исто така ги испитале и својствата на карпите на и околу вулканот за да утврдат како сеизмичките сигнали би можеле да комуницираат со земјата.

Наместо да акумулира магма, тие откриле дека AПMТ испраќа топли течности и гасови нагоре кон површината преку тесна цевка слична на оџак. Ова води до заробување на гасови како што се пареа и CO₂ под врвот, додека солената вода се шири странично во пукнатините околу вулканот.

Набљудуваната деформација на земјиштето и земјотресите околу Утурунку може да се објаснат со движењето на овие течности и гасови под површината, а не со брзото издигнување на магмата одоздола, што значи дека вулканот не е подготвен за ерупција како што претходно се стравуваше.

Ова откритие би можело да им помогне на истражувачите да утврдат дали други вулкани низ светот се подготвени да еруптираат.

„Методите во овој труд би можеле да се применат на повеќе од 1.400 потенцијално активни вулкани и на десетици вулкани како Утурунку кои не се сметаат за активни, но покажуваат знаци на живот – други потенцијални зомби вулкани“, рече Метју Причард, професор по геофизика на Универзитетот Корнел и коавтор на студијата.