Годинава ќе се одржи второто издание на БЕАМ, фестивал што ги наградува најдобрите и најуспешни настани одржани во 2023 година, а додека е отворена можноста за пријавување на учесниците, се сретнавме со Маја Бабиќ, тим лидер на БЕАМ.

Речиси тридецениското искуство во областа на организацијата на настани и односите со јавност Маја Бабиќ го вложува во креација на нови културни содржини и проекти што имаат силен одек во јавноста. Минатата година беше гласноговорник и тим лидер на новиот фестивал БЕАМ (Best of Event Awards Macedonia), кој е основан на иницијатива и во организација на Асоцијацијата на ивент индустријата ИВАП.

Меѓу успесите што ги постигна во текот на 2023 година слободно можеме да ѝ го припишеме и враќањето на популарното шоу „Глумците пеат“ на културната сцена. Двата настани се дел од нејзиниот опис на дејноста со која се занимава и во која има големи познавања и искуство.

Од 9 јануари е отворен повикот за учество на второто издание на фестивалот БЕАМ, кој ги наградува најдобрите и најуспешните настани одржани во 2023 година. Колку успехот на првото издание на БЕАМ беше мотив плус да се почне со реализација на второто издание?

– Фестивалот на најдобри настани БЕАМ е сон што заедно со колегите од Асоцијацијата ИВАП почнавме да го сонуваме пред две години, стана реалност минатата година, а веќе активно работиме да стане традиција. Уште на почетокот имавме јасна визија дека сакаме фестивал кој ќе постави стандарди, ќе докаже дека и во нашата држава може да се направи сериозна платформа за валоризација, без притоа да биде обременета со типичниот балкански синдром на „…на ти – дај ми…“. За наша среќа, успеавме во тоа, а годинава само ќе го потврдиме тој наш принцип.

Минатата година имавме многу успешен фестивал со повеќе од 60 пријави, исто толку компании или институции и организиравме завршна гала церемонија на која ги доделивме наградите. На едно место се сретнавме со повеќе од 100 колеги, имаше дружење, вмрежување, запознавање. Убаво е да видите на едно место толку силен креативен потенцијал и иако сме еден вид на конкуренција, сепак настанот помина во многу убава атмосфера.

Со кои цел и мисија е основан фестивалот и какви искуства стекнавте со првото издание на БЕАМ?

– Целта на БЕАМ е мапирање на индустријата и валоризирање на работата на професионалците во индустријата за организација на настани. Овој фестивал е шанса за втор живот на нашите настани, да ја раскажеме приказната и да ги афирмираме сите што биле дел од некој настан. Наградата, пак, секако значи бесмртност за тој настан. Сметаме дека и клиентите и организаторите, како и креативната енергија и буџетите што ги вложиле заслужуваат ваква валоризација.

Првиот фестивал, особено реакциите од колегите, ни покажа дека сме го погодиле моментумот, дека на сите ни недостасувало вакво нешто. Одѕивот и пристигнатите апликации се само потврда за тоа. Годинава очекуваме уште поголема заинтересираност и подобар фестивал. Секако, не сме безгрешни, тргнавме од нула, ги слушаме советите, критиките, ќе се поправаме и ќе стануваме уште подобри.

Зошто сметате дека валоризацијата на работата на професионалците во ивент индустријата е неопходност?

– Во принцип, валоризацијата е пожелна во секоја гранка, а најубаво е кога ќе бидеш оценет од фелата, од колегите. Морам да истакнам дека ние како менталитет, зборувам генерално за луѓето од балканските простори, не сме навикнати да сведочиме на реални, необременети избори. Затоа сакавме да излеземе од матрицата и да направиме нешто поинаку.

Инаку, наградите и валоризацијата е клучна насекаде. Знаете како функционира светот – еден филм, книга, моден креатор, архитект или било која друга професија ќе добие награда и веднаш кариерата оди во нагорна линија. Тој систем е воспоставен во светот одамна. Кај нас, пак, дури и наградите генерално не значат подобра кариера или повеќе работа. Но, БЕАМ е тука да го менува тој принцип. Ќе оди бавно, нема да се случи преку ноќ, но секако за неколку години ќе биде многу поинаку.

Со кои критериуми и каква комисија ќе одлучува за наградите на БЕАМ?

– Комисијата е составена од 20 истакнати личности од креативните индустрии, кои се искусни и докажани професионалци, личности со висока естетика и сериозен кредибилитет. Како што кажав погоре, најважно беше да се воспостави систем на оценување според однапред утврдени критериуми и ќе гарантира непристрасност. Со ваквиот систем, не постои можност за влијание врз одлуките. Членовите на комисијата оценуваат самостојно и тајно, со доделување бодови, а потоа математичката прецизност ги одредува победниците. Жирито, правилата и критериумите се јавно објавени на нашата интернет-страница.

Токму составот на комисијата е пресуден за голем број апликанти да земат учество на БЕАМ. Тежината на тоа жири е гарант за креативно и објективно оценување. Потврда за тоа е и минатогодишниот фестивал, кога од сите пријавени немавме ниту едно негодување или замерка за принципиелноста. Секако дека имало разочарувања, сите одиме на натпревар да победиме, но, за жал, не можеме сите да бидеме победници. Но, кога гледате дека изборот бил коректен, тогаш нема простор за револт.

Асоцијацијата на ивент индустријата ИВАП беше создадена за време на ковид-пандемијата. По принципот „секое лошо за добро“, беше ли потребна светска здравствена криза за, конечно, ивент индистријата да се здружи и меѓусебно да се вмрежи?

– Секоја криза по правило носи себе-евалуација и потреба за надминување на состојбата. Така беше и кај нас. Навистина бевме многу погодени, успеавме да се избориме за помош од државата и на крај опстанавме. Дали излеговме попаметни од таа криза не знам, ќе покаже времето, но ете се случи здружување од кое се родија нови проекти.

Сега сме во некои „мирнодопски“ времиња, колегите работат добро и сигурна сум дека потенцијалот на ИВАП ќе го градиме во периодот што следи. И тука, како и за БЕАМ, мора да разбереме дека здружувањето носи само придобивки. Точно, ние сме конкуренција, но со сигурност можам да кажам дека со ИВАП создадовме мрежа на колеги и компании што си помагаат меѓу себе, добивме нови пријателства, се запознавме меѓусебно, соработуваме потесно.

Членките на ИВАП се од различни профили на компании, но сите сме во истата индустрија. Затоа, сега како на професионалци ни се достапни повеќе ресурси, си помагаме, тука сме еден за друг, имаме подобри цени, поквалитетна услуга. Ако ме прашувате да издвојам една придобивка од членството во ИВАП, секако би ја издвоила меѓусебната соработка.

Колку членови сега има ИВАП и кои се активностите на асоцијацијата?

– Во моментов ИВАП брои 20 члена, но секако дека сме отворени за проширување. Во моментов сме фокусирани на БЕАМ, но во план имаме уште неколку големи проекти кои ќе дадат поддршка на нашата индустрија. Главната цел на ИВАП и на сите активности што ги правиме или планираме е креирање здрава бизнис средина, со јасни правила на игра од сите вклучени страни и, секако, фер натпревар на пазарот. Мисијата на ИВАП е долгорочна, целите ќе ги постигнуваме со текот на годините. Тоа е еден вид маратон, ќе трчаме долги години, но доколку сме упорни, на крајот ќе ја видиме целта.

Минатата година се случи „рестарт“ на популарното шоу „Глумците пеат“. Во овој случај повеќе станува збор за продолжување за една традиција наследена од Вашиот татко Марин Бабиќ. Зошто оваа манифестација долго време беше отсутна од културната мапа на настани?

– Веќе и не можам да се сетам за причините за згаснувањето. Постоеја објективни, но и субјективни околности кои влијаеа. Можеби веќе се беше јавил и замор, секнување на креативни идеи, а ако добро се сеќавам и финансиите беа причина. Марин беше уметник, креативец, а не менаџер кој ќе обезбеди доволно средства за ваква продукција. Сите знаеме како одат нештата со финансирање на културата кај нас, па така и „Глумците…“ беа еден вид жртва на тие околности.

Што беше иницијална каписла „Глумците пеат“ да се вратат на сцената, имајќи предвид дека веќе е најавено и следно издание, кое ќе се одржи на 29 март оваа година?

– Идејата за враќање на „Глумците пеат“ тлееше одамна, практично уште од самото негово згаснување по 2006 година. Никогаш не престанавме да размислуваме како да го вратиме. На шега, дома татко ми ќе речеше дека ни го остава во наследство, а ние две (јас и сестра ми) го задевавме дека и не е којзнае какво наследство. Како поминуваа годините, речиси бевме убедени дека никогаш нема да го вратиме. Пред короната имаше обиди, стигнавме до некаде и не знам од која причина не успеавме.

Марин беше мегаломан, перфекционист, а понекогаш и тежок во прифаќањето на туѓите сугестии. А времињата и генерациите се менуваа. Во 2022 година тој нѐ напушти и „аманетот“ доби на тежина. Почнавме да го чувствуваме како обврска што мора да се исполни. Со сестра ми влетавме крајно емотивно, одлуката ја донесовме со поглед, некако знаевме дека е моментот. Имавме безрезервна поддршка од нашите дома, како и од нашите клучни соработници Манде, Дејан Пројковски и Љупчо и Бобан Мирковски. Исто така, добивме ветер во грб од сите глумци и музичари, кои безрезервно се вложија во враќањето на шоуто. За волја на вистината, чесно е да се каже дека фактот што сме во тој бизнис и тоа ни помогна во одлуката, бидејќи ресурсите и знаењето ни се достапни.

Почнавме само со ентузијазам и со голема верба, а тоа очигледно го препознаа сите. И нашите спонзори, но најголем ветер во грб ни даде публиката. Реакциите на јавноста на веста дека шоуто се враќа беа воодушевувачки. Одамна немам сретнато толку убави коментари и поддршка за некој проект кај нас. Она што ни остави впечаток беа коментарите дека вакво шоу недостасувало.

Од една страна, тоа ни годеше, но од друга сфативме дека и после толку години нема друга продукција која би била слична или би го пополнила тој празен простор. Мораме да разбереме дека мораме да понудиме вакви забавни продукции, кои држат до естетските и културните вредности, а сепак, се начин за забава, релаксација и уживање на публиката.

Новото издание (премиера) на „Глумците пеат“ е најавено за 29 март, ќе се одржи во Националната опера и балет и морам да кажам дека билетите беа распродадени за само 15 дена, и тоа два месеци однапред. Тоа нѐ натера да отвориме уште еден ден, па така на 30 март, на истата локација ќе имаме уште една претстава. За жал, немаме сала каква што беше Универзална, со 1.500 седишта, па мораме да се снаоѓаме вака.

Никогаш не сум верувала во елитизам во културата, едноставно таа треба да биде достапна до што поголем број гледачи. Посакувам наскоро Скопје да добие соодветна сала за концерти и вакви продукции. Тоа ќе значи и повеќе креативен простор за нас организаторите, а секако и збогатување на културната понуда за нашите сограѓани.

Кој е описот на Вашето работно место, имајќи предвид дека сте тим лидер на БЕАМ, претседател на ИВАП, продуцент на „Глумците пеат“, протокол на ИФФК „Браќа Манаки“, продукциски и ивент специјалист на „Баги комуникации“, а Вашите почетоци се како новинар во ТВ А1 и Телма?

– Сите позиции што ги набројавте имаат еден заеднички именител, а тоа е организација на настани и односи со јавност. Често имам проблем кога ќе треба да внесам професија во некој формулар, не знам што да напишам. Како во еден збор да се опише моето секојдневие или она што го работам.

Пред речиси три децении почнав како новинар, најпрво во МТВ, а потоа и во А1 и Телма, во културните редакции. Не сакам да звучи како клише, но тогаш имаше простор за културата во медиумите. Сега, со исклучок на вас неколкумина, тие редакции се сведени на жолт печат. Секоја чест за „Слoбoден печат“ за просторот што го одвојува за културата кај нас.

Од новинарството се откажав оној момент кога сфатив дека немам што повеќе да кажам или да направам. Настаните и односите со јавност се мојата определба, мојата пасија и она што професионално ме одржува во живот. Го работам тоа со огромна посветеност, и што е најважно – со голема љубов.

Сега сум во фаза кога, со речиси тридецениско искуство, навистина уживам во проектите што ги работам. Искуството ме прави сигурна, сега имам привилегија да бирам какви проекти ќе работам, а со тоа и со какви соработници ќе соработувам. Сакам тоа да се професионалци со кои делам исти или слични естетски вредности, деловна етика, широк поглед и размислување надвор од кутијата. И најважното, луѓе чие его е присутно само да ѝ даде гориво на креативноста, а не како средство за себедокажување.

(Интервјуто е објавено во „Културен печат“ број 215, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 27-28.01.2024)