Мартинката е традиционална балканска амајлија која се носи во текот на месец март. Овој обичај има длабоко вкоренето значење и широка популарност во Бугарија, Македонија, Романија и другите соседни земји.

Мартинките обично се носат во текот на март, до првото пролетно цветање на овоштарниците или овошните дрвја.

Изработени се од црвен и бел конец или памучна вата. Црвената боја симболизира здравје, љубов и страст, додека белата боја означува чистота и светлина. Мартинките често се прават во форма на тенки плетенки или плетенки со мали украси, како што се камени фигури, мониста или метални делови.

Традиционално, мартинките им се даваат на пријателите, семејството и колегите за да им донесат среќа и заштита од злото. Кога ќе добиете мартинка, вообичаено е да ја носите на видно место, најчесто на раката или облеката. Кога некој ќе ги види првите знаци на пролетта, како што е првиот цвет или пеперутка, тогаш мартинките се отстрануваат и обично се закачуваат на овошно дрво или се фрлаат во река, што симболизира збогум на зимата и добредојде на потоплите денови.

Ова е прекрасен културен обичај што ги поврзува луѓето со природата и го означува преминот од студените зимски месеци во свежите пролетни денови.

Овој обичај има долга историја и се смета за дел од културното наследство на многу балкански народи. Мартинките не само што имаат естетска вредност туку и длабоко вкоренето симболично значење што го означува преминот од зимски студ во пролетна топлина и виталност.

Бугарската легенда зад обичајот

Аспарух бил основач на првата бугарска империја во втората половина на VII век. А легендата вели дека братот на Аспарух, Бајан и неговата сестра Хуба, додека барале брод за Бугарија, биле на левиот брег на Дунав. Требале да му испратат сигнал на Аспарух дека доаѓаат кај него. Тогаш Бајан решил да врзе бело топче за ногата на сокол, кој ќе лета и ќе им покаже каде да одат. Сепак, хазарската стрела го прободела Бајан. Излетала темноцрвена крв и ја обоила белата врвка. Соколот полетал и набргу Аспарух го држел во раце долгоочекуваниот знак. Ги скинал конците од белата и црвената врвка и им ги врзал на рацете на своите војници, повторувајќи – Конецот, конецот што нè спојува и никогаш нема да се скине.