Ирска денеска се изјаснува на референдум за уставната идеја за семејството и улогата на жената во домаќинството, по кампањата која се бореше со нејасни и застарени формулации во постоечкиот устав.

Главното прашање е дали предлозите за уставни измени, т.н семејниот амандман и амандманот за благосостојба, ќе го сменат текстот на членот 41 во уставот од 1937 година.

Семејниот амандман бара одобрение од граѓаните да се прошири дефиницијата за семејство, во моментов заснована на брак, на оние кои се во „трајна врска“, како што се паровите кои живеат во заеднички живот со деца.

Вториот, за грижата, предлага да се замени старомодниот јазик за улогата на „жената во домаќинството“ со клаузула за взаемна грижа на членовите на семејството.

Орла О’Конор, шефица на Националниот совет на жени на Ирска, вели дека референдумот, кој се совпаѓа со Меѓународниот ден на жената, значи „чекор напред во унапредувањето на еднаквоста во Ирска“.

„Станува збор за еднаквост на членовите на семејството и еднаквост на жените“, рече таа за АФП.

Дефинициите од 1937 година се „архаични и застарени“, рече Кетрин Кокс, од Фемили Керерс Ирска, која исто така води кампања за „двојно да“.

Ивон Галиган, политиколог од Технолошкиот универзитет во Даблин, го гледа семејниот амандман како „логична прогресија“ откако неодамнешните референдуми означија нова ера во Ирска, каде Католичката црква некогаш беше семоќна.

Во 2015 година беа укинати уставните ограничувања за истополовите бракови, а во 2018 година ограничувањата за абортусот. Сите главни политички партии го поддржуваат т.н „двојно да“, а до неодамна анкетите предвидуваа непречен успех за двете референдумски прашања.

Сепак, анкетите бележат раст на незадоволството кај јавноста поради нејасноста на овие две прашања. Неделава, премиерот Лео Варадкар, лидер на владејачката коалиција на десниот центар и Зелените, чиј предлог се става на референдум, призна дека двата исходи од референдумот се сè уште можни.

Дејвид Квин, основач на конзервативниот институт за семејни вредности Иона, се жали дека „никој не знае точно што е „трајна врска“, додека секој точно знае што е брак“.

„Многу луѓе ќе заокружат „не“ бидејќи прашањата се нејасни“, рече Квин, додавајќи дека отстранувањето на зборовите „жена“ и „мајка“ од уставот исто така ќе поттикне гласање против.

Застапниците за еднаквост силно го осудуваат наметнувањето на машките мислења за правата на жените, но активистката за правата на попреченоста Мерјам Мадани (34), исто така тврди дека формулацијата на амандманот за грижа е погрешна.

„Грижата е многу повеќе од само грижа за семејството, амандманот не е доволно силен“, рече таа.

Во меѓувреме, ултра-конзервативците и екстремната десница предупредуваат дека уставните промени би можеле да ги заштитат полигамните односи и да ја зголемат имиграцијата со обединување на семејствата на мигрантите, што владата го отфрла.