Датумите на етикетите за храна може да бидат збунувачки, а кај некои намирници како житарките можеби инстинктивно мислиме дека имаат неограничен рок на траење. Иако ова е точно за некои, многу е важно како ги складираме и во кој рок треба да се користат по преработката, пишува „Евридејхелт“ (Every Day Health).

Иако на прв поглед некои намирници може да изгледаат како да траат вечно, тоа не е секогаш случај. Кај производите како бобинки или млечни производи, лесно е да се забележи кога се расипале, бидејќи на нив се појавува мувла, но кај другите тоа не е толку очигледно. Сепак, секогаш е подобро да ги изедете додека сè уште се свежи за да избегнете можни здравствени компликации. Според Американската администрација за храна и лекови, најдобро е храната да се чува во фрижидер на околу 4 степени Целзиусови ина неделно ниво да се проверува што имате во фрижидерот и оставата, за да имате секогаш свежи намирници.

Сепак, обрнете внимание на следните седум намирници што можат да се расипат пред да забележите.

Кафеав ориз

Купувањето ориз на големо изгледа економично, но според Американската фондација за ориз, кафеавиот ориз наголемо треба да се освежува на секои шест месеци. Затоа е подобро да се одлучите за бел ориз, кој практично има неограничен рок на траење.

„Причината зошто кафеавиот ориз не може да се чува толку долго на собна температура како белиот ориз е поради маслото од триците што останува на надворешната страна од зрното“, објаснува нутриционистката Теса Нгуен.

Додека кај белиот ориз тој слој се отстранува во текот на обработката, според статија во LBT — Food Science and Technology, кафеавиот ориз содржи речиси четири пати повеќе од тоа масло, кое останува речиси недопрено. Ова масло може да се расипе, што значи дека оризот ја губи својата хранлива вредност. Сепак, двата вида ориз се одличен избор, само обрнете внимание на датумот на истекување, односно рокот на траење.

Свежи сувомесни преработени производи

По отворањето на пакувањето на сечкано мисиркино месо или шунка од продавницата, д-р Џенифер Квинлан за „Евридејхелт“ вели дека треба да се јаде или да се фрли во рок од три дена. Според Министерството за земјоделство на САД (УСДА), сувомесните производи можат да траат најмногу пет дена. Ова е затоа што бактеријата листерија, која може да се пренесе на површината на парчињата месо, може да продолжи да се шири дури и во фрижидерот.

„На почетокот може да биде само на површината, па затоа нема веднаш да ве разболи“, вели нутриционистката Квинлан. Но, колку подолго чекате, толку поризични стануваат тие парчиња.

Веќе исечени печурки

Зеленчукот што е веќе исечен и спакуван, како што се печурките, е лесен за употреба, но побрзо се расипува. Според списанието „Храна“ (Foods), печурките имаат краток рок на траење поради нивната структура, особено затоа што немаат заштитен слој на кутикулата. ​​

„Исечените печурки се расипуваат побрзо затоа што има поголема површина изложена на воздух и опкружување“, објаснува Нгуен.

Најбезбедно е да купите цели печурки и да ги исечете непосредно пред готвењето, а и нив треба да ги искористите во рок од пет до шест дена.

Хумус

Хумусот може да биде здрав оброк, но можеби ќе бидете непријатно изненадени кога ќе откриете дека дури и купените верзии со конзерванси немаат ист рок на траење како другите намази. Всушност, купениот и домашниот хумус траат исто – околу една недела по отворањето, дури и во фрижидер. Неотворениот купен хумус може да се чува до три месеци поради пастеризацијата, но по отворањето треба да се искористи што е можно поскоро.

Кочан пченка

Додека зеленчукот како цвекло или тиква може да трае со месеци ако се чува правилно, тоа не важи за пченката на кочан. Според FoodSafety.gov, сировата пченка на кочан останува свежа само еден до два дена во фрижидер. За да го продолжите рокот на траење, оставете ја во нејзината лушпа до готвењето. Исто така, не заборавајте на замрзнатата или конзервирана пченка – истражување објавено во „Весник за земјоделска прехранбена хемија“ (Journal of Agricultural Food Chemistry)  покажува дека замрзнатиот зеленчук може да има исти или дури и поголеми количини на витамини од свежата. Дополнителен плус е што замрзнатите производи траат многу подолго од 72 часа.

Варени житарки

Зрната за готвење бараат вода, што е токму она што им е потребно на бактериите за да се размножуваат. Додека сувите зрна можат да траат со месеци во ладна остава, варените зрна треба да се искористат во рок од една недела, според FoodSafety.gov. Сепак, варените житарки може да се замрзнат, така што можат да траат со недели или месеци.

Сос од домати

Пред отворањето, сосот од домати е шампион во трајност. Како киселите краставички или овошјето, поради високата киселост може да трае повеќе од една година – сè додека е затворен. Но, по отворањето, трае само три до пет дена (дури и во фрижидер), бидејќи тогаш можат да почнат да се развиваат бактерии. Исто така, според истражувањето објавено во „Меѓународниот журнал за аналитичка хемија“ (International Journal of Analytical Chemistry), нивото на ликопен (антиоксидант што се наоѓа во доматите) може значително да се намали по 30 дена складирање на околу 25 степени, што е вообичаената температура на оставата.