ФОТО | Стар 2.600 години: Научник дешифрирал оштетен натпис пронајден во Турција
Професор по старогрчка историја и археологија на Државниот универзитет во Пенсилванија тврди дека дешифрирал древен, тешко оштетен натпис издлабен во споменик стар 2.600 години во Турција.
Препорачано
Споменикот со врежани слики на лавови и сфинги е познат како Арслан Каја / Аслан Каја, што на турски значи „лавовски камен“, а според овој научник на него пишува „Матеран“, пишува „Лајв санес“ (Live science).
Матеран била божица на Фригијците, кои ја препознавале „едноставно како мајка“. Оваа цивилизација процветала на територијата на денешна Турција од приближно 1200 до 600 п.н.е.
Марк Ман, професор по старогрчка историја и археологија на Државниот универзитет во Пенсилванија, напиша труд за овој натпис во списанието „Кадмос“.
Како што се вели и други антички култури ја почитувале божицата Матеран.
„Грците ја именувале како ‘Мајка на боговите’. Римјаните ја нарекувале ‘Магна Матер’ или ‘Голема мајка’. Во времето кога бил изграден споменикот, кралството познато како Лидија, кое исто така ја почитувале Матеран, можеби владеело со оваа област“, истакнал тој.
Споменикот е тешко оштетен од забот на времето и грабежите, што го прави натписот исклучително тежок за читање.
„Она што го пишува е извор на дебата уште од 19 век“, забележал Ма.
За да ја реши мистеријата, Ман детално го фотографирал натписот кога светлината била добра и повторно ги прегледал постарите фотографии и записи.
„Многу зависи од светлината при фотографирањето“, а светлината беше особено добра утрото на 25 април 2024 година. Логично е споменикот да го носи името Матеран, бидејќи содржи и слика на божицата“, рекол научникот, кој испитувал различни стилски детали на споменикот.
„Сите тие укажуваат дека натписот е создаден во првата половина или средината на шестиот век п.н.е.“, додал тој.
Меѓутоа, друг научник, Ростислав Орешко, предавач на Практичната школа за напредни студии во Франција, кој има спроведено опсежно истражување на фригиските натписи, но не бил вклучен во ова истражување, рече дека делото не нуди ново толкување.
„Човечкиот напис во Кадмос не предлага нешто радикално ново за натписот, бидејќи истиот заклучок бил предложен уште во 19 век“, изјавил тој.
Инаку, дебатата за натписот во научните кругови трае повеќе од еден век.
