Членовите на медицинската мисија од Германија веројатно му го спасија животот на Мухамед Канбату. Овој 55-годишен маж од сирискиот град Хама во април беше опериран на отворено срце. Ваквите процедури во Сирија ретко се спроведуваат бидејќи тамошниот здравствен систем за време на 14-годишната граѓанска војна беше уништен, а таквите операции се многу скапи. Но, неодамна сириски лекари кои дојдоа од Германија го ставија Канбату на листата на најприоритетни пациенти.

„Не можам да опишам колку сум среќен и благодарен”, вели тој во разговор за ДВ. „Ова е неописливо. Толку долго чекавме нашите деца да дојдат и да ни помогнат”, вели Канбат кој истакнува дека многу Сиријци избегале од земјата за време на војната. „Но тие не нѐ заборавија. Се вратија за да ни помогнат,” вели пациентот.

Според податоците на Светската банка, пред војната во Сирија работеле 30 илјади лекари, но во 2020 година, кога ООН ги собраа најновите податоци, во земјата останале помалку од 16 илјади. Покрај лекарите, Сирија ја напуштија и многу други медицински работници.

Прва мисија во Сирија

По соборувањето од власт на сирискиот диктатор Башар ал-Асад кон почетокот на декември минатата година, група сириски лекари се собраа за да го основаат Сириско-германското медицинско здружение СГМА. А, сето започна со мала група на ВатсАп во која лекари размислувале како можат да помогнат, објаснува Нур Хазури, специјалист по гастроентерологија кој работи во болницата Хелиос во Крефелд. Како што вели во разговор за ДВ, групата потоа прераснала во Фејсбук профил, а потоа кон средината на јануари и официјално било основано здружението СГМА, кое сега веќе брои околу 500 членови. „Дури и ние бевме изненадени од толку брзиот раст на бројот на членови“, вели Хазури.

Месецов членовите на СГМА се упатија на својата прва мисија во татковината. Од почетокот на април, околу 85 сириски лекари од здружението се во Сирија, каде што држат предавања, ја оценуваат состојбата на здравствениот систем и изведуваат операции низ целата земја. Еден од предизвиците со кои се соочуваат е застарената опрема во болниците, како што за Ал Џазира истакнува Ајман Сода, кардиолог од клиниката Рен во Бад Нојштат во Баварија. „Јасно е дека во текот на последните 15 години ништо не е обновено”, рече тој.

Пред војната, според тинк-тенкот Брукингс од Вашингтон, Сирија била земја со релативно добар здравствен систем. Но, за време на војната, режимот на Асад и неговите руски сојузници редовно ги напаѓале болниците и здравствените установи. Здравствениот систем дополнително се распадна и заради санкциите и економскиот колапс. Никој за тоа не зборувал минатата недела во салата во Дамаск каде се собраа околу 300 лица, вклучително и љубопитни студенти по медицина, локалните власти и организации од граѓанското општество.

Таму на присутните им се обратија претставници на делегацијата СГМА, расположени, полни со надеж и оптимизам. „Се чувствувам прилично возбудено“, вели за ДВ Мустафа Фахам, виш лекар на одделението за нефрологија и дијализа во болницата Бремерхафен во северна Германија.

„Секој Сириец во потсвеста имал страв поврзан со Асад, а сега тој страв исчезна, така што добро се чувствувам и среќен сум што сум овде во Дамаск каде конечно можам да помогнам со поддршка на сирискиот здравствен систем“, вели тој.

„Идејата за мисијава за време на празникот се роди бидејќи многу лекари сакаа да си ги посетат членовите на семејствата во Сирија од кои некои не ги виделе 14 години“, вели Хазури и додава дека „потоа се родила идејата времето да се искористи и за пружање на медицинска помош“.

Мисијата започнала со онлајн прашалник, а во рок од една недела се пријавиле повеќе од 80 доктори доброволци. Хазури признава дека безбедноста во некои делови од Сирија и натаму е проблем, па лекарите не можеле да дејствуваат во некои подрачја. „Но, најголем предзивик навистина беа трошоците за набвка на материјалите“, вели лекарот.
Корисни партнерства

Сириските волонтери сами ги финансирале повеќето трошоци за патувањето и собирале пари за медицинската опрема, додава Хазури. „Многумина донесоа донации од своите клиники. Истовремено започнавме онлајн кампања за собирање средства и за еден месец успеавме да собереме речиси 100 илјади евра, главно од сириски лекари кои работат во Германија. Локалните сириски невладини организации исто така нè поддржаа со донации“, вели Хазури.

До сега нема официјална поддршка од германската влада. Сепак, членовите на СГМА присуствуваа на конференција на германското Министерство за развој кон средината на февруари, посветена на соработката меѓу германските и сириските болници, што Хазури го опиша како “важен чекор кон воспоставување можна соработка”.

Министерството за здравство на Сирија исто така помогна во издавањето на дозволи за работа на лекарите од здружението. Новиот сириски министер за здравство, неврохирургот Мусаб ал-Али, претходно работеше во Германија и беше вклучен во работата на сириската заедница во Германија. Уште една капмања за собирање на медицинска помош што започна месецов во Сирија под називот „Шифа, рака в рака за Сирија“ директно е поврзана со здружението и со сириското министерство за здравство и во неа се вклучени околу 100 лекари.

Дома во Сирија или во Германија?

Повеќето медицински волонтери од СГМА планираат да се вратат на своите работни места во Германија. Меѓутоа неодамнешно истражување на Сириското здружение на лекари и фармацевти во Германија покажа дека 76% од нивните членови размислуваат за трајно враќање дома. Во неодамнешните интервјуа за германските медиуми, сириските лекари сѐ почесто изразуваат загриженост поради сè поострите ставови на крајната десница спрема мигрантите и чувството дека, според некои од испитаниците, е многу тешко целосно да бидеш прифатен во Германија.

Нивното враќање во Сирија би имало штетен ефект врз квалитетот на здравствената заштита во Германија. Иако сириските лекари сочинуваат само 2% од докторите во земјата, тие играат многу поголема улога во болниците и клиниките со недостиг на персонал, особено во источниот дел на Германија. Мустафа Фахам, лекарот од болницата во Бремерхафен, за ДВ вели дека иако постои подготвеност за враќање, сириските лекари нема да заминат одеднаш. Тој истакнува дека лекарите чувствуваат лојалност спрема Сирија, но верува дека би можел да се осмисли план кој истовремено би им и помогнал и на Сирија и на германското здравство.

Извор: Дојче веле/ Автори: Ома Албам и Катрин Шаер