Откривањето на гробницата на Тутанкамон во 1922 година беше едно од најзначајните откритија на 20 век. Сместен во египетската долина на кралевите, младиот фараон, наречен и момчето крал, бил пронајден со повеќе од 5.000 парчиња непроценливо богатство, вклучувајќи ја и неговата препознатлива златна маска.

Повеќе од еден век подоцна, гробницата на Тутанкамон сè уште не ги открила сите свои тајни, според една нова студија.

Д-р Николас Браун, египтолог од Универзитетот Јеил, тврди дека значењето на „скромната“ група предмети откриени во гробницата досега било занемарено, пренесува „Дејли мејл“.

Во својата нова студија, тој го објаснува вистинското значење на глинените послужавници и дрвените стапчиња поставени во близина на саркофагот на Тутанкамон. Имено, глинените послужавници и стапови беа клучен дел од „осирискиот погребен обред“ што се однесува на Озирис, богот на подземјето, чиј пионер беше Тутанкамон.

„За време на ископувањето на гробницата на Тутанкамон, во погребната комора беше откриена збунувачка колекција на предмети“, вели д-р Браун во својата студија.

Пронајдени глинени садови

Поблиското испитување на верскиот и археолошкиот контекст на артефактите овозможува поинакво толкување на нивната функција. Гробницата на Тутанкамон била опремена со огромно богатство, како што е познатата златна погребна маска, златни чевли, облека, статуи, накит и многу повеќе. Но, глинените послужавници и четирите дрвени стапови високи 3 метри – поставени на околу метар и половина од главата на саркофагот на фараонот – првично изгледале едноставно во споредба со останатите.

Првично се верувало дека глинените послужавници се само функционални предмети, кои служат како држачи за поважни предмети пронајдени во близина.

Но, сега д-р Браун се залага за ново толкување на глинените послужавници, кои биле направени од кал од реката Нил. Тој верува дека послужавниците биле користени за „либација“ – ритуално полевање пијалаци како принос на божеството, во спомен на мртвите.

Во нив веројатно се влевала вода од Нил, со верување дека чистотата на водата може да помогне во оживување на телото на покојникот.

Дрвени стапови за будење на фараонот

Во меѓувреме, дрвените стапови, поставени во близина на главата на фараонот, можеби имале централна улога во ритуалното „будење“ на Тутанкамон. На пример, во древниот египетски мит, на богот на подземјето, Озирис, му било наредено да се разбуди со помош на прачки кои се држеле зад неговата глава.

Д-р Браун вели дека распоредот на послужавниците и стапчињата потсетува на будењето на Озирис – познат антички египетски мит во кој е вклучен богот.

Според Американскиот истражувачки центар во Египет, најраниот приказ на ритуалот на будењето на Озирис датира од 19-тата династија на Египет (1292 п.н.е. до 1189 п.н.е.).

Но, Тутанкамон владеел порано, за време на 19-та династија, па д-р Браун сугерира дека Тутанкамон бил пионер на овој ритуал кога умрел.

„Прилично сум уверен дека она што го гледаме во погребната комора на Тутанкамон е веројатно најраното повторување на овој ритуал што можеме да го видиме во археолошките записи“, изјавил тој за „Њу саентист“.

Озирис, еден од најважните богови на древниот Египет, бил „господар на подземниот свет“ и судија на мртвите. Според митот, Озирис бил убиен од неговиот брат Сет и исечен на парчиња кои биле расфрлани низ Египет.

Откако ги пронашла сите парчиња и го направила нејзиниот сопруг повторно целосен, неговата сопруга (и сестра) Исис успеала да го воскресне некое време.

Д-р Браун вели дека претходникот на Тутанкамон, Ехнатон, ги префрлил религиозните верувања на земјата во религија која се фокусирала на Атон, сончевиот диск.

„Ова влијаеше и на официјалните верувања во задгробниот живот фокусирани на воскресението преку Озирис, што повеќе не беше дозволено. „Тутанкамон и службениците кои дејствуваа во негово име имаа можност да се приспособат, изменат и променат практиките на кралските погреби и да го вратат Озирис“, изјавил тој.

Јакобус ван Дијк, египтолог од Универзитетот во Гронинген, кој не бил вклучен во студијата, се согласува дека послужавниците имале ритуална намена, иако не е јасно што мисли за дрвените стапови. Но, тој мисли дека тие можеби биле дел од еден поинаков – и уште понеобичен – ритуал познат како „магија на четири факели“.

Во ритуалот, четворица носители на факели стојат на аглите на саркофагот – чин наменет да го води кралот низ подземјето. Факелите потоа се гаснат во глинени послужавници кои биле наполнети со „бело кравјо млеко“.

Студијата на д-р Браун, објавена во „Списание за египетска археологија“ (Journal of Egyptian Archaeology), доаѓа повеќе од 100 години откако лондонскиот археолог Хауард Картер и неговиот финансиски поддржувач Лорд Карнарвон ја открија гробницата на Тутанкамон.

Гробницата се смета за една од најраскошните некогаш откриени во историјата, исполнета со скапоцени предмети за да му помогне на младиот фараон на неговото патување до задгробниот живот.