
Денеска се навршуваат 19 години од смртта на писателот Петре М. Андреевски, кој остави неизбришлив белег во македонската книжевност
Македонскиот поет, романописец, прозен и драмски писател Петре Мито Андреевски е роден во Слоештица на 25 јуни 1934 година. Познат како Петре М. Андреевски, се смета за еден од најталентираните и воедно најомилените автори во македонската книжевност. Неговите раскажувачки дела често носат необична и необјасниво испреплетена структура, но токму преку таа посебност воспоставуваат блиска врска со читателот, отворајќи свет кој изгледа препознатлив – како одек од старите, понекогаш и мрачни народни преданија. Во мај 2000 година Андреевски бил избран за редовен член на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ).
Препорачано
Животопис
Петре М. Андреевски е роден во демирхисарското село Слоештица, во 1934 година. Основно образование завршил во родното село, гимназија во Битола, а студирал на Филозофскиот факултет во Скопје, на групата по југословенска книжевност. Работел во Македонската телевизија, а бил и уредник на списанието „Разгледи“. Андреевски бил член на Македонската академија на науките и уметностите, на Македонскиот ПЕН центри на Друштвото на писателите на Македонија (од 1964 година, a во 1983 година бил и негов претседател). Петре М. Андреевски почина на 25 септември 2006 година во Скопје. По неговата смрт, на 9 октомври 2007 година, Претседателот на Република Македонија, Бранко Црвенковски, посмртно му доделил Орден за заслуги за Македонија, за исклучителниот придонес во развојот и зацврстувањето на македонскиот дух и националната самобитност.
Во 2022 година, во родното село Слоештица, била отворена Спомен-соба во негова чест.
Книжевно творештво
Творештвото на Андреевски е разновидно и опфаќа: романи, поезија, раскази, драми, есеи и детска книжевност. Неговите дела се преведени на повеќе јазици: српски, хрватски, француски, романски, англиски, шпански, јапонски итн. Во два наврати (1984 и 2002 година) биле објавени одбраните дела на Андреевски, во пет и во шест тома, соодветно.
Стихозбирки:
Јазли (1960)
И на небо и на земја (1962)
Дениција (1968)
Дални наковални (1971)
Пофалби и поплаки (1975)
Вечна куќа (1987)
Лакримариј (1999)
Збирки раскази:
Седмиот ден (1964)
Неверни години (1974)
Сите лица на смртта (1994)
Боеми (посмртно)
Романи:
Пиреј (1980)
Скакулци (1983)
Небеска Тимјановна (1988)
Последните селани (1997)
Тунел (2003)
Бежанци (посмртно)
Книга со драми (1984), во која влегуваат:
Време за пеење
Богунемили
Есеи:
• Сегашно минато време (2006)
Стихозбирки за деца:
Шарам барам
Касни – порасни (сликовница)
Награди:
Андреевски бил добитник на наградите: „11 Октомври“ (во 1968 година), „Браќа Миладиновци“ (двапати), „Рациново признание“ (двапати) и „Стале Попов“ (двапати). Романот „Пиреј“ македонската критика го прогласи за ремек-дело на македонската современа проза, а збирката „Дениција“ ја има означено како химна на космичката љубов, химна на жената и татковината и златна книга на македонскиот модернизам.
• 2007 – посмртно одликуван со Орденот за заслуги за Македонија.
Значење и влијание:
На Петре М. Андреевски се посветени песната „Дални наковални“ на Васил Тоциновски и „Пиреј“ на Анте Поповски.