Деновиве од печат излезе „Словенија и Македонија: калеидоскоп на пријателство и дипломатија“ I-II книга на Свето Стаменов, несомнено еден од најплодните македонски публицисти во последните две децении, политиколог и новинар на Македонското радио – Радио Скопје.

„Словенија и Македонија: калеидоскоп на пријателство и дипломатија“ е своевидна двотомна збирка на 83 радио-интервјуа посветени на словенечко-македонските односи и соработката во изминатите две децении, поточно од февруари 2004 до февруари 2023 година со четириесетина видни словенечки личности од политичкиот, дипломатскиот, стопанскиот и културниот живот на Република Словенија, реализирани на програмите на Македонското радио – Радио Скопје.

Првата книга, која започнува со брилијантната воведна студија на поранешниот словенечки амбасадор во нашава земја и универзитетски професор Милан Јазбец „Журналистички монумент на шаренолик дипломатски потфат“, која, всушност, е своевиден научен поглед врз дипломатските и на севкупните односи меѓу Република Македонија / Република Северна Македонија и Република Словенија од нивното осамостојување и прогласување независност, содржи 51 радио-интервју што беа реализирани во периодот од 16 февруари 2004 година, кога беше емитувано интервјуто со тогашниот словенечки министер за надворешни работи проф. д-р Димитриј Рупел, од кое и фактички започна овој своевиден калеидоскоп на македонско-словенечкото пријателство и дипломатија, па до 5 ноември 2018 година, кога беше емитувано интервјуто со тогашниот амбасадор на Република Словенија во нашава земја проф. д-р Милан Јазбец, посветено на отворањето на новата зграда на Амбасадата Република Словенија во Скопје.

Во тој меѓупериод се изредија 49 интервјуа со: словенечките премиери м-р Антон Роп и м-р Аленка Братушек; министрите: проф. д-р Антон Гризолд и проф. д-р Љубица Јелушич (за одбрана), Зденка Церар (за правосудство), м-р Милан Цвикл (за евроинтеграции), проф. д-р Матеј Лаховник (за економија) и проф. д-р Ања Копач Мрак (за труд и социјални работи); словенечките и македонските амбасадори во Скопје и во Љубљана: Марјан Шифтар и проф. д-р Милан Јазбец, Илијаз Сабриу и проф. д-р Димитар Мирчев, словенечките претставници во меѓународните асоцијации: м-р Јанез Преможе, м-р Матјаж Шинковец и Јелко Кацин; претставниците на словенечкиот финансиски и бизнис-сектор: Алојз Јамник, Зоран Јанковиќ, Матеј Рогељ, д-р Роман Гласер и м-р Дејан Жидан, началникот на Генералштабот на Словенечката војска генерал потполковник Албин Гутман, државните секретари Марсел Копрол и Јанез Ленарчич, градоначалничката на Љубљана Драгица Симшич, универзитетските професори проф. д-р Мојмир Мрак, Драго Зајц и проф. д-р Бојко Бучар, секретарот на Републичката изборна комисија Марко Голобич, новинарите Мајда Јуван и Изидор Грошељ, литератите Владо Жабот, Лара Миховиловиќ и Јуриј Худолин и видните претставници на Македонците во Словенија Трајче Андонов и Илија Димитровски и, особено, некогашната југословенска и словенечка спортска легенда и олимписки победник Мирослав Церар.

Тематски интервјуата се однесуваат, пред сè, на словенечко-македонските билатерални односи и соработката на речиси сите полиња, особено на политички, дипломатски, економски и културен план, потоа на безрезервната поддршка и помош што Република Словенија ѝ ја дава на Република Македонија во нејзините евроатлантски и евроинтегративни процеси, со посебен акцент врз словенечките искуства во тие процеси, потоа на актуелните ситуации во двете земји, погледнати од словенечки агол, како и на положбата на припадниците на македонската национална заедница во Република Словенија и нивните врски со матицата – Република Македонија.

Втората книга, пак, содржи 32 интервјуа реализирани во периодот од 2 февруари 2019 година до 4 февруари 2023 година, а соговорници на Свето Стаменов во тој период беа: поранешниот словенечки претседател проф. д-р Данило Тирк, словенечкиот премиер Марјан Шарец, претседателот на словенечкиот парламент м-р Дејан Жидан, министерот за надворешни работи проф. д-р Миро Церар, шефот на Канцеларијата на НАТО во Скопје полковник Зоран Јанкович, амбасадорот на Европската Унија во Македонија Самуел Жбогар, началникот на Генералштабот на Словенечката војска генерал мајор Аленка Ерменц и поранешниот амбасадор на Република Словенија во нашава земја проф. д-р Милан Јазбец, со кого беа реализирани дури 24 интервјуа во тие неполни четири години.

И овие интервјуа тематски, освен традиционално на словенечко-македонските билатерални односи и соработката на речиси сите полиња и на безрезервната словенечка поддршка на македонските евро и евроатлантски интегративни процеси, првенствено на последната фаза на процесот на зачленување и на самото зачленување на Република Северна Македонија во НАТО-сојузот, кое финишираше со кревањето на македонското државно знаме пред седиштето на НАТО-сојузот во Брисел на 30 март 2020 година со што и симболично беше означено нејзиното конечно влегување во најголемата воено-политичка асоцијација во светот, се однесуваат и на започнувањето на процесот на самото зачленување на Македонија во Европската Унија и на јубилеите 15 години од зачленувањето на Република Словенија во НАТО-сојузот и во Европската Унија и триесетгодишнината од македонско-словенечките дипломатски односи, но и на пандемијата на коронавирусот, како и на теми од културата и литературата.

Книгата „Словенија и Македонија: калеидоскоп на пријателство и дипломатија“, која е објавена со финансиска поддршка на Министерството за култура на Република Северна Македонија, е збогатена и со пригодните текстови – рецензии на поранешните словенечки амбасадори во нашава земја Марјан Шифтар („Нов мост на словенечко-македонското пријателство и соработка“) и проф. д-р Милан Јазбец („Матрица на пријателство, дипломатија и пријателска динамика“), проф. д-р Трајан Гоцевски, министер за одбрана во првата влада на независна и суверена Република Македонија и актуелен член на Советот за безбедност на Република Северна Македонија („Дело од исклучителна општествена вредност“) и на универзитетските професори проф. д-р Цане Т. Мојаноски („Врамена слика за искрено подадена рака, за топлиот и благороден однос на Словенија кон нас“) и проф. д-р Димитар Пандев („Апотеоза на говорената форма на дипломатскиот стил“).