Британското кралско семејство, познато по својата долга историја и традиција, има и интересна, по малку збунувачка приказна за семејните презимиња. Ова не е едноставна тема, бидејќи правилата и обичаите се менувале низ вековите, а личните преференции и политичките околности одиграле значајна улога.

Пред 20 век, членовите на британското кралско семејство не користеле презимиња како што се користат денес. Тие се идентификувале со името на владејачката куќа или династија, како што се Тудор, Јорк или Хановер. Кралевите и кралиците се потпишувале само со нивните први имиња.

Клучна промена се случила во 1917 година, за време на Првата светска војна, кога кралот Џорџ V донел радикална одлука. Неговата династија Саксо-Кобург-Гота имала германски корени, што било неприфатливо за време на војната, и поради оваа причина тој го променил името на династијата во Виндзор, по замокот Виндзор, и го прогласил Виндзор за официјално презиме на кралското семејство.

Доаѓањето на Маунтбатен

Во 1947 година, принцезата Елизабета (идната кралица Елизабета Втора) се омажила за Филип Маунтбатен, принцот на Грција и Данска. Тој, пак, бил од Домот на Шлезвиг-Холштајн-Сондербург-Глуксбург и на крајот ја зел англиската верзија на презимето на неговата мајка Батенберг. Пред свадбата, тој се откажал од своите титули и права на грчкиот и данскиот престол.

Откако Елизабета дошла на тронот во 1952 година, а по совет на Винстон Черчил, презимето Маунтбатен привремено било „напуштено“, но прашањето за презимето повторно станало актуелно во 1960 година.

Маунтбатен-Виндзор: Компромисно решение

Желбата на кралицата Елизабета Втора и принцот Филип била нивните директни потомци да се разликуваат од остатокот од кралското семејство, но без промена на името на владејачката куќа Виндзор. Токму поради оваа причина во 1960 година била донесена одлука потомците на кралицата, освен оние со титули височество, како и принцот или принцезата и мажените жени, да го носат презимето Маунтбатен-Виндзор.

Ова значело дека сите деца на кралицата, во ситуации кога им требало презиме, го користеле Маунтбатен-Виндзор. Ова презиме првпат официјално се појави во 1973 година, во матичната книга на венчаните на принцезата Ана и капетанот Марк Филипс.

Сасекс, Велс, Јорк…

Иако Маунтбатен-Виндзор е официјалното презиме, некои членови на кралското семејство користат и презимиња изведени од нивните титули. На пример, принцот Хари го користел презимето Велс за време на воената служба, по титулата на неговиот татко, тогашниот принц од Велс, а истото презиме денес го користи и принцот Вилијам, кој ја презеде титулата принц од Велс од неговиот татко.

Откако се омажи за Меган Маркл, принцот Хари ја доби титулата војвода од Сасекс, а Меган стана војвотката од Сасекс. Нивните деца, Арчи и Лилибет, се родени со презимето Маунтбатен-Виндзор, бидејќи во тоа време ги немале титулите принц и принцеза. Меѓутоа, откако кралот Чарлс III се искачи на тронот, Арчи и Лилибет станаа принц и принцеза, а сега, според кралската традиција, нивното презиме е Сасекс.

Принцезите Беатрис и Еугенија, ќерките на принцот Ендру и Сара Фергусон, го користеле презимето Јорк, според титулите на нивните родители (војвода и војвотка од Јорк), но по бракот и двете ги земале презимињата на нивните сопрузи.