Концертната приредба на еден вокален уметник најдобро е кога ќе се доживее во моментот, како завршено уметничко дело, кога ќе ја напуштите салата задоволни, полни со музика и ќе понесете впечатоци што бавно се бришат од сеќавањата на љубителите на оперската музика. Впечатокот е дотолку посилен кога музичарите се млади, надежни, полни со младешки ентузијазам поттикнат од нескриената желба да го пренесат растежот во своето интерпретаторско созревање и да се претстават како перспективни и талентирани солисти.

Накусо, тоа би била импресијата од настапот на Билјана Камчева Божиновска, сопран, во пијано придружба на Андреја Наунов, кој се одржа на 13 мај во Фоајето на Националната опера и балет (НОБ), а беше посетен од голем број љубители на оперската уметност. На програмата на концертот беа арии што обично значат синоним на она што се нарекува популарно во оперската литература, но и со голема специфична вокална тежина и со изведувачко-техничка сложеност на улогите на Мими од „Боеми“ на Џ. Пучини, Виолета од „Травијата“ и Ленора од „Трубадур“ на Џ. Верди, и Неда од „Палјачи“ на Р. Леонкавало. Изборот на репертоарот е осмислен и програмски конципиран помеѓу улоги на лирскиот сопран и драмскиот, со што младата Билјана Камчева Божиновска сака да придонесе кон избалансиран уметнички пристап во толкување на различни оперски карактери.

Билјана Камчева Божиновска е една од најистакнатите и најафирмирани македонски музичари од помладата генерација. Таа е редок пример на музичар активен со два профила на изведба како оперска пејачка и како флејтистка, и со тоа претставува уникатна музичка појава. На сцената на НОБ таа дебитира во 2016 година со Јенте во мјузиклот „Свирач на покрив“ под диригентската палка на маестро Саша Николовски-Ѓумар. На истата сцена, како оперски солист Камчева Божиновска настапува во детската претстава „Операта на шумските животни“ во режија на Д. Глигоријевиќ, и во барокната опера „Дидо и Енеј“ од Х. Персел.

Билјана Камчева Божиновска, како соло-пејач и како флејтист, настапува и на концерти на фестивалите „Денови на македонска музика“, „Охридско лето“, „Скопско лето“, „Есенски музички свечености“; како солист со Македонска филхармонија; Националната опера и балет; со камерниот оркестар „Солисти на ФМУ“; со СО на ФМУ – Скопје, а била дел од оркестарот „F.A.M.E.’s“, како и од РО при МРТВ, а настапила на сцените во Москва, Рим, Фиренца, Софија, Бургас, Белград, Ниш, Приштина.

Пијанистот Андреја Наунов е добро познат во нашата музичка јавност со завиден број настапи како корепетитор, а особено како уметнички соработник со првенците на НОБ.

Љубопитноста што лебдеше пред изведбата на „Оперски приказни“ беше иницирана од заложниот репертоар, потребната комплексност, па и зрелост, во креирањето на секоја од улогите на горенаведената програма во една вечер. Но, дилема не постои. Билјана Камчева Божиновска се потврди како квалитетен, надарен сопран, со префинето музичко чувство и осмислен сценски настап, рафинирано дозиран од емотивниот контекст на стиховите на оперските приказни.

Во ариите на Мими, Виолета и Неда, таа го долови карактерот и, заедно со пијаното создаде лирична топлина и непосредност во интерпретација на карактерните специфики на овие женски ликови. Нејзиниот лирски сопран, прецизните колоратурни пасуси со топла и светла боја во горните регистри ја исполнуваа преполнетата сала. Во аријата на Ленора од „Трубадур“ солистката покажа дека посебно внимание посветува и за развојот на својот глас во однос на драмскиот израз на улогата.

Како гостин на концертот настапи Васко Здравков, баритон кој домашната публика го има запознаено во улогите на Фигаро во „Севилскиот бербер“ на Џ. Росини, Ескамиљо во „Кармен“ на Ж. Бизе, Силвио во „Палјачи“ на Р. Леонкавало, Масето во „Дон Џовани“ на В. А. Моцарт и други. Дуетите во „Травијата“ (Виолета и Жермон) и „Палјачи“ (Неда и Силвио), кои изобилуваат со емоционална тензија пресудна во драматуршката разврска на либретата на овие опери, Камчева Божиновска и Здравков ги изведоа со потребната доза на емоции, издржани мелодиски фрази со чиста интонација, притоа создавајќи хармоничен спој на нивните гласови и сценскиот настап. За крајниот впечаток на ова музичко доживување придонес даде и Андреја Наунов, кој во симбиоза со одмерени динамички градации на пијаното покажа дека има посебен усет во следење на вокални уметници.

Билјана Камчева Божиновска пред бројната публика се потврди како оперски солист кој својот уметнички растеж на сцената го гради со континуирана работливост и комплетна посветеност во оформувањето на личниот репродуктивен интегритет. Секако, треба да бидеме задоволни што имаме квалитетни млади оперски уметници, како Камчева Божиновска и Здравков, но за тоа треба културната политика секогаш да води грижа и да ги поддржува новите генерации. Тоа подразбира да им се даде простор на време, во годините на созревање, со поставување на музички дела кои ќе бидат соодветни на нивниот репродуктивен потенцијал.

Меѓу другото, токму затоа изборот на оперите кои се на репертоарот на нашата оперска куќа треба да произлегува од капацитетот на сопствените ресурси за да имаат можност сите домашни музичари да настапуваат, а воедно со тоа и претставите да бидат континуирано одржливи на македонската оперска сцена.

Автор на рецензијата: Стефанија Лешкова, музиколог